Zoals verwacht bleek een meerderheid van de Europese lidstaten op 27 april voor een verbod op de drie meestgebruikte neonicotinoïden te kiezen. Over zes maanden mogen deze middelen, in de volksmond al 'bijengif' gedoopt, niet meer in de buitenlucht gebruikt worden.
In de EU gold al sinds 2013 een moratorium op het gebruik van de neonicotinoïden imidacloprid, clothianidine en thiamethoxam. De middelen zijn in gebruik als gewasbeschermingsmiddel en zaaizaadcoating, maar worden in verband gebracht met de afname van bijen en andere bestuivers. Op advies van de EFSA golden al verschillende beperkingen. Diverse NGO's, waaronder Greenpeace, ijveren al langer voor een totaalverbod; een Europese burgerpetitie haalde maar liefst 5 miljoen handtekeningen op.
'Nipte' meerderheid
In het Standing Committee on Plants, Animals, Food and Feed (Scopaff) van de Europese Commissie bleek vrijdag jl. een nipte meerderheid van de lidstaten voor een totaalverbod te zijn. Vóór stemden, naast Nederland, dat al eerder aangegeven had voor een dergelijk verbod te zijn, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Luxemburg, Spanje, Italië, Cyprus, Malta, Oostenrijk, Portugal, Zweden, Slovenië, Ierland, Griekenland en Estland. Tsjechië, Denemarken, Hongarije en Roemenië stemden tegen, België, Bulgarije, Letland, en Litouwen onthielden zich.
Minister Carola Schouten had eerder al aangegeven voor een verbod te zijn omdat de middelen "een gevaar voor de biodiversiteit" zouden zijn, meldt de NOS. Gebruik in kassen blijft wel toegestaan. Schoutens uitspraken riepen veel kritiek op, onder meer van LTO Nederland, Nefyto en Suiker Unie. Zij pleitten voor uitzonderingen, met name in de aardappel- en suikerbietenteelt, omdat alternatieven ontbreken of onvoldoende werkzaam zijn. Ook in België roerden zich de suikerbietentelers. Zij kregen in zoverre een 'schrale troost', dat België zich van stemming onthield.
'Historische beslissing'
Eurocommissaris Vytenis Andriukaitis (Gezondheid en Voedselveiligheid) is tevreden met het verbod dat bijen en biodiversiteit beschermt. De milieuorganisaties zouden willen dat het verbod ook in kassen geldt, maar zijn vooral opgetogen met de "historische beslissing": "Eindelijk luisteren onze overheden naar hun burgers, het wetenschappelijk bewijsmateriaal en boeren die weten dat bijen niet met deze chemicaliën kunnen leven en wij niet zonder bijen," laat actiegroep Avaaz horen.
Tegelijkertijd is er ook vrees: "Nu moet de EU ervoor zorgen dat ze niet gewoon verwisseld worden voor andere schadelijke chemicaliën. De drie verboden stoffen vormen immers maar de top van de ijsberg: er bestaan nog veel andere pesticiden, waaronder andere varianten van neonicotinoïden, die even gevaarlijk zijn voor de voedselproductie," zegt Franziska Achterberg van Greenpeace in Knack.
Dit artikel afdrukken
'Nipte' meerderheid
In het Standing Committee on Plants, Animals, Food and Feed (Scopaff) van de Europese Commissie bleek vrijdag jl. een nipte meerderheid van de lidstaten voor een totaalverbod te zijn. Vóór stemden, naast Nederland, dat al eerder aangegeven had voor een dergelijk verbod te zijn, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië, Luxemburg, Spanje, Italië, Cyprus, Malta, Oostenrijk, Portugal, Zweden, Slovenië, Ierland, Griekenland en Estland. Tsjechië, Denemarken, Hongarije en Roemenië stemden tegen, België, Bulgarije, Letland, en Litouwen onthielden zich.
Minister Carola Schouten had eerder al aangegeven voor een verbod te zijn omdat de middelen "een gevaar voor de biodiversiteit" zouden zijn, meldt de NOS. Gebruik in kassen blijft wel toegestaan. Schoutens uitspraken riepen veel kritiek op, onder meer van LTO Nederland, Nefyto en Suiker Unie. Zij pleitten voor uitzonderingen, met name in de aardappel- en suikerbietenteelt, omdat alternatieven ontbreken of onvoldoende werkzaam zijn. Ook in België roerden zich de suikerbietentelers. Zij kregen in zoverre een 'schrale troost', dat België zich van stemming onthield.
'Historische beslissing'
Eurocommissaris Vytenis Andriukaitis (Gezondheid en Voedselveiligheid) is tevreden met het verbod dat bijen en biodiversiteit beschermt. De milieuorganisaties zouden willen dat het verbod ook in kassen geldt, maar zijn vooral opgetogen met de "historische beslissing": "Eindelijk luisteren onze overheden naar hun burgers, het wetenschappelijk bewijsmateriaal en boeren die weten dat bijen niet met deze chemicaliën kunnen leven en wij niet zonder bijen," laat actiegroep Avaaz horen.
Tegelijkertijd is er ook vrees: "Nu moet de EU ervoor zorgen dat ze niet gewoon verwisseld worden voor andere schadelijke chemicaliën. De drie verboden stoffen vormen immers maar de top van de ijsberg: er bestaan nog veel andere pesticiden, waaronder andere varianten van neonicotinoïden, die even gevaarlijk zijn voor de voedselproductie," zegt Franziska Achterberg van Greenpeace in Knack.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Volgens David Goulson stevenen we ondanks alles binnen 10 tot 20 jaar af op een ecologische crisis. Men vroeg hem wat er kan gebeuren als de insecten verdwijnen/slechter gaan. Dat kan gevolgen gaan krijgen voor 3/4 van de gewassen, nl die bestoven worden, maar ook voor de natuur zelf, waar tal van planten bestoven moeten worden, om voort te bestaan. Ook cycli, die voor goede grond zorgen, worden verstoord. Fruit wordt voor de rijken. En, zeer tegenstrijdig, als ecosystemen in elkaar donderen en ziekten en plagen ontstaan, zullen we tot pesticiden gedoemd zijn. Volgens Goulson zullen we niet op tijd tot actie komen, slecht als we zijn in lange termijn denken.
Op Foodlog werd het laatst helder geformuleerd: "ik word zo moe van al dat ecologische geklets. Denk eens aan de economie". Dat blijft toch het dominante denken in een wereld waar van bijvoorbeeld de leeuwerik 95% van de populatie verdwenen is. Hier ook gegevens uit Frankrijk, waar een aardig deel van de Foodlog schrijvers een beter beeld van heeft dan van de Nederlandse situatie. Ook hier een daling van 50 % van het aantal vogels op boerenland tussen 1990 en 2017. Leeuweriken zijn zichtbaar en hoorbaar, de meeste bijen niet en een verandering in de populatie zal zelden opgemerkt worden.
Ik denk met Goulson dat er economische gevolgen zijn als er te lang en te ver buiten de ecologische lijntjes gekleurd wordt. Al blijft het treurig dat er economische argumenten aangehaald moeten worden om de ecologische achteruitgang te keren. Het economische denkframe is blijkbaar het enige wat echt telt.
Zo is dat Jopie; die zinnen schreef ik - zowel provocerend, als gemeend (maar in hun context). Er is nl. een business case van te maken van geen glyfosaat en geen neonics. Doe het dan ook.
Voor wat jij bedoelt, zijn nieuwe publieke waarden nodig. Werk daaraan. Ook in dat geval blijven m'n woorden staan, maar is er opeens geen economie meer die de barrière vormt maar ecologen die alleen vanuit hun waarden praten.
'De' economie is als een zwerm sprinkhanen geworden die onze natuur en gezondheid kaalvreet. Maatschappelijke waarden zijn nodig, zei Melanie Peters laatst nog.
Zo is het maar net Jan Peter, als het kon kreeg je tien duimen van mij, dat zal je wel begrijpen. Wat kan jij in een zin zinnige rake dingen zeggen. Krijgen we dat tussen de oren?