Dit najaar besluit de Europese commissie over een eventueel definitief verbod op het gebruik van neonicotinoïden. Sinds 2013 geldt al een moratorium op deze pesticiden, die meestal toegepast worden als coating voor zaden. Boeren, natuurbeschermers en industrie kunnen het maar niet eens worden over de schadelijke effecten voor de bijenstand.

'Werkelijkheid in het veld'
Twee nieuwe studies, gepubliceerd in het gerenommeerde blad Science, lijken nu dan toch uitsluitsel te geven over de werkelijkheid in het veld. In het eerste onderzoek bestudeerden wetenschappers in Groot-Brittannië, Duitsland en Hongarijë bijenpopulaties (honingbijen, hommels en solitaire bijen) op 33 locaties in de buurt van koolzaadvelden, die al dan niet met neonicotinoïden waren behandeld. De resultaten leerden dat de neonicotinoïden een algemeen negatief effect hadden op de voortplanting van de bijen: ze brachten minder koninginnen en eitjes voort. Maar de gevonden verschillen tussen de landen (in Duitsland speelde een kortdurend positief effect) en soorten "duiden erop dat tal van omgevingsfactoren van invloed zijn op het welzijn van de bij", aldus De Morgen.

Wetenschappers in Canada voerden een vergelijkbaar onderzoek uit. Zij volgden van mei tot september 5 honingbijkasten dicht bij met neonicotinoïden behandelde maïsvelden en 6 kasten die niet in een agrarische omgeving stonden. Opvallend genoeg vonden ze in de pollen die de bijen binnen brachten wél neonicotinoïden, maar waren dat geen maïs- of sojapollen. "Dat betekent dat neonicotinoïden vanuit de landbouwgewassen 'uitspoelen' naar de omgeving en daar door bij bijen geliefde planten opgenomen worden," zegt mede-onderzoeker Nadia Tsvetkov. Bijen die aan neonicotinoïden werden blootgesteld, hadden een kortere levensduur en waren niet in staat een koningin te onderhouden, zodat de voortplanting van het bijenvolk in gevaar kwam.

'Inconsistenties'
De studies werden (mede) gefinancierd door gewasbeschermingsmiddelenproducenten Bayer en Syngenta. De onderzoekers zeggen niet beïnvloed te zijn bij hun onderzoek. De producenten leggen er de nadruk op dat de resultaten nog altijd niet 100% eenduidig zijn en dat neonicotinoïden een nuttig en effectief middel blijven voor de landbouw, schrijft Bloomberg.
Dit artikel afdrukken