In de landbouw vormen ziekten, plagen en onkruiden een continue bedreiging voor een gezonde oogst. Vóór de uitvinding van bestrijdingsmiddelen, kunstmest, moderne veredeling en mechanisatie was landbouw op zijn zachtst gezegd een onzekere activiteitHet idee dat natuurlijk per definitie goed is, is een vergissing. De natuur is niet altijd leuk. In de landbouw vormen ziekten, plagen en onkruiden een continue bedreiging voor een gezonde oogst. Vóór de uitvinding van bestrijdingsmiddelen, kunstmest, moderne veredeling en mechanisatie was landbouw op zijn zachtst gezegd een onzekere activiteit. Het was elk jaar maar weer de vraag hoe de oogst zou uitpakken. In veel landen waar boeren niet de beschikking hebben over moderne landbouwmiddelen is dit nog steeds het geval. Een succesvolle landbouw is en blijft gestoeld op het onder controle houden van schadelijke dieren en planten, zodat wij in plaats van de natuur de oogst kunnen opeten.
Ook risico's bij natuurlijke middelen
Ook het uit de natuur halen van middelen voor de landbouw is niet zonder risico. Neem bijvoorbeeld azadirachtine uit de wonderboom. Een stofje dat in zowel de biologische als gewone landbouw wordt gebruikt tegen schadelijke insecten, maar bij verkeerd gebruik is het giftig voor bijen. Of wat te denken van de inzet van het Aziatische lieveheersbeestje tegen bladluizen. Een natuurlijke oplossing die niet zo goed uitpakte voor de Nederlandse natuur. Het Aziatische lieveheersbeestjes verdringt nu het inheemse lieveheersbeestje. Bekend is ook het gevaar van het gebruik van dierlijke mest in de landbouw. Dit kan bij onzorgvuldig gebruik besmetting met ziekteverwekkende bacteriën veroorzaken.
Chemie kan zoals we weten ook een risico zijn. De introductie van de chemie in de landbouw ging met vallen en opstaan. DDT is een bekend voorbeeld. Het bleek heel succesvol in de bestrijding van schadelijke insecten, zoals de malariamug. Later bleek dat het zich ophoopte in het ecosysteem. Het werd daarom verboden. Actueel is ook de discussie over de neonicotinoïden en de bijen. Neonicotinoïden kunnen giftig zijn voor bijen. Om schade te voorkomen is het gebruik daarom aan strenge regels gebonden. Veel besproken zijn ook de effecten van kunstmest. Kunstmest is vrij van ziekteverwekkende bacteriën, maar kan wel bijdragen aan teveel meststoffen in de natuur.
Het versoepelen van de regels voor natuurlijke middelen omdat ze natuurlijk zijn, is dan ook een slecht ideeOf middelen nu chemisch of natuurlijk zijn, het maakt niet uit. Een gifstof uit de natuur kan net zo gevaarlijk zijn als een stof uit een fabriek. Bijkomend voor veel natuurlijke middelen is dat ze leven. De gebruikte insecten, bacteriën en schimmels kunnen zich vestigen in de natuur en daar blijvend schade veroorzaken. Het versoepelen van de regels voor natuurlijke middelen omdat ze natuurlijk zijn, is dan ook een slecht idee. Zowel chemische als natuurlijke middelen moeten zorgvuldig worden beoordeeld op risico’s voor mens en milieu, zodat er alleen veilige middelen op de markt komen. Alleen dan kunnen we de kansen die natuurlijke en chemische middelen bieden voor een duurzame landbouw op een verantwoorde manier blijven benutten.
Hinse Boonstra is werkzaam voor Bayer, een producent van zowel biologische als chemische middelen. Over bijgaande foto zegt hij: "Er is een stevige discussie gaande over de gezondheid van bijen. Hierin ligt veel aandacht op mogelijke effecten van chemische bestrijdingsmiddelen. Ook hier geldt echter dat de natuur niet altijd leuk is. Natuurlijke factoren zoals bijvoorbeeld ziekten en plagen en het weer hebben een grote invloed op de gezondheid van bijen, maar ook imkerpraktijken waarbij biologische middelen als mieren- en oxaalzuur worden gebruikt zijn niet zonder risico voor de gezondheid van bijenvolken".
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Met neonicotinoiden is de natuur een handje geholpen, zeg maar verbeterd. Je neemt de natuurlijke gifstof nicotine, verbouwt er wat aan, en ziedaar wat een fantastische eigenschappen dat nieuwe spul krijgt. Zelfs die lastige vogels zijn er niet meer: dag vogels. Nee, de natuur zo is niet altijd leuk.
Ik mocht afgelopen week wat vertellen over de groei van toepassing van biologische producten op een drukke bijeenkomst in San Francisco. Het viel me daar op dat veel van de aanwezigen erg enthusiast waren over deze producten. PRODUCTEN!
Ik kon het niet laten de azijnzeiker te zijn:
Het gaat er mij niet alleen om om synthetische producten te vervangen door biologische producten (leuk beginnetje, dat wel), want (daarmee heeft Hinse Boonstra gelijk:) Sommige natuurlijke producten zijn ook niet zo vriendelijk.
Ik merkte op dat goede biologische producten altijd in een bredere ecologische context beoordeeld en toegepast worden binnen biologische SYSTEMEN.
Maar ja, dat ecologischer denken en doen is nog te lastig voor nieuwe productontwikkelaars, omdat, Hinse zegt het "Bijkomend voor veel natuurlijke middelen is dat ze leven." En "leven" managen is veel lastiger voor de agrochemicals dan "dood en verderf" zaaien dat is. En "samenleven" managen nog veel lastiger
Mijn advies aan de San Francisco World Agritech investeringsgemeenschap was dan ook: Neem meer ecologen, statistici en modelontwikkelaars in dienst EN neem twintig jaar de tijd om het vak te leren. Pesten en plagen bestrijden doet de natuur al eonen lang. We hoeven er alleen maar achter te komen hoe die dat doet. De natuur regelt namelijk op geheel eigen wijzen overpopulatie (van pesten en plagen).
In de tussentijd merk ik dat het antwoord van de syntheticals lobby op de groeiende belangstelling voor biologicals een bijna cynische is: "Met ons weet je wat je hebt, dood en wat bijkomende neveneffecten. Met biologicals weet je dat nooit zeker want in het leven is niets zeker".
Zit wat in....
... voor sommigen.
#2 Peter, je reist zeker met ecologische/biologische kerosine?!
Milieu-impact land- en tuinbouw significant omlaag: Inzichtelijk maken aan welke knoppen we, los of gekoppeld, kunnen draaien om de milieu-impact van de land- en tuinbouw significant omlaag te brengen......
Veel succes!
Graan: Zonder gif 30% oogstderving minstens, met af en toe een crash en veeeeeeeeeel meer werk.
De huidige schaalgrootte is zonder gif niet te behappen.
#4 volgens mij is het grootste landbouwbedrijf (>1700ha) van Nederland biologisch. Ik meen dat het gemiddelde biologische bedrijf groter van oppervlak is dan het gemiddelde gangbare bedrijf. Wat nou: "De huidige schaalgrootte is zonder gif niet te behappen"?