Bij de vorige jaarwisseling wenste ik nog dat 2017 een jaar van luisteren zou worden. Bijna schreef ik het opnieuw, maar herinnerde me gelukkig op tijd dat het al geschreven was. Honderden malen eerder werd het natuurlijk door anderen op hun manier ook al gezegd.
Op Foodlog ging het gesprek tot oudejaarsavond gewoon verder, onder meer over gezondheid, voeding en verantwoordelijkheid. Zo moet het. Scherp, direct en zonder ingewikkelde maskers. Vanuit de wil om te begrijpen wat de ander beweegt. Ik hoop dat dat doorgaat. Verwacht er geen direct intredende wonderen van, maar geef ook de hoop niet op dat het bijdraagt aan de vorming van betere inzichten over wat we samen kunnen willen en wat onze zorgen zijn. Het gesprek tussen en met mensen die de tijd laten bewegen, bepaalt de toekomst. In dat gesprek naar elkaars motieven en zorgen luisteren, is essentieel om een samenleving te blijven vormen. Daar blinken we bepaald niet in uit. Dat wil ik graag nog eens herhalen.
Vœux 2018 à la jeunesse. pic.twitter.com/jSaHk5BQ12
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) December 31, 2017
Ik wil niet verhullen dat ik zowel geamuseerd als met bewondering luisterde naar M. le président Emmanuel Macrons remake van John F. Kennedy ('vraag wat je voor je land kunt doen') die gisteravond jonge Fransen als Europeanen aansprak. Hij is de zelfbewuste 21e eeuwse Napoléon die Europa ditmaal zonder legers een nieuw humanistisch leven wil inblazen vanuit de grote stroom des tijds die er nu opnieuw klaar voor zou zijn. Bien sûr, vanuit Parijs. Jakobijns, zeggen ze in Frankrijk al eeuwen. Niettemin zal 2018 het jaar van Frankrijk in de EU worden nu de Engelsen eruit zijn en de overgebleven EU-staten met zwakke, verzwakte en lef- of visieloze leiders zitten. Zeker op het gebied van landbouw en voedsel zal de agristaat Frankrijk van zich laten horen. Wat er waar van wordt, zal de tijd leren.
Namens de redactie van Foodlog wens ik u gezondheid en een heel wijs jaar!
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Merkel is voorzichtig (ze heeft nog altijd niet het begin van een regering), maar drukt uit dat iedereen mee moet kunnen blijven doen in haar nieuwjaarstoespraak.
Aardig artikel in de Volkskrant dat hier op aansluit: Er is hoop voor 2018. En die hoop heeft een onverwachte naam: Europa! Met daarin dit aardige zinnetje 'Het neoliberalisme is uit. Sociaal beleid en staatsinterventie zijn in'. Met Trump en de Brexit als laatste stuiptrekkingen.
Sluit ook weer mooi aan op het andere draadje over het accoordproductetc. De veramerikanisering mede dankzij Trump komt nu piepend en steunend tot stilstand. En dat zal grote invloed hebben op het bedrijfsleven. Minder lobbyen, minder nepaccoorden, minder fake-argumenten, meer bescheidenheid, meer transparantie, meer controle.
Een slimme meid is op de toekomst voorbereid.
Een boeiend artikel vandaag in het FD: 'Nederland kan de rol van het VK spelen in Europa, maar dan beter'.
Adriaan Schout, Europa-expert van denktank Clingendael vindt dat Nederland de rol van Engeland in de EU moet overnemen om te voorkomen dat een gepolitiseerde EU, sterker nog, een Frans Europa ontstaat. Schout maakt dus in essentie dezelfde analyse: 2018 wordt het jaar van de krachtmeting tussen het Franse model en het liberale Engels-Nederlandse. De vraag is dus vooral wat de Duitsers gaan willen.
Onze premier Mark Rutte zou in Europa een politiek leiderschap tonen dat uitstijgt boven het Nederlandse formaat en daarmee Europa moeten garanderen dat er checks & balances blijven bestaan.
Critici van onze tijd (John Ralston Saul en mijn eigen oude leerschool van het Collège International de Philosophie in Parijs) maken juist een andere analyse: er is meer politisering nodig omdat er te grote keuzen moeten worden gemaakt. In de jongste Vork een artikel over ontpolderen op basis van Chantal Mouffe, een Belgische filosofe uit de Collège-gelederen.
De situatie lijkt - mutatis mutandis - wellicht een beetje op die van het einde van de 19e eeuw. Frankrijk en Duitsland creëerden hun besloten werelden op het gebied van landbouw om de goedkope importen hun markten niet te laten verstoren, terwijl Nederland met zijn toen al zeer open economie koos voor internationalisme.
Hij gaat ver. Vanmiddag kondigde Macron een wet aan tegen fake news en maakte hij duidelijk dat hij afstand houdt tot de pers - met een beminnelijke glimlach, maar spijkerhard (video is in het Frans).
Dick V, denk je echt dat Rutte ineens nu politiek leiderschap gaat tonen in Europa?