In Groot-Brittannië werden direct na de eerste fipronil-berichten al producten waarin eieren verwerkt zijn uit de schappen gehaald. Frankrijk volgde vorige week met wafeltjes. Deze week haalt Lotus Bakeries zeven soorten koekjes terug uit Belgische winkels. In drie landen worden maatregelen genomen, die in Nederland tot op heden niet nodig zijn. Hoe kan dat? We vroegen het na.
Volgens Suzanne Rotteveel van de Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNLI) besluiten fabrikanten zelf of ze producten waarin eieren verwerkt zijn al dan niet terughalen zolang de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geen reden ziet om die producten uit de handel te nemen. Dat doen de fabrikanten op basis van de opgestelde lijsten met besmette eieren en een rekenmodel om het fipronil-residu in het eindproduct te bepalen. Eindproducten die boven de wettelijke normering van 0,005 mg per kg product uitkomen, worden uit de handel genomen.
De FNLI stelde vorige week de volgende verklaring op:
Eerder heeft de FNLI geconstateerd dat producten met ei erin verwerkt veilig te eten zijn. Dat geldt nog steeds, ook na de recent uitgevoerde controles door de industrie en handhaving van de richtlijnen door de NVWA. Tot op heden zijn er geen levensmiddelen met fipronil aangetroffen die een risico voor de volksgezondheid kunnen vormen.
Strenge controles hebben de afgelopen weken geleid tot het uit de handel nemen van eieren met een te hoog gehalte aan fipronil. Deze kunnen niet meer worden gebruikt voor verwerking in andere producten. Al eerder stelde tracering van eieren met een te hoog gehalte aan fipronil levensmiddelenfabrikanten in staat deze te blokkeren voor verdere verwerking.
De Nederlandse levensmiddelenindustrie geeft de hoogst mogelijke prioriteit aan voedselveiligheid en werkt met alle partijen samen om deze te kunnen blijven waarborgen.
En hoe zit het houdbare producten waarin al eerdere partijen eieren zijn verwerkt, zoals koekjes en mayonaise? In Engeland werden verse eisandwiches uit de handel genomen, terwijl in Frankrijk op last van de overheid verpakte wafels uit de winkelschappen moesten worden gehaald.
Onze voedselveiligheidsautoriteit NVWA schrijft er het volgende over: "De NVWA ziet erop toe dat het bedrijfsleven producten waarin eieren zijn verwerkt met een te hoog fipronilgehalte terughaalt. Wij ondersteunen hen daar waar mogelijk door gegevens te verstrekken.
Daarnaast neemt de NVWA zelf steekproeven van producten die in de schappen liggen. De concentraties fipronil die door het bedrijfsleven tot nog toe zijn aangetroffen in producten waarin eieren zijn verwerkt, zijn niet gevaarlijk voor de volksgezondheid.
Bij een normale portie van bijvoorbeeld eierkoek, mayonaise of eiersalade waarin fipronil is aangetroffen, wordt geen enkel gezondheidsrisico verwacht.
De berekende hoeveelheden laten zien dat de porties of portiegroottes zelfs vele malen hoger kunnen zijn zonder dat er sprake is van een gezondheidsrisico."
Verwarrend door verschillen in handhaving
Ook onze overheid en handhaver NVWA houden de zaak dus in de gaten, maar hebben - anders dan de Fransen - nog geen goede reden gezien om producten terug te laten halen. Natuurlijk mogen fabrikanten wel zelf besluiten terug te roepen, zoals dat ook gebeurde door het Belgische bedrijf Lotus Bakeries. Dat roept overigens geen koekjes terug; consumenten kunnen koekjes die ze al in huis hebben niet naar de winkel terugbrengen. Lotus Bakeries haalt alleen uitgeleverde koekjes terug uit winkels om te voorkomen dat er nog meer in omloop komen. Uit voorzorg, wordt dat genoemd; en niet omdat het moet van voedselveiligheidsautoriteit of omdat de gezondheid gevaar loopt van mensen die de koekjes thuis in de kast hebben.
Dat laatste maakt het verwarrend voor consument. In Nederland blijft daarom alles in de schappen zolang er geen goede reden wordt gevonden om producten terug te roepen. De Franse overheid maakte wel een lijst bekend met 'foute' koekjes (officieel: 'produits retirés, 'teruggehaalde producten''; ook in Frankrijk gaat het om een terughaal- en geen terugroepactie uit voorzorg), terwijl die producten volgens de redeneringen van de FNLI en NVWA best in de schappen kunnen blijven liggen. Voor extra verwarring zorgt het feit dat 18 van de 20 koekjes op de Franse lijst van Nederlandse fabrikanten afkomstig zijn. De Nederlandse toxicoloog Martin van den Berg en zijn Belgische collega Jan Tytgat legden hier onlangs uit dat zulke verwarring het gevolg is van ongecoördineerd Europees beleid, zodat ieder land zijn eigen vorm van handhaving toepast.
Dit artikel afdrukken
De FNLI stelde vorige week de volgende verklaring op:
Eerder heeft de FNLI geconstateerd dat producten met ei erin verwerkt veilig te eten zijn. Dat geldt nog steeds, ook na de recent uitgevoerde controles door de industrie en handhaving van de richtlijnen door de NVWA. Tot op heden zijn er geen levensmiddelen met fipronil aangetroffen die een risico voor de volksgezondheid kunnen vormen.
Strenge controles hebben de afgelopen weken geleid tot het uit de handel nemen van eieren met een te hoog gehalte aan fipronil. Deze kunnen niet meer worden gebruikt voor verwerking in andere producten. Al eerder stelde tracering van eieren met een te hoog gehalte aan fipronil levensmiddelenfabrikanten in staat deze te blokkeren voor verdere verwerking.
De Nederlandse levensmiddelenindustrie geeft de hoogst mogelijke prioriteit aan voedselveiligheid en werkt met alle partijen samen om deze te kunnen blijven waarborgen.
In Nederland blijft daarom alles in de schappen zolang er geen goede reden wordt gevonden om producten terug te roepen. Niettemin maakt de Franse overheid wel een lijst bekend met 'foute' koekjes. Dat komt omdat het moeilijk is om binnen Europa landen hetzelfde beleid te laten voeren bij handhavingDe gevaarlijke eieren - waarin fipronil helemaal niet mag voorkomen volgens de Nederlandse wet - zijn dus uit de omloop gehaald en kunnen niet meer worden verwerkt.
En hoe zit het houdbare producten waarin al eerdere partijen eieren zijn verwerkt, zoals koekjes en mayonaise? In Engeland werden verse eisandwiches uit de handel genomen, terwijl in Frankrijk op last van de overheid verpakte wafels uit de winkelschappen moesten worden gehaald.
Onze voedselveiligheidsautoriteit NVWA schrijft er het volgende over: "De NVWA ziet erop toe dat het bedrijfsleven producten waarin eieren zijn verwerkt met een te hoog fipronilgehalte terughaalt. Wij ondersteunen hen daar waar mogelijk door gegevens te verstrekken.
Daarnaast neemt de NVWA zelf steekproeven van producten die in de schappen liggen. De concentraties fipronil die door het bedrijfsleven tot nog toe zijn aangetroffen in producten waarin eieren zijn verwerkt, zijn niet gevaarlijk voor de volksgezondheid.
Bij een normale portie van bijvoorbeeld eierkoek, mayonaise of eiersalade waarin fipronil is aangetroffen, wordt geen enkel gezondheidsrisico verwacht.
De berekende hoeveelheden laten zien dat de porties of portiegroottes zelfs vele malen hoger kunnen zijn zonder dat er sprake is van een gezondheidsrisico."
Verwarrend door verschillen in handhaving
Ook onze overheid en handhaver NVWA houden de zaak dus in de gaten, maar hebben - anders dan de Fransen - nog geen goede reden gezien om producten terug te laten halen. Natuurlijk mogen fabrikanten wel zelf besluiten terug te roepen, zoals dat ook gebeurde door het Belgische bedrijf Lotus Bakeries. Dat roept overigens geen koekjes terug; consumenten kunnen koekjes die ze al in huis hebben niet naar de winkel terugbrengen. Lotus Bakeries haalt alleen uitgeleverde koekjes terug uit winkels om te voorkomen dat er nog meer in omloop komen. Uit voorzorg, wordt dat genoemd; en niet omdat het moet van voedselveiligheidsautoriteit of omdat de gezondheid gevaar loopt van mensen die de koekjes thuis in de kast hebben.
Dat laatste maakt het verwarrend voor consument. In Nederland blijft daarom alles in de schappen zolang er geen goede reden wordt gevonden om producten terug te roepen. De Franse overheid maakte wel een lijst bekend met 'foute' koekjes (officieel: 'produits retirés, 'teruggehaalde producten''; ook in Frankrijk gaat het om een terughaal- en geen terugroepactie uit voorzorg), terwijl die producten volgens de redeneringen van de FNLI en NVWA best in de schappen kunnen blijven liggen. Voor extra verwarring zorgt het feit dat 18 van de 20 koekjes op de Franse lijst van Nederlandse fabrikanten afkomstig zijn. De Nederlandse toxicoloog Martin van den Berg en zijn Belgische collega Jan Tytgat legden hier onlangs uit dat zulke verwarring het gevolg is van ongecoördineerd Europees beleid, zodat ieder land zijn eigen vorm van handhaving toepast.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Om verwarring te voorkomen: Er is een duidelijke normering voor gehaltes van fipronil in eieren en eindproducten. Daarin is ook vastgesteld dat producten die deze normering overschrijden, niet in het schap mogen komen. Zoals vermeld hebben de controles van afgelopen weken al geleid tot het uit de handel nemen van eieren en ei-grondstoffen met een te hoog gehalte aan fipronil. Ook eindproducten die boven de normering (0,005 mg/kg) komen dienen uit de handel gehaald te worden. Het kan dus zijn dat er ook in Nederland producten uit de schappen worden gehaald. Dit gebeurt nu zonder publiekswaarschuwing omdat er geen risico is voor de volksgezondheid. Dat andere landen lijsten publiceren is voor hun rekening. (Suzanne Rotteveel, FNLI)
80% Hepatitis E in o.m. leverworst en paté, FNLI - Suzanne Rotteveel
Worden die na de eierkoeken ook stilletjes uit de schappen gehaald?
Dick, wat is de handhavingsnorm van HEV?
Handhavingsnorm, Dick? Geen idee!
Misschien is dat juist wel het probleem. Nieuwe zoönose, nog geen normen...
Zoals de NVWA bijvoorbeeld kennelijk in zijn oneindige wijsheid eerder in november vorig jaar ook nog meende dat DEGA-16 met fipronil geen gevaar voor de volksgezondheid, geen fipronil-kippen, en geen fipronil-eieren zou betekenen.
En Schippers en van Dam meenden nog even "wegens strafrechtelijk onderzoek" te moeten wachten met monitoren en terughalen. Tot de pleuris weer uitbrak uiteraard.
Nét zoals met de Q-koorts: kortzichtig - uiteindelijk zelfs contraproductief! - economisch belang boven volksgezondheid, en bijvoorbeeld niet eens een transportverbod.
Wat in elk geval - zelfs nog zonder meldingsplicht! - inmiddels wél duidelijk is:
dat er steeds meer mensen ziek worden van die Hepatitis-leverworst en -paté:
300 Hepatitis E patiënten: een verZESvoudiging in 4 jaar.
Het wordt waarschijnlijk weer even wachten, tot duidelijker wordt hoeveel Hepatitis-E doden er hier vallen, of die #Hepatitis net als #fipronil dermate viraal gaat dat na onze eierexport ook onze varkensexport een knauw dreigt te krijgen.
En dan begint het hele gebruikelijk circus weer opnieuw:
- krijgt de NVWA de schuld,
- gaan zelfs landen elkaar beschuldigen,
- komt onze varkensexport in gevaar,
- gaan varkensboeren om compensatie roepen,
- gaan VWS en EZ nog even rustig na-evalueren,
- komt het Hollandse Hepatitis-Deskundigenberaad misschien wat eerder bij elkaar,
- wordt er na A en C mogelijk ook voor Hepatitis E een meldingsplicht ingesteld,
- komt er EU-overleg,
- komt er naar analogie met Q-uestion een belangengroep voor Hepatitis E patiënten
- komen er misschien normen,
- wordt tenminste effectief verhitten misschien eindelijk verplicht gesteld (hoe simpel kan het zijn?)
- gaat de NVWA misschien controleren & handhaven
- (en misschien zelfs checken op verse Hepatitis-melk!)
... en wordt er na tientallen doden (van der Poel vind Hepatitis E niet minder gevaarlijk dan Q-koorts) en grote schade aan de varkenssector, aan de naam van Holland als producent van kwaliteits-landbouwproducten, en hoge maatschappelijke kosten misschien eindelijk weer een keer effectief iets gedaan.
Dick, dat vermoed ik ook. Als er geen normen zijn, kun je niet handhaven (het zou dus heel onterecht zijn de NVWA ook maar iets te verwijten rond HEV) en je kunt er als bedrijf ook niet veel mee in het algemene deel van de markt ('gewoon-roze-varken').
Ergo: dit is een vraag die je moet stellen aan de politiek. Heb jij het ergens in een verkiezingsprogramma zien staan de afgelopen 10 jaar? Cq. heb je het bij de partij van je voorkeur weleens aangekaard?
Uiteraard geldt wel dit: een bedrijvencluster zou het onderwerp politiek kunnen agenderen. Dat hebben we ook niet gezien. Althans, ik niet. Wel acht ik het denkbaar dat politieke partijen straks op hun achterste benen Kamervragen gaan stellen over HEV en hoe het komt dat daar geen normen voor zijn.
Het antwoord op die vraag is heel eenvoudig: die moet de wetgever maken en de wetgever dat zijn die vragenstellers zelf.