Een baanbrekende ontdekking in de kankeronderzoek noemt het Vlaams Instituut voor Biotechnologie het. Wetenschappers hebben opgehelderd hoe het zogeheten Warburg-effect de woekering van tumoren stimuleert.
In een langlopend onderzoeksproject van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB), de Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven) en de Vrije Universiteit Brussel (VUB) bestudeerden wetenschappers het zogenoemde Warburg-effect, genoemd naar de Duitse biochemicus Otto Warburg. Negentig jaar geleden ontdekte Warburg dat tumorweefsel in vergelijking met gezond weefsel een afwijkende stofwisseling heeft.
Ongeacht de aanwezigheid van zuurstof zetten tumorcellen veel meer suikers in lactaat (melkzuur) om. “De cellen verkiezen eigenlijk suiker te vergisten naar melkzuur bóven te verademen naar koolstofdioxide” en dat is het tegenovergestelde van gezonde cellen, leggen onderzoekers Johan Thevelein (VIB-KU Leuven), Wim Versées (VIB-VUB) en Veerle Janssens (VUB) uit in Het Nieuwsblad. "Hoe agressiever de kanker, hoe sneller die cellen dat doen". Tot nu toe was het onduidelijk of het alleen om een symptoom gaat, of om een eigenschap die kanker stimuleert.
'Suiker geen oorzaak'
Deze ontdekking brengt voor het eerst een verklaring voor de positieve correlatie tussen suikergebruik en kanker, stellen de onderzoekers. Verder onderzoek in dit verband kan nu veel gerichter worden uitgevoerd, aldus Thevelein in het persbericht. In Het Nieuwsblad gaat Thevelein nog een stapje verder. "De gevolgen kunnen verregaand zijn. Een suikervrij of suikerarm dieet blijkt niet zomaar een hype, maar echt iets om op in te zetten bij kankerpatiënten. Het kan helpen de kanker te overwinnen en de chemotherapie veel effectiever maken. Vooral ook omdat patiënten nu soms serums krijgen toegediend om aan te sterken. En die bevatten veel glucosesuiker”, aldus Thevelein.
De onderzoekers suggereren niet dat suiker kanker mee veroorzaakt. "Normale cellen hebben goede controlesystemen die ervoor zorgen dat de suikerafbraak in de cel binnen de perken blijft. Ze kunnen er doorgaans mee overweg."
De onderzoekers wijzen er met klem op dat een doorbraak in het begrijpen van een mechanisme, niet hetzelfde is als een doorbraak in de geneeskunde. Het ontwikkelingstraject voor nieuwe therapieën kan nog jaren in beslag kan nemen. Voor vragen hierover kun je contact opnemen met patienteninfo@vib.be.
Update: Lees ook deze uitstekende kritiek op de manier waarop deze studie in het nieuws kwam. Arts Marleen Finoulst verslikte zich in haar koffie toen ze las dat een krant kopte dat suiker kanker agressiever maakt.
Dit artikel afdrukken
Ongeacht de aanwezigheid van zuurstof zetten tumorcellen veel meer suikers in lactaat (melkzuur) om. “De cellen verkiezen eigenlijk suiker te vergisten naar melkzuur bóven te verademen naar koolstofdioxide” en dat is het tegenovergestelde van gezonde cellen, leggen onderzoekers Johan Thevelein (VIB-KU Leuven), Wim Versées (VIB-VUB) en Veerle Janssens (VUB) uit in Het Nieuwsblad. "Hoe agressiever de kanker, hoe sneller die cellen dat doen". Tot nu toe was het onduidelijk of het alleen om een symptoom gaat, of om een eigenschap die kanker stimuleert.
Dit zou betekenen dat kankercellen sneller vermenigvuldigen door suiker. Met een vicieuze cirkel als gevolg; de tumor groeit en kanker gaat agressiever woekerenOm te achterhalen waarom de kankercellen dat doen, keken de wetenschappers naar eenvoudigere gistcellen. Die vertonen het effect ook, maar dan zonder de invloed van hormonen en andere regulatiesystemen die in kankercellen bij mensen de resultaten zouden kunnen vertroebelen. “In de gistcellen ontdekten we hoe bij die omzetting van suiker de molecule fructose 1,6-biofosfaat sterker in de cellen aangemaakt wordt. Die activeert dan weer een proteïne (de Ras-eiwitten) die de cellen op hun beurt doet vermenigvuldigen. Dat mechanisme is daarna in de faculteit geneeskunde in menselijke kankercellen bevestigd”, zegt Thevelein. Dit zou betekenen dat kankercellen sneller vermenigvuldigen door suiker. Met een vicieuze cirkel als gevolg; de tumor groeit en kanker gaat agressiever woekeren. "Zo verklaren we de correlatie tussen de agressiviteit van een tumor en de sterkte van het Warburg-effect".
'Suiker geen oorzaak'
Deze ontdekking brengt voor het eerst een verklaring voor de positieve correlatie tussen suikergebruik en kanker, stellen de onderzoekers. Verder onderzoek in dit verband kan nu veel gerichter worden uitgevoerd, aldus Thevelein in het persbericht. In Het Nieuwsblad gaat Thevelein nog een stapje verder. "De gevolgen kunnen verregaand zijn. Een suikervrij of suikerarm dieet blijkt niet zomaar een hype, maar echt iets om op in te zetten bij kankerpatiënten. Het kan helpen de kanker te overwinnen en de chemotherapie veel effectiever maken. Vooral ook omdat patiënten nu soms serums krijgen toegediend om aan te sterken. En die bevatten veel glucosesuiker”, aldus Thevelein.
De onderzoekers suggereren niet dat suiker kanker mee veroorzaakt. "Normale cellen hebben goede controlesystemen die ervoor zorgen dat de suikerafbraak in de cel binnen de perken blijft. Ze kunnen er doorgaans mee overweg."
De onderzoekers wijzen er met klem op dat een doorbraak in het begrijpen van een mechanisme, niet hetzelfde is als een doorbraak in de geneeskunde. Het ontwikkelingstraject voor nieuwe therapieën kan nog jaren in beslag kan nemen. Voor vragen hierover kun je contact opnemen met patienteninfo@vib.be.
Update: Lees ook deze uitstekende kritiek op de manier waarop deze studie in het nieuws kwam. Arts Marleen Finoulst verslikte zich in haar koffie toen ze las dat een krant kopte dat suiker kanker agressiever maakt.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Van belang, en niet een beetje maar veel, is dat het hier gaat om het metabolisme van glucose; van bloedsuiker dus. Dat is niet hetzelfde als tafelsuiker, hoewel tafelsuiker uiteraard wel glucose bevat.
Punt is dat alle koolhydraten zorgen voor een verhoogde glucose lading. Ook die 'hartstikke gezonde' volkorenproducten waarvan ook aan kankerpatiënten aangeraden wordt om er toch vooral ruimschoots van te eten.
De resultaten van deze studie kunnen dus niet gezien worden als een bevestiging van specifiek suiker als de grote boosdoener, zoals de berichtgeving wel lijkt te suggereren. Met deze uitkomsten kan je immers net zo goed vraagtekens plaatsen bij brood, fruit, aardappelen, rijst en pasta. Wat dat betekent is op basis van deze resultaten m.i. niet te zeggen.
Wat ik altijd redelijk grappig vind in de koolhydraten discussie is dat alcohol niet genoemd wordt. Ook dat wordt omgezet in bloedsuikers.
Overigens hoef je niet hard core low carb te gaan om veel gezondheidswinst te boeken. Het weglaten van toegevoegde suikers en alcohol en het iets inperken van broodgebruik en andere zetmeelrijke producten zoals aardappels, levert tezamen per dag ongeveer 100-150 gram koolhydraten op. Dat is eenderde van wat de gemiddelde westerling binnenkrijgt.
Ik heb voor de lol dat een tijdje uitgerekend met de eetmeter van het Voedingscentrum. Ze worden dan wel boos, want je krijgt doorgaans daardoor rood of geel voor de vetten en rood of geel voor de koolhydraten omdat de verhouding ten opzichte van wat ze normaal aanraden anders is. Als je diezelfde hoeveelheid vetten eet, maar meer calorieen en koolhydraten binnen krijgt omdat je snoept en drinkt dan kloppen de verhoudingen wel en ligt alles in het groen. Zo gezond zijn dus hun aanbevelingen.
Een kritische analyse van het nieuws valt te lezen op Gezondheidswetenschap.be. Uit de conclusie: Het lijkt veelbelovend: kankercellen verbruiken meer suiker dan gewone cellen, dus door geen suiker te eten vertraag je de kankergroei. Deze uitspraak is gebaseerd op laboratoriumonderzoek en niet getest op mensen. Zelfs als we helemaal geen suiker eten, produceert onze lever dagelijks gemiddeld 200 gram suiker, wat ruimschoots voldoende is om kankerweefsel te ‘onderhouden’. Suiker beperken om kanker aan te pakken, heeft daarom weinig zin.
#2 Alcohol wordt niet omgezet in glucose. Sterker nog, alcohol remt (indirect) de nieuwvorming van glucose.
#3 Knap moleculair-biochemisch onderzoek dat nieuw licht werpt op het bekende Warburg effect. Wel vind ik dat de onderzoekers in hun enthousiasme een beetje op hol slaan. Om maar een dingetje te noemen, het gaat hier om laboratorium onderzoek dat is uitgevoerd aan gist cellen. En geloof me, die zijn anders dan zoogdierlijke cellen, om maar te zwijgen over kankercellen in een menselijk lichaam...