"NVWA gaat stalklimaat varkens controleren", schrijft Boerderij. Dierenwelzijnsorganisatie Varkens in Nood juicht in een persbericht: "Acht miljoen varkens krijgen schone(re) lucht – grootste vooruitgang in jaren". Aan de wieg van deze berichten ligt een persbericht van de NVWA over het klimaat in varkensstallen.

Uitdaging voor 'politieagent'
Wat is er aan de hand? Nederland kent zogeheten 'open normen' voor dierenwelzijn. Dat betekent dat in de wet- of regelgeving hoofdbeginselen zijn vastgelegd, maar geen inhoudelijk omschreven voorschriften. Zo geldt voor dierenwelzijn dat "het klimaat in stallen niet schadelijk mag zijn" voor varkens. Een open norm vermindert de regeldruk en geeft boeren de vrijheid om de gestelde doelen op hun eigen manier te realiseren. Dat zorgt voor meer creatieve oplossingen en daagt het ondernemerschap van de boer uit. Maar vanuit het oogpunt van handhaving is een open norm nogal een uitdaging: hoe stel je als politieagent - want dat is de NVWA op de keper beschouwd - vast of het wettelijk gestelde doel is behaald als niet precies omschreven is waar aan voldaan moet worden?

'Signaalindicatoren'
Om op die vraag een antwoord te formuleren én de handhaving vaste grond onder de voeten te geven, heeft de NVWA vorig jaar een pilot-onderzoek laten uitvoeren door Wageningen Livestock Research bij circa 100 varkenshouders. Doel was uit te zoeken welke kenmerken "het meest bepalend zijn" om vast te kunnen stellen wat een ontoereikend stalklimaat is in varkensstallen. Uit het rapport 'Signaalindicatoren handhaving van open normen voor dierenwelzijn' blijkt dat een vijftal 'signaalindicatoren' (uit een totaal van 12 onderzochte mogelijke indicatoren) voldoende zijn om het stalklimaat te kunnen beoordelen.

De 5 signaalindicatoren zijn respectievelijk de CO2- en NH3(ammoniak, een gas dat ontstaat door het samenvloeien van poep en pies in bijna alle stallen)-concentraties, mate van roodheid en/of bevuiling in de ogen, mate van oorbijten, mate van staartbijten en mate van bevuiling van de dieren.

Varkens in Nood spreekt van "de grootste vooruitgang in vele jaren", omdat er "eindelijk grenzen gesteld worden aan de toelaatbare hoeveelheid ammoniak en koolstofdioxide in de lucht. Zeker 50 procent van de varkens heeft long- en/of oogaandoeningen omdat ze dag in dag uit in smerige lucht staan." Niet alleen de varkens komt een gezond stalklimaat ten goede. "Het kan de varkenshouder ook extra geld opleveren. Dat kan oplopen tot wel een tientje per afgeleverd vleesvarken, is wel eens berekend," aldus Boerderij. De winst zit in gezondere en daarom beter groeiende varkens die minder zorg nodig hebben.

Dit artikel afdrukken