1 min
Het lijkt tegenstrijdig, maar het klopt wel: "Ondanks de schaalvergroting in de landbouw is het percentage melkveebedrijven dat melkkoeien laat grazen in 2016 toegenomen, van 75,6 procent in 2015 naar 76,5 procent van het aantal bedrijven een jaar later. Het aandeel melkkoeien in de wei bleef met 65 procent gelijk." Dat meldde het CBS afgelopen vrijdag.
Met andere woorden: er lopen niet meer koeien in de wei, maar het aantal bedrijven dat zijn koeien laat grazen neemt wel toe. En opvallend genoeg zit de groei vooral bij de grotere bedrijven. Dat is opvallend, omdat voor grotere bedrijven weidegang juist "lastiger is in te passen in de bedrijfsvoering", schrijft het CBS. Toch lopen van 64% van de grotere melkveebedrijven, met meer dan 100 koeien, de dieren (deels) in de wei. In 2015 was dat nog 61%. In 2006 liepen 8 op de 10 Nederlandse koeien buiten.
Dat meer boeren hun koeien de wei in sturen is te danken aan "de acties die partijen in de zuivelketen ondernemen om weidegang te stimuleren," schrijft zuivelorganisatie NZO. "Zo hebben zuivelondernemingen hun weidepremie voor melkveehouders verhoogd. Ook zij brengen meer producten van weidemelk op de markt. Daarnaast worden melkveehouders die hun vee het hele jaar opstallen actief benaderd om te weiden. Daarnaast laten steeds meer erfbetreders zich scholen om hun kennis over weidegang te vergroten..
Voor De Volkskrant is het nieuws aanleiding om te vragen wat de koe nou eigenlijk zelf wil.
Om het beste van 2 werelden te combineren, hebben veel boeren de afgelopen jaren geïnvesteerd in grote, moderne stallen, "met meer loopruimte, zachte ligplaatsen en open zijwanden, die luchtverversing mogelijk maken," aldus rundveedierenarts Bouwen Scheijgrond. Hij kent dan ook genoeg bedrijven "waar de koeien beter af zijn in de stal, omdat het daar zo goed geregeld is." Ook voor de wei zijn er 'randvoorwaarden', die moet "groot genoeg zijn, er moet gras groeien en er moet schoon drinkwater zijn."
Het blijft een financiële - en emotionele - afweging. Weidemelk levert een premie op, binnen levende koeien leveren de meeste melk. De consument ziet de koe graag in de wei en buiten lopende koeien hebben minder voer nodig. Op de grond waar buiten lopende koeien op grazen, kun je geen gewassen verbouwen, maar binnen levende koeien stoten meer ammoniak uit dan in de wei. De koe past zich aan aan wat wij het beste vinden en heeft weinig te willen.
Dit artikel afdrukken
Dat meer boeren hun koeien de wei in sturen is te danken aan "de acties die partijen in de zuivelketen ondernemen om weidegang te stimuleren," schrijft zuivelorganisatie NZO. "Zo hebben zuivelondernemingen hun weidepremie voor melkveehouders verhoogd. Ook zij brengen meer producten van weidemelk op de markt. Daarnaast worden melkveehouders die hun vee het hele jaar opstallen actief benaderd om te weiden. Daarnaast laten steeds meer erfbetreders zich scholen om hun kennis over weidegang te vergroten..
Voor De Volkskrant is het nieuws aanleiding om te vragen wat de koe nou eigenlijk zelf wil.
De koe past zich aan aan wat wij het beste vinden en heeft weinig te willenDat blijkt er maar net van af te hangen wie je het vraagt. Voor de boer is het efficiënter en beter beheersbaar als hij zijn koeien binnen houdt. Voor de koe is een stal comfortabel en veilig, maar kan zij buiten "makkelijker liggen, opstaan en grazen", zegt landbouwkundig onderzoeker Bert Philipsen van de WUR. Waar "properheid, rust en regelmaat" de koe goed doen en haar een constante stofwisseling opleveren, is de wei beter voor de gezondheid van uiers en klauwen. Maar in de wei zijn regelmaat in voer, melken én weersomstandigheden weer moeilijker te realiseren.
Om het beste van 2 werelden te combineren, hebben veel boeren de afgelopen jaren geïnvesteerd in grote, moderne stallen, "met meer loopruimte, zachte ligplaatsen en open zijwanden, die luchtverversing mogelijk maken," aldus rundveedierenarts Bouwen Scheijgrond. Hij kent dan ook genoeg bedrijven "waar de koeien beter af zijn in de stal, omdat het daar zo goed geregeld is." Ook voor de wei zijn er 'randvoorwaarden', die moet "groot genoeg zijn, er moet gras groeien en er moet schoon drinkwater zijn."
Het blijft een financiële - en emotionele - afweging. Weidemelk levert een premie op, binnen levende koeien leveren de meeste melk. De consument ziet de koe graag in de wei en buiten lopende koeien hebben minder voer nodig. Op de grond waar buiten lopende koeien op grazen, kun je geen gewassen verbouwen, maar binnen levende koeien stoten meer ammoniak uit dan in de wei. De koe past zich aan aan wat wij het beste vinden en heeft weinig te willen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ja, het percentage bedrijven met weidegang is toegenomen. Toch ervaren veel mensen nog steeds minder koeien in de wei. Is die ervaring feitelijk juist of feitelijk onjuist. Dat is een relevante vraag, die relatief weinig aandacht krijgt in de discussie over weidegang.
Daarom enkele feiten die het beeld van weidende koeien beïnvloeden:
- het percentage melkkoeien in de wei is gelijk gebleven,
- door groei van de melkveestapel in 2016 is het aantal melkkoeien in de wei toegenomen,
- door schaalvergroting is het aantal koppels weidende koeien afgenomen,
- weidende melkkoeien lopen steeds minder dagen per jaar en uren per dag buiten.
Dit laatste punt bepaalt voor een belangrijk het beeld van koeien in de wei gedurende het gehele jaar. Uit gegevens van CBS is af te leiden hoeveel uren per jaar gemiddeld ALLE Nederlandse melkkoeien in de wei lopen. Dit is sterk afgenomen en daarom hierbij enkele (op 50-tallen afgeronde) cijfers:
= 2750 uur in 1990
= 2400 uur in 2000
= 1500 uur in 2010
= 1200 uur in 2015
= 1000 uur in 2016
Als je die cijfers ziet, dan is duidelijk dat mensen nog steeds minder melkkoeien in de wei ervaren, ondanks de sterke groei van de melkveestapel de laatste jaren.
Heel benieuwd naar de CBS-data over 2017.
Frits, dank voor dat staatje! Dat maakt de betekenis van weidegang in Nederland heel inzichtelijk.
Het zou mooi zijn om dezelfde cijfers voor Ierland, Duitsland en Frankrijk op te nemen.
Ik vraag me af wat er gebeurd is tussen 2000 en 2010, dat de uren in de wei juist toen zo zijn afgenomen?
Frits #1: "Toch ervaren veel mensen nog steeds minder koeien in de wei"
Is dit werkelijk onderzocht? En waarop baseren mensen dat? Wordt er een beetje onhandig 'geplaceerd'? Hoeveel koeien heb je nodig om mensen een ander gevoel te geven?
Burgers 'ervaren' niet of er minder koeien in de wei staan. Ze lezen het in de krant en de krant weet het van Wakker Dier. Ik kreeg het eens uitgelegd. Wakkere dieren stappen op een dag in een auto, rijden een route en tellen de koeien die ze onderweg zien. Zien ze er minder dan staan er 'dus' minder koeien in de wei.
Maar neem nou de koeien van buurman. Ze staan elke dag in de wei, behalve als die overdreven nagerend is en ook niet in de winter.
Maar fiets je in de zomer langs en zie je geen koe, kijk dan even op je horloge. Wedden dat het half vier in de middag geweest is? Rond half vier gaan de koeien naar binnen, naar de modernste stal waar ze het ook zeer wel naar heer zin hebben. Morgenochtend om ongeveer half acht komen ze weer buiten.