Frank Yiannas, vice-president voedselveiligheid bij de Amerikaanse supermarktketen Walmart, koopt een pakje met plakjes mango. Op een stafvergadering heeft hij het pakje op de tafel gezet en zegt “de traceback oefening begint nu”.

Ter toelichting vult Yiannas aan: "We meten de tijd hoe lang het duurt om de informatie voor elk punt in de voedselketen helemaal terug te volgen tot aan de boerderij. Ik ga jullie de resultaten pas geven na de pilot. In zijn algemeenheid kun je zeggen dat we het goed doen wanneer klanten in onze winkels weten dat ze goede prijzen mogen verwachten. Ze rekenen natuurlijk ook op vlotte hulp, zichtbare hygiëne en een vriendelijke service. Maar een onuitgesproken verwachting is dat zij producten veilig in onze winkels kunnen kopen. Wanneer er een voedselincident is, wees er dan snel bij. Een voedselproduct is schuldig tot is bewezen dat het onschuldig is. Wij bij Walmart zullen eigenlijk alle producten uit de schappen halen tot we weten wat er aan de hand is. Pas dan plaatsen we het veilige product terug. Stel je voor dat we dat met zekerheid kunnen vaststellen binnen enkele minuten en niet meerdere dagen."



Vruchtbaar onderzoek
Frank Yiannas werkte samen met IBM aan een proefproject om mango's door middel van een blockchain door de hele bedrijfsketen te volgen. In de Walmart-test werden voedselzendingen gevolgd en digitaal opgenomen in een blockchain. (Yiannas's handtekening was de "controle"). Vanaf het begin van hun reis op de boerderij werden pallets met mango's gemarkeerd met numerieke identificaties. Elke keer dat ze een ander controlepunt doorkruisten, van boerderij naar groothandel tot distributeur, werd hun status ondertekend en ingelogd.

Blockchain
Een paar maanden later herhaalt Yiannas een versie van de IBM-demo voor een journalist Hij voert op een webportaal een zescijferig partij-nummer in. Dan verschijnen de identificerende details van de mango's op het scherm: Mango Spears, 10 ounces, "Tommy" Variëteit. Het fruit is geoogst op 24 april in boomgaarden in Oaxaca in het zuiden van Mexico. Een dag later is het fruit gearriveerd voor een warmwaterbehandeling om de eitjes van potentieel invasieve insecten onschadelijk te maken. Op 27 april ontvangt een importeur de zending; na enkele dagen is het fruit de douane- en grensbeveiliging gepasseerd, waarna het een Amerikaanse verwerkingsfabriek wordt binnengebracht om daar op 1 mei te worden gesneden. Van daaruit zijn de mango's verhuisd naar een koelinstallatie in Los Angeles. Tenslotte komt de partij aan bij een Walmart winkel.

Dankzij de blockchain-technologie weet Yiannas dit allemaal binnen 2 seconden, terwijl dat zijn team in de oefening 6 dagen, 18 uur en 26 minuten kostte.

Fipronil
Het moet dat duidelijk zijn wat dit uitmaakt als er echt iets aan de hand is. In de Nederlandse situatie denken we dan meteen aan de recente Fipronil-affaire, maar ook de ernstige besmetting met Salmonella via zalm (dossier Foppen). Hoever zijn wij?

Jan Taco te Gussinklo is opgeleid als internist. Sinds 2009 publiceert en adviseert hij over medische innovaties.
Dit artikel verscheen eerder op Reporter Online.
Dit artikel afdrukken