Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en staatssecretaris Paul Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) sturen de Kamerbrief "mede namens de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS) en de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK)," schrijven ze. Die partijen stonden vorig jaar aan de wieg van de 'voedseltop'. Die had als uitgangspunt van 'voldoende, veilig en verantwoord voedsel voor iedereen' en daaraan verandert niets. Wel "wordt het voedselbeleid door dit kabinet voorzien van nieuwe ambities en impulsen."

Schouten en Blokhuis zijn er druk mee. Voor de zomer verwacht Blokhuis het Nationaal Preventieakkoord naar buiten te brengen, dat naast roken en alcoholmisbruik gaat over het bestrijden van overgewicht. Schouten wil voor de zomer haar visie op de toekomst van landbouw, natuur en voedselkwaliteit publiceren. Dat alles moet allemaal bijdragen aan wat een 'integraal' voedselbeleid heet.

De waarde van voedsel
In de 12-pagina's tellende Kamerbrief maken de bewindslieden duidelijk dat ze serieus zijn. De 'waarde van voedsel' staat centraal, en wel hierom: "De keuze voor ongezonde voeding is vaak de gemakkelijke keuze, we gooien eten te makkelijk weg, we hebben geen oog voor de consequenties van onze voedselkeuzes voor het klimaat en voor de schaarse grondstoffen zoals water en biodiversiteit en de bodemvruchtbaarheid". Voedsel heeft waarde en daar moeten we zorgvuldig mee omgaan, is de boodschap.

Vijf 'actielijnen' zijn al in gang gezet en zullen de komende tijd nog verder uitgewerkt worden:
1. het verder stimuleren van de gezonde en duurzame voedselkeuze,
2. perspectieven op goede verdienmodellen voor de boer(in) in de keten,
3. transparantie en consumentenvertrouwen,
4. voedingsinterventies gericht op specifieke doelgroepen,
5. de mondiale en Europese context.

Of het blijft bij grote en abstracte woorden waar niemand tegen kan zijn en lijstjes waarin ieder wat van zijn gading kan ontdekken, behalve de samenhang en functie in relatie tot duidelijke doelen, zal de toekomst leren
Gelukkig werken "op veel plekken in de samenleving bedrijven, burgers, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen al volop aan de transitie naar een toekomstbestendig voedselsysteem", zegt de brief. Vooral de verbetering van de positie van de de boer(in) in de keten krijgt veel aandacht. De boer(in) staat immers aan het begin van de voedselproductieketen, maar staat ook voor de opgave om als ondernemer "bedrijfsvormen en verdienmodellen te ontwikkelen die meerdere maatschappelijke waarden creëren, zoals gezondheid, biodiversiteit en een goede prijs voor producenten."
Om duidelijk te maken dat ze goed op de hoogte zijn van alles wat speelt ("veelbelovende, inspirerende voorbeelden"), lopen Schouten en Blokhuis bij ieder van de 5 actielijnen de ontwikkelingen na. Daarna volgt is een lange opsomming van van alles en nog wat. Het doet wat absurd aan omdat er geen beleid, samenhang of richting in te ontdekken valt. Bij de actielijnen 1, 2 en 3 komt van alles voorbij, van lekker institutioneel tot bijna anarchistisch. Een opsomming: de Schijf van Vijf, het Akkoord Verbetering Productsamenstelling, Het Nationaal Actieplan Groente en Fruit (NAGF), het informatieplatform www.veggipedia.nl, het project ‘Restaurants van Morgen’, Dutch Cuisine, het programma Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG), de City Deal Voedsel, de circulaire economie (als onderdeel van de klimaatopgave), de ‘Transitieagenda biomassa en voedsel’, het Rli-advies ‘Duurzaam en Gezond; samen naar een houdbaar voedselsysteem’, de Taskforce Circular Economy in Food, een 'marktplaats voor reststromen', de campagne 'Samen tegen verspilling’ (#samenminder), de Green Deal ‘Over de datum’, de Champions 12.3-coalitie, de samenwerking tussen de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken en de Alliantie Verduurzaming Voedsel, de monitor duurzaam voedsel, ketens waarin de boer(in) een maatschappelijk gewaardeerde positie inneemt, waarin leveringszekerheid wordt geboden voor een product dat aan hogere dan de wettelijk vereisten voldoet, het onderdeel Vitaal Platteland van het Interbestuurlijke Programma, True pricing – het betrekken van onbetaalde milieukosten (en gezondheidskosten) in de prijs van voedsel, de Transitiecoalitie Voedsel, sterker integreren van de voedselvoorziening uit zee, intensiveren van de teelt en de consumptie van schaal- en schelpdieren en zeewier en algen, de Kies-Ik-Gezond?-app, het ‘Consumentenonderzoek Voedselkeuzelogo’s’ van de Consumentenbond, het Actieplan etikettering van Levensmiddelen, de Grondstoffenscanner, sectorspecifieke vormen van biodiversiteitsmonitoring, kortere ketens, het virtuele ‘Streekproductenloket’, het recentere initiatief ‘Foodshed’, de Dutch Agri Food Week (DAFW), afval is grondstof, het programma DuurzaamDoor, de participatietafel Voedseltransitie, het kennisplatform Stadslandbouw Nederland en zelfs de Korte Keten Coalitie i.o.

Bestuurskundig wetenschapper Jeroen Candel (WUR) las de brief ook en twitte:



Joost de Jong, oud-beleidambtenaar van het ministerie van LNV, was wat enthousiaster. Niet over de inhoud maar over het feit dat er snelheid in het proces zit:


Of het blijft bij grote en abstracte woorden waar niemand tegen kan zijn en lijstjes waarin ieder wat van zijn gading kan ontdekken, behalve de samenhang en functie in relatie tot duidelijke doelen, zal de toekomst leren.
Dit artikel afdrukken