Dat is de conclusie van een artikel dat deze week verscheen in Nature.
In de Volkskrant beschrijft Maarten Keulemans de scenario-analyses die de basis voor het Nature artikel zijn. Keulemans' tekst valt met de deur in huis: "draconische maatregelen zijn nodig om de wereld te voeden met bestrijdingsmiddelen-, en kunstmestvrije landbouw." Vlees en ook eieren zijn voortaan uit den boze en dan nog is het onzeker of het echt lukt, want geleerde critici die Keulemans over het stuk sprak vinden de basisaannames die hoogleraar Adrian Müller van het Zwitserse onderzoeksinstituut voor organische landbouw FiBL gebruikt voor het berekenen van zijn scenario's te optimistisch.
Le Monde bericht positiever over het werk van Müller en schrijft dat het kan als we maar voldoende inschikken. Net als de Volkskrant en Müller zelf, wijst de Franse krant op hét grote probleem voor biologische landbouw: het binden van voldoende stikstof. In de gangbare landbouw gebeurt dat door het maken van kunstmest met veel fossiele energie. Zonder stikstof wordt landbouw bemoeilijkt, maar bonen brengen uitkomst omdat ze van zichzelf stikstofbinders zijn.
Biologisch vlees van kippen en varkens is volgens de scenario's van Müller een idee om direct te vergeten. Biologische landbouw is hoofdzakelijk vegetarisch én zonder eieren. Waar gras groeit en geen akkerbouw mogelijk is, zijn koeien en dus zuivel en vlees van het resterende karkas denkbaar. Het houden van koeien waar ook akkerbouw kan plaatsvinden is uit den boze. Daarom zullen runderproducten heel duur, want schaars zijn.
Dit artikel afdrukken
Le Monde bericht positiever over het werk van Müller en schrijft dat het kan als we maar voldoende inschikken. Net als de Volkskrant en Müller zelf, wijst de Franse krant op hét grote probleem voor biologische landbouw: het binden van voldoende stikstof. In de gangbare landbouw gebeurt dat door het maken van kunstmest met veel fossiele energie. Zonder stikstof wordt landbouw bemoeilijkt, maar bonen brengen uitkomst omdat ze van zichzelf stikstofbinders zijn.
Biologisch vlees van kippen en varkens is volgens de scenario's van Müller een idee om direct te vergeten. Biologische landbouw is hoofdzakelijk vegetarisch én zonder eieren. Waar gras groeit en geen akkerbouw mogelijk is, zijn koeien en dus zuivel en vlees van het resterende karkas denkbaar. Het houden van koeien waar ook akkerbouw kan plaatsvinden is uit den boze. Daarom zullen runderproducten heel duur, want schaars zijn.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Wat komen alle draadjes mooi samen vandaag!
Voedselbossen kunnen dan ook een belangrijke optie zijn; of agroforestry met extensieve begrazing. In Afrika bv Moringa bomen. Sowieso meer overblijvende plantensoorten (bomen) in het dieet. Ik vind het geen probleem om (vleesvervangers van) bonen te eten, die worden steeds lekkerder. Als we zo die vicieuze cirkel waar we in zitten kunnen doorbreken doe ik graag mee.
Dus bijl in de Nederlandse aangeplante bossen en parken. Weer netjes in cultuur brengen. Markerwaard, IJsselmeer en Waddenzee leegpompen en dan biologisch boeren. Klinkt goed.
Er zijn een paar aardige parallellen te zien tussen de manier waarop we naar voeden van mensen en bemesten van planten kijken. De afgelopen 50 jaar lag de focus bij voedingsonderzoek op de stofjes die we via ons voedsel binnenkregen. Het ging over het teveel van het ene stofje, of het te weinig van het andere. Wat deden we als we een tekort hadden? Er meer instoppen. Er werd (en in veel spreekkamers wordt er nog steeds) nauwelijks rekening gehouden met de rol van micro-organismen in onze darmen. Toch zijn die onmisbaar bij het beschikbaar maken van allerlei voedingsstoffen. En je kan de microbiota flink beschadigen als je er een onverstandig voedingspatroon op na houdt. Dan sla je dus twee vliegen in één klap de verkeerde kant op.
Wat doen we bij planten? Te weinig stikstof: hup meer erbij. Strooien met kunstmest. Maar de natuurlijke cyclus loopt ook daar via micro-organismen. Uit beschikbare reviews krijg ik de indruk dat de aandacht voor een gezonde bodemmicriobiota pas net een beetje op serieus wordt, en dat de hoeveelheid kennis op dat gebied een heel stuk verbeterd zou kunnen en misschien wel moeten worden.
Daar ligt wellicht een kans, misschien wel de logische richting, om op een wat doordachte manier met het efficiënt en duurzaam telen van gewassen om te gaan. Het is complex en dus niet erg determistisch (waardoor we er niet makkelijk of graag over na kunnen denken), maar interactie is volgens het kernwoord. Zo kan bijvoorbeeld wellicht de interactie tussen verschillende planten en het bodemleven ingezet worden als positieve stimulans voor een stikstofbindend microbiota, door andere planten te laten groeien tussen het teeltgewas. Lijkt mij een natuurlijkere (ecologischer, zo je wilt) richting dan gewoon 'dom' kunstmest strooien.
dus gewoon onze huidige voedselvoorziening inclusief vee maar aanhouden om de wereld te voeden :-) niet voor niets dat het allemaal zo ontwikkeld is in die 10.000 jaar dat we gestopt zijn met jagen en verzamelen.