In 2030 moeten alle plastic verpakkingen die in de Europese Unie op de markt worden gebracht, recycleerbaar zijn, nu is dat 60%. Meer dan de helft van de 26 miljoen ton plastic afval die de EU jaarlijks produceert moet dan gerecycleerd worden, tegen 30% nu. Om dat te bereiken zal de sorteer- en recyclingscapaciteit in de EU moeten verviervoudigen ten opzichte van 2015.

Meer recycling en minder waste
Dat zijn de hoofdpunten uit de nieuwe EU Plastics Strategy die de Europese Commissie vorige week naar buiten bracht. Volgens de EC is de strategie bedoeld om de manier waarop producten worden ontworpen, geproduceerd, gebruikt en gerecycled te transformeren. Het doel is het milieu te beschermen en de basis te leggen voor "een nieuwe plastic economie", waarbij bij het ontwerp en de productie uitgegaan wordt van de behoeften aan hergebruik, reparatie en recycling en aan duurzamere materialen. Voor dat laatste investeert de EU €350 miljoen in de ontwikkeling van nieuwe plasticsoorten. De goede kanten van plastic, denk aan gewichts- en dus energiebesparing of voedselveiligheid, krijgen zo erkenning. Ook richt de strategie zich op het verkleinen van de plastic afvalberg bestaande uit wegwerpplastic (dat 85% van de vervuiling op stranden en in de oceanen uitmaakt), vistuig en microplastics. Voor die laatste voorziet de Commissie overigens geen verbod, maar wel minimumnormen bij de productie van cosmetica, schoonmaakmiddelen en autobanden, de belangrijkste bronnen van microplastics.

Als we de manier waarop we kunststoffen produceren en gebruiken niet veranderen, zit er tegen 2050 meer plastic dan vis in onze oceanen
"Als we de manier waarop we kunststoffen produceren en gebruiken niet veranderen, zit er tegen 2050 meer plastic dan vis in onze oceanen", zei Frans Timmermans, binnen de Europese Commissie verantwoordelijk voor duurzame ontwikkeling. Hij citeerde een onderzoek van de Ellen McArthur Foundation. "We moeten er een eind aan maken dat plastic in ons water, ons voedsel en zelfs ons lichaam binnendringt. De enige oplossing voor de lange termijn is het verminderen van plastic afval door recycling en hergebruik. Dit is een uitdaging die burgers, bedrijfsleven en overheden samen moeten aangaan."

Plasticvervuiling oceanen
De strategie richt zich ook op de vervuiling van de oceanen door de scheepvaart. Nu zou 20 à 30% van de vervuiling op zee afkomstig zijn van schepen, die hun afval overboord kieperen omdat ze in de havens afgerekend worden op de hoeveelheid afval die ze aanlanden. Dat moet een vast tarief worden, zodat het niet meer loont afval op zee te dumpen, in combinatie met een betere infrastructuur voor het opslaan van het afval.

Timmermans benadrukte dat er geen rem komt op de productie van plastic. De focus ligt op aanbevelingen voor overheden én industrie. "Die aanpak moet Europese bedrijven aanzetten plastic producten te ontwikkelen die makkelijker recycleerbaar zijn. Die innovatie zal hen een sterkere concurrentiepositie op de wereldmarkt bezorgen en zo extra jobs creëren," klinkt het in De Standaard. Zo'n 200.000, schat Lexology. In de EU biedt de plasticsector werkgelegenheid aan 1,5 miljoen mensen en genereerde de sector in 2015 €340 miljard omzet.

Timmermans benadrukte dat er geen rem komt op de productie van plastic. De focus ligt op aanbevelingen voor overheden én industrie
Geen plastic-taks
Opvallend bij de nieuwe strategie: er is geen sprake van een plastic-taks, waar Eurocommissaris Günther Oettinger vorige week een balletje over opgooide. Zijn suggestie stuitte meteen op weerstand, van zowel lidstaten, de plasticindustrie als milieugroeperingen. Sowieso bouwt de strategie voort op bestaande regelgevingen en is er geen sprake van nieuwe regelgeving. Dat stemt dan weer BUSINESSEUROPE, de in Brussel gevestigde Europese vereniging van bedrijven en werkgevers, tevreden. "We verwelkomen de nieuwe strategie, die een relatief goede afweging maakt van milieubelangen en economische belangen."
Dit artikel afdrukken