Zelfs lage niveaus van luchtvervuiling en fijnstof kunnen al dodelijk zijn voor ouderen. Het effect uit zich op verrassend korte termijn. Dat denken wetenschappers van Harvard te hebben ontdekt.
Jaarlijks overlijden in de VS honderden ouderen voortijdig als gevolg van zelfs minieme luchtvervuiling. Een minieme verhoging van het fijnstof in de lucht, nog onder het niveau dat de Amerikaanse normen veilig achten, blijkt een dag later gevolgd te worden door een merkbaar hogere sterfte onder 65-plussers.
Een onderzoeksteam van Harvard vergeleek met een computermodel de sterfdatum van 22 miljoen Amerikaanse 65-plussers (in de periode 2000-2012) met de gegevens over fijnstof en ozon gedurende diezelfde periode. Ze constateerden een duidelijk verband: als de hoeveelheid fijnstof (PM2,5, deeltjes met een diameter kleiner dan 2,5 micrometer) toenam, stierven een dag later duidelijk meer 65-plussers. Het onderzoek is verschenen in JAMA, het Journal of the American Medical Association.
De wetenschappers vonden dat een stijging van de fijnstofconcentratie met 10 microgram per kubieke meter het sterftecijfer met 0,5 à 1% deed stijgen. Bij een concentratie van meer dan 20 microgram vlakte de stijging van het sterftecijfer af. Ook een toename van de ozonconcentratie deed het aantal sterfgevallen toenemen. De onderzoekers berekenden dat 7.100 voortijdig overleden Amerikaanse senioren aan het door hun gevonden verband toe te schrijven zijn.
De EU houdt een ondergrens aan voor PM2,5 van 25 microgram per kubieke meter. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert strengere normen: volgens de WHO moet het jaargemiddelde aan fijnstof onder de 10 microgram per kubieke meter blijven bij niet meer dan 3 piekdagen (dagen met meer dan 25 microgram per kubieke meter) per jaar. Vorig jaar stelde de WHO vast dat meer dan 80 procent van de stadsbewoners wereldwijd te veel fijnstof inademt, schrijft Knack.
Dit artikel afdrukken
Een onderzoeksteam van Harvard vergeleek met een computermodel de sterfdatum van 22 miljoen Amerikaanse 65-plussers (in de periode 2000-2012) met de gegevens over fijnstof en ozon gedurende diezelfde periode. Ze constateerden een duidelijk verband: als de hoeveelheid fijnstof (PM2,5, deeltjes met een diameter kleiner dan 2,5 micrometer) toenam, stierven een dag later duidelijk meer 65-plussers. Het onderzoek is verschenen in JAMA, het Journal of the American Medical Association.
Vorig jaar stelde de WHO vast dat meer dan 80 procent van de stadsbewoners wereldwijd te veel fijnstof inademt"Dit is de meest uitgebreide studie naar kortstondige blootstelling aan verontreiniging en mortaliteit tot nu toe," zegt co-auteur Francesca Dominic op CBS. "We stelden vast dat het sterftecijfer bijna lineair stijgt naarmate de luchtverontreiniging toeneemt. Elk niveau van luchtverontreiniging, ongeacht hoe laag, is schadelijk voor de menselijke gezondheid."
De wetenschappers vonden dat een stijging van de fijnstofconcentratie met 10 microgram per kubieke meter het sterftecijfer met 0,5 à 1% deed stijgen. Bij een concentratie van meer dan 20 microgram vlakte de stijging van het sterftecijfer af. Ook een toename van de ozonconcentratie deed het aantal sterfgevallen toenemen. De onderzoekers berekenden dat 7.100 voortijdig overleden Amerikaanse senioren aan het door hun gevonden verband toe te schrijven zijn.
De EU houdt een ondergrens aan voor PM2,5 van 25 microgram per kubieke meter. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert strengere normen: volgens de WHO moet het jaargemiddelde aan fijnstof onder de 10 microgram per kubieke meter blijven bij niet meer dan 3 piekdagen (dagen met meer dan 25 microgram per kubieke meter) per jaar. Vorig jaar stelde de WHO vast dat meer dan 80 procent van de stadsbewoners wereldwijd te veel fijnstof inademt, schrijft Knack.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Veel dank voor je zorgvuldige uitzoekwerk Enno!!
Men vond dat een stijging van 10 ug/m3 in fijnstof concentratie, leidt tot 1% meer sterfgevallen de volgende dag. In getallen: op controle dagen overleden in de studiegroep 137,33/ miljoen personen, op “ the day after” liep het aantal sterfgevallen per dag “merkbaar” op tot maar liefst 138,75. Dankzij de enorme aantallen (>22 miljoen) werd een statistisch effect verkregen, maar om uit een ander Foodlog artikel te citeren “In zulke gevallen is de conclusie aangezet of wordt van een associatie - een slechts statistisch verband - een direct verklarende causale relatie gemaakt”. De bewering van de onderzoekster dat “Elk niveau van luchtverontreiniging, ongeacht hoe laag, is schadelijk voor de menselijke gezondheid” is dan ook een schoolvoorbeeld van het aandikken van wetenschappelijke resultaten.
Op het onderzoek zelf valt overigens ook wel een en ander aan te merken. In de analyse zijn alle sterfgevallen meegenomen, er is dus geen onderscheid gemaakt tussen verkeersdoden, slachtoffers van moord en doodslag, ongelukken, hart en vaatziekten, kanker en ga zo maar door. Merkwaardig: allerlei statistische hoogstandjes worden uit de hoed getoverd om een significant resultaat eruit te persen, maar de onderzoekers vinden het niet de moeite waard om eens een kritische blik op de primaire data te werpen. Hetzelfde geldt ook voor het meten van de blootstelling aan fijnstof, de schurk in dit verhaal: de werkelijke hoeveelheid fijnstof waaraan personen zijn blootgesteld wordt niet gemeten, maar in plaats daarvan gebruikt men de fijnstof concentratie in het postcode gebied van de “proefpersonen”. Het gemak dient de mens, maar of dat terecht is? De overledene zou de dag tevoren zomaar ergens anders (in het ziekenhuis bijvoorbeeld?) hebben vertoefd. Of gewoon thuis hebben gewokt, volgens een TNO onderzoek komt daar ook heel veel fijnstof bij vrij. Vreemd, hoe onverschillig er in deze, en ook andere, fijnstof studies omgesprongen wordt met dit cruciale onderdeel van onderzoek, het daadwerkelijk meten van wat je zegt te meten. In deze studie gaan ze weer een stap verder en gebruiken men zelfs geen werkelijk gemeten waarden meer. In plaats daarvan stoppen ze modelmatige berekende fijnstof- en ozon-waarden in de computer. Dat betekent weer een nieuwe laag en een extra bron van fouten. Om de bijdragen van ozon en fijnstof van elkaar te scheiden, worden bovendien de effecten van fijnstof gecorrigeerd voor die van ozon en vice versa . Met andere woorden: twee modelmatig berekende variabelen, elk met hun eigen aannames en fouten, worden modelmatig voor elkaar gecorrigeerd. Gezien de foutmarges die hiervan een gevolg zijn, doet het een beetje koddig aan dat cijfers tot op 2 decimalen nauwkeurig worden gepresenteerd.
Wat verder weinig vertrouwen wekt is het feit dat subgroepen verschillend reageren op de vermeende blootstelling aan fijnstof: Aziaten (0,20 doden/ miljoen) zijn bijvoorbeeld nauwelijks gevoelig voor fijnstof. Zwarte Amerikanen daarentegen, met een absoluut risico van 2,16 doden/miljoen, zijn weer gevoeliger dan de gemiddelde Amerikaan (1,42/miljoen). In aanmerking komen voor Medicaid (de ziektekosten verzekering voor lage inkomens groepen) is de grootste risico factor: 3,91/miljoen (black, medicaid-eligible) versus 1,47/miljoen (black, medic aid non-eligible).
Buikgevoel heb ik wel erg veel ;)
Fijnstof organisch of chemisch?
To be or not to be, that's the question.
Ofwel naar wie kan ik de vinger wijzen, wij boeren? Of toch naar verkeer, industrie of de economie in zijn geheel?
Mijn onderbuik zegt dat fijnstof >2.5 PM vooral veroorzaakt wordt door ons zelf! (te weinig ventileren en teveel op de verkeerde locaties op het verkeerde moment.)
Kaarten van fijnstof zien er net zo dramatisch uit als kaarten van lichtvervuiling en ook die van de verkeersbewegingen en ...... vul maar in.
Waar wil je naar toe?
Nogmaals; To be or not to be, that's the question.
Via deze link zowel de pm10 kaart als de pm2,5 kaart, bron RIVM (even scrollen). Mijn leken oog ziet niet heel veel verschil.
Zeker is het "makkelijk" om de agrarische sector te "pakken" en allerlei andere bronnen buiten beschouwing te laten.
Fijnstof is lastig, is ook erg internationaal, Nederland "importeert" veel en "exporteert" ook weer veel.
Het lijkt mij dat fijnstof de pest voor je lijf is, waar het ook vandaan komt. M.i. is het niet zo zinvol om daar meteen een "boer-burger" strijd van te maken.
Jos, wat is de herkomst volgens jouw buikgevoel?