1 min
Sinds 2015 houdt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een lijst bij van de meest gevaarlijke ziektes waar zo snel mogelijk onderzoek naar moet plaatsvinden. De lijst bevat aandoeningen die bij een uitbraak tot een wereldwijde epidemie kunnen uitgroeien, terwijl we nog niet weten wat we daartegen kunnen doen. Op de jongste update staat ook 'Disease X'.
Het is sowieso een akelig lijstje, dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vorige maand bekend maakte. Er op staan virusziekten als ebola, MERS en SARS, zika én, voor het eerst, Disease X. De lijst is een inventarisatie van de volksgezondheid bedreigende ziekteverwekkers, die kunnen uitgroeien tot een wereldepidemie omdat er geen, of onvoldoende, tegenmaatregelen tegen zijn. Maar wat is dan Disease X?
"'Disease X' staat symbool voor een ontwrichtende uitbraak van infectieziekten", vertelt Marion Koopmans, hoofd van de virologie-afdeling aan het Erasmus Medisch Centrum. "De WHO noemt die zo omdat we niet vooruit kunnen kijken welke ziekten eraan komen maar omdat er wel consensus is dat we erop voorbereid moeten zijn." 'X' staat voor 'unexpected' (onverwacht), zegt de Amerikaanse Anthony Fauci, hoofd van het US National Institute of Allergy and Infectious Diseases. "Zoals de ervaring ons vaker wel dan niet heeft geleerd is het ding dat ons raakt iets onvoorziens. Zo hebben we Zika niet voorzien, en dachten we niet dat er een ebola-virus zou zijn dat steden zou treffen."
Om op een volgende wereldepidemie voorbereid te zijn, werkt de WHO aan 'platformtechnologie'. Dat betekent dat wetenschappers 'aanpasbare' recepten ontwikkelen voor vaccins. Als zich dan een uitbraak voordoet, is het een kwestie van de juiste gensequentie van het virus ontrafelen en die in het platform-recept 'inpluggen' om snel een vaccin te maken. Research & Development nu maken dus integraal deel uit van de respons op een toekomstige uitbraak straks. Tijdens de ebola-uitbraak van 2014 bleek deze aanpak te werken: binnen 12 maanden lag het eerste effectieve vaccin tegen ebola op tafel, terwijl de ontwikkeling daarvan normaal zo'n 5 à 10 jaar zou duren.
Het Tropisch Instituut (ITG) uit Antwerpen gaat zich alvast bezighouden met onderzoek naar 'Disease X', meldt De Tijd. De wetenschappers van het instituut, dat ook betrokken was bij de ebola-uitbraak, "zullen samen met een internationaal consortium de pathogenen, of de oorzaken van de ziekte, proberen op te sporen. Daarnaast zullen ze ook voorbereidingen treffen om de epidemie te kunnen bestrijden." Behalve laboratoriumwerk gaat het ITG ook operationele voorbereidingen treffen en het databeheer organiseren, zodat vertragende "bottlenecks op het gebied van administratie, regelgeving en ethische vraagstukken" zoveel mogelijk vermeden kunnen worden.
Dit artikel afdrukken
"'Disease X' staat symbool voor een ontwrichtende uitbraak van infectieziekten", vertelt Marion Koopmans, hoofd van de virologie-afdeling aan het Erasmus Medisch Centrum. "De WHO noemt die zo omdat we niet vooruit kunnen kijken welke ziekten eraan komen maar omdat er wel consensus is dat we erop voorbereid moeten zijn." 'X' staat voor 'unexpected' (onverwacht), zegt de Amerikaanse Anthony Fauci, hoofd van het US National Institute of Allergy and Infectious Diseases. "Zoals de ervaring ons vaker wel dan niet heeft geleerd is het ding dat ons raakt iets onvoorziens. Zo hebben we Zika niet voorzien, en dachten we niet dat er een ebola-virus zou zijn dat steden zou treffen."
Om op een volgende wereldepidemie voorbereid te zijn, werkt de WHO aan 'platformtechnologie'. Dat betekent dat wetenschappers 'aanpasbare' recepten ontwikkelen voor vaccins. Als zich dan een uitbraak voordoet, is het een kwestie van de juiste gensequentie van het virus ontrafelen en die in het platform-recept 'inpluggen' om snel een vaccin te maken. Research & Development nu maken dus integraal deel uit van de respons op een toekomstige uitbraak straks. Tijdens de ebola-uitbraak van 2014 bleek deze aanpak te werken: binnen 12 maanden lag het eerste effectieve vaccin tegen ebola op tafel, terwijl de ontwikkeling daarvan normaal zo'n 5 à 10 jaar zou duren.
Het Tropisch Instituut (ITG) uit Antwerpen gaat zich alvast bezighouden met onderzoek naar 'Disease X', meldt De Tijd. De wetenschappers van het instituut, dat ook betrokken was bij de ebola-uitbraak, "zullen samen met een internationaal consortium de pathogenen, of de oorzaken van de ziekte, proberen op te sporen. Daarnaast zullen ze ook voorbereidingen treffen om de epidemie te kunnen bestrijden." Behalve laboratoriumwerk gaat het ITG ook operationele voorbereidingen treffen en het databeheer organiseren, zodat vertragende "bottlenecks op het gebied van administratie, regelgeving en ethische vraagstukken" zoveel mogelijk vermeden kunnen worden.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Het belang van OneHealth wordt nadrukkelijk genoemd.
Wat ik enigszins mis (voor zover ik nu kan vaststellen) is aandacht voor de analyse van de verspreiding. Door de aanpak zoals toegepast bij Influezanet e.d. worden patronen razend snel zichtbaar. Die tool is ook ingezet bij ziekten als Dengue. Voor de autoriteiten kan dat belangrijk blijken bij het diagnosticeren en reageren.
Ik kan dan niet nalaten om hier dan toch ook maar mijn verbazing uit te spreken over de dreigende onttakeling van het instrument van de Grote Griep Meting (en de bijbehorende database en expertise).
Voor de geinteresseerden op ReportersOnline een verzuchting: https://reportersonline.nl/nice-know-need-know/
Jan Taco, kun jij de leken hier uitleggen hoe je een vaccin kunt ontwikkelen voor een ziekte die er nog niet is?
Is dat geen hybris? Natuurlijk weet je dat er - met zulke grote aantallen mensen die wereldwijd zo nauw met elkaar verbonden zijn door bijv. alleen al vliegtuigstoelen - een keer een ramp zal optreden. Maar er blijft een kloof gapen tussen dat en hoe. Of zie ik dat verkeerd?
#2, Dick V: oa zo: 'Om op een volgende wereldepidemie voorbereid te zijn, werkt de WHO aan 'platformtechnologie'. Dat betekent dat wetenschappers 'aanpasbare' recepten ontwikkelen voor vaccins. Als zich dan een uitbraak voordoet, is het een kwestie van de juiste gensequentie van het virus ontrafelen en die in het platform-recept 'inpluggen' om snel een vaccin te maken'.
Dat is toch geen hybris?
Ik ben maar een dom man, Frank-Eric. Ik bedoel: hoe weet je nou of je platform in de goeie richting zit?
Stel je voor dat je je voorbereid op iets dat uit de lucht komt, maar God blijkt de wereld te straffen met aardbevingen. Dan zit je toch mooi te kijken met je platform-technologie.
In wetenschapstheoretische termen: ook een platform kan een paradigma blijken.
#4 Dick V. 'Ziek' zoeken, en dat genetisch in kaart brengen, daar kom je een eind mee, (veel ziektes circuleren al) maar natuurlijk kan de Heer iets volkomen onverwachts laten gebeuren....alhoewel? Ook dat kan je volgens mij berekenen. Het zijn de 'unknown unknowns'. Ikzelf zie eigenlijk het gevaar vanuit een heel andere hoek: geld. Of het er niet op willen, of kunnen inzetten om zoiets goed uit te voeren.