Pers en politiek mogen er niet bij zijn omdat, zo zegt de Groningse hoogleraar ecologie Han Olff, “iedereen vrijuit moet kunnen praten. Het is best een ingewikkeld overleg.” Olff is één van de initiatiefnemers van het besloten biodiversiteitsdebat, waaraan 35 beleidsmakers, bestuurders en directeuren deelnemen.

Op het onderzoek is inmiddels kritiek vanuit zowel Duitse statistici als Nederlandse onderzoekers van de Wageningse Universiteit. Olff wuift die kritiek weg als 'flinterdun'. Hij sneert naar zijn Wageningse collega's: "Wageningse entomologen, van wie je zo’n studie zou verwachten, waren kennelijk druk met andere dingen. Maar: de Nederlandse natuur verdient nu biodiversiteitsherstel, niet dit soort pogingen elkaar vliegen af te vangen – want die zijn er toch echt steeds minder."

Professor Frank Berendse, emeritus hoogleraar natuurbeheer in Wageningen, is nog stelliger. "Voor zover ik kan zien", zegt hij, "is het onderzoek statistisch op een doeltreffende manier uitgevoerd. Dit soort datasets die een periode van bijna 30 jaar beslaan, zijn nu eenmaal zeer zeldzaam. Als je die niet gebruikt, gooi je zeer waardevolle informatie weg."

De Duitse kritiek richt zich tegen de schijnprecisie waarmee de onderzoeksgegevens naar buiten zijn gebracht. De Wageningse tegen evidente methodologische gebreken. De uitspraken over het onderzoek doen alsof er een zorgvuldige langjarige monitoring over een breed verspreid aantal gebieden is gedaan. Dat is niet het geval. Kennelijk was er altijd iets bekend dat niettemin door 'slecht' onderzoek nu pas tot een overleg leidt tussen boeren, natuurorganisaties en bezorgde wetenschappers.

Daar is uiteraard een goede reden voor: al vele jaren valt bijvoorbeeld te constateren dat de ruiten van auto's in de zomer nauwelijks meer vuil worden. De vraag luidt dan ook wanneer we bewijs voldoende overtuigend vinden om in actie te komen en waarom schone voorruiten niet motiveerden, maar het amateuronderzoek - met zijn uiteraard vele onvolkomenheden - wel.

Op 29 november aanstaande vindt een openbare hoorzitting in de Tweede Kamer plaats over de insectensterfte.

UPDATE (22 november, 8:45 uur):


Dit artikel afdrukken