De aantallen dieren moeten (sterk) omlaag. Een groot aantal boeren dat nog denkt marktkansen te hebben, moet verdwijnen omdat ze aan wensdenken doen. Een beperkt aantal nieuwe, maar grotere boerderijen moet opnieuw worden ingepast in het landschap. Een groot aantal stallen zal een tijdlang het landschap werkeloos gaan ontsieren. Dat laatste vinden boeren onbegrijpelijk; burgers realiseren het zich vermoedelijk nog niet en zullen uiteindelijk voor de sloopkosten opdraaien. Toch is het onvermijdelijk.
Te hoge kosten door techniek
Nederland telt een in de wereld unieke hoge dier- en mensdichtheid. De hoogste is te vinden in Oost-Brabant. Daar worden landbouwhuisdieren met veel technische hulpmiddelen gehouden om hun milieulasten acceptabel te maken. Omdat ze economisch moesten kunnen concurreren met dieren uit andere landen die goedkoper kunnen produceren, moesten de stallen steeds worden uitgebreid met meer dieren en meer techniek. Aan die groei is aan einde gekomen. De hogere kosten van meer techniek vallen niet meer goed te maken door per boer nog meer dieren te gaan houden. Een stel kan het nog een tijd volhouden door te kiezen voor houderij- en smaakconcepten en dieren, zuivel en eieren te produceren waaraan consumenten de voorkeur geven boven de tot 40% goedkopere maar kwalitatief uitstekende productie die uit Oost-Europa in de komende tien jaar de Nederlandse supermarkten en de markten die Nederlandse boeren nu voornamelijk bedienen, zal veroveren. Een ander stel kan het volhouden door nog eens heel fors op te schalen. Het is niet ondenkbaar dat ze het economisch redden, maar dat kan alleen als er flink wat nu-nog-collega-boeren verdwijnen.
Met dat beleid zullen de Staten van Brabant versneld via kille marktsanering afdwingen wat de nationale overheid door gebrek aan eerdere verstandige regelgeving al jaren geleden had kunnen voorkomen. Destijds was warme sanering met een beperkt budget misschien nog denkbaar geweest; nu zijn de sommen die gemoeid zouden zijn met warme sanering zo hoog dat de Provincie zich gedwongen ziet tot een koudeStalderen
Het provinciaal bestuur van Brabant realiseert zich de trend, maar kan niet tegen boeren zeggen dat ze hun bedrijven moeten sluiten. Toch realiseert het zich dat krimp van het totaal aantal dieren onvermijdelijk is en nu eindelijk echt moet worden ingezet. Daarom zorgt de provincie voor extra provinciale regelgeving die dat via koude sanering door de markt afdwingt.
Op dit moment maakt nationale regelgeving het boeren nog steeds mogelijk stallen te bouwen die tussen nu en tien jaar alweer achterhaald zullen zijn. Daarom heeft Brabant regelgeving bedacht die staldering heet. Een boer die wil uitbreiden, moet de kosten van sloop van een overblijvende stal betalen. Wie 10 m2 nieuwe stal wil bouwen moet 11 m2 stal met vee (peildatum 17 maart 2017) in aangewezen stalderingsgebieden (6 gemeenten) slopen. De regeling geldt niet voor plekken waar een bestaande stal wordt gesloopt en voor dezelfde omvang wordt herbouwd. Daarnaast maakt de provincie de regelgeving die de natuur moet beschermen tegen de ammoniakuitstoot van dierhouderijbedrijven vervroegd veel strenger.
Wie varkens- of kippenboer wil blijven en dus wil uitbreiden, komt daarmee voor dermate hoge investeringen te staan, dat hij zich wel een aantal malen achter de oren krabt. Ook wie dacht het nog uit te kunnen zingen tot zijn bestaande stal is afgeschreven, moet door de strengere ammoniakregels goed bedenken wat hij doet. De nodige boeren kunnen in hun oude stallen niet door zonder extra te investeren, maar verdienen het geld niet om de €300-800 miljoen te kunnen opbrengen die daar voor nodig zouden zijn. Het beleid dat vermoedelijk op 7 juli zal worden aangenomen, jaagt hen uit bedrijven die vanaf dat moment economisch niet meer vol te houden zijn.
Het volgende zal gebeuren op het Brabantse land:
- er zal een beperkt aantal grote stallen worden vernieuwbouwd of nieuw gebouwd op een klein aantal locaties die daar geschikt voor zijn door de groot denkende ondernemers onder de boeren
- er zal een beperkt aantal boeren in kleinschalige concepten met onzekere afloop proberen te stappen (banken stellen nauwelijks geld voor dergelijke concepten ter beschikking vanwege die onzekerheid; beleggers zijn er niet in geïnteresseerd)
- een groot aantal stallen dat nog lang niet is afgeschreven, zal leeg komen te staan en niet via staldering worden afgeschreven
- het totale aantal dieren zal belangrijk afnemen, terwijl de gemiddelde stalgrootte flink zal toenemen
Burgerelectoraat wil boerenbevrijdingsdag
Er blijft dus een beperkt aantal heel grote en een beperkt aantal 'heel andere' boeren over. Alles wat daartussen zit, verdwijnt door de nieuwe regelgeving. Door te stemmen voor dwingende nieuwe regels kunnen de Brabantse Staten op 7 juli Brabantse burgers bevrijden van het overschot aan dieren in hun provincie. Met dat beleid zullen ze versneld via kille marktsanering afdwingen wat de nationale overheid door gebrek aan eerdere verstandige regelgeving al jaren geleden had kunnen voorkomen. Destijds was warme sanering met een beperkt budget misschien nog denkbaar geweest; nu zijn de sommen die gemoeid zouden zijn met warme sanering zo hoog dat de Provincie zich gedwongen ziet tot een koude.
De boeren zijn boos en protesteerden vandaag bij en in het Brabantse Provinciehuis in Den Bosch. Ze vinden dat ze bij Brabant horen. Een boerin uit Sint-Oedenrode schrijft dat ze bang is voor de toekomst en dat ze alleen maar hard wil werken om haar dochters te kunnen laten studeren, maar daar wel voor moet kunnen boeren zoals burgers het niet meer willen.
Het burgerelectoraat heeft genoeg van 20 jaar soebatten met bestuurders en boeren die zorgden voor teveel landbouwdieren in woon- en natuuromgevingen die daar niet geschikt voor zijn.
Dat burgerelectoraat is in de meerderheid. Daarom zal een meerderheid in de Staten vermoedelijk duidelijk zal maken dat burgers heel anders denken over boeren in Brabant. Zij zullen, denk ik, hun boerenbevrijdingsdag meemaken, een soort Brabantse 7th of July.
Grote opkomst bezorgde #boeren bij #Statendag provincie .@Brabant! Oproep aan politiek: Laat boer niet verdwijnen, #BoerenhorenbijBrabant! pic.twitter.com/I5NtiC44G8
— Boerenhoren@Brabant (@BoereninBrabant) June 23, 2017
Noodkreet van een boerin die mij kippenvel bezorgt. Honderden andere boeren hebben hetzelfde gevoel . #boerenhorenbijBrabant . pic.twitter.com/meDd0M7woP
— karelvandeursen (@karelvandeursen) June 23, 2017
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
het is echt symbool politiek..
Hadden al die andere omstandigheden die in de uiteenzetting staan niet tot hetzelfde effect geleid? Maar dan zo dat iedere boer op zijn eigen tempo afscheid kan nemen van zijn boerenbestaan? We worden nu gruwelijk hard met stoppersregeling om de oren geslagen terwijl deze bedrijven in 2014 al leeg hadden moeten zijn gaan ze door tot 2020. De provincie weet echt wel hoe groot die groep is en dat ze relatief veel uitstoten.. misschien is het ook wijs om een stoppersregeling 2028 te openen. Bedrijven die nu al wel aan de eisen voldoen (50% reductie, over alle dierplaatsen) door laten draaien tot 2028 onder voorwaarde dat dan de vergunning in geleverd wordt. Dan krijg je ook een zachte landing, je weet waaraf en waaraan en hoeveel de blijvers nog moeten doen om de emissie eisen te realiseren.
Nu is het alles door een kleine deur duwen, de overheid kan al dat werk niet eens af op het gebied van vergunningen.
John, ik vrees dat het menens is. Koude sanering door de markt om het dooretterende proces te stoppen.
Boeren, banken, boerenbestuurders, provinciale en gemeentebestuurders hebben in de afgelopen 20 jaar het probleem niet durven bekijken vanuit de toekomst. Daar maakt dit provinciaal bestuur komaf mee.
ZLTO voorspelt dit scenario Dick. GS ontkent het tegen beter weten in en PS trapt er met twee benen in.
Stellen dat als de druk maar hoog is er wel weer nieuwe betaalbare stalsystemen komen. Daar ontwikkelen we dan nog wat flankerend beleid voor. Resultaat: duurzame innovatieve veehouderij en iedereen blij.
Je zou denken dat de statenleden na 10 jaar debat in Brabant 'spelenderwijs' wel wat geleerd zouden hebben. Maar ze hadden beter hun tijd besteed door wat te googlen en draadjes op Foodlog te volgen. Ik hoorde vandaag vooral grijsgedraaide groeven van langspeelplaten. Van den Hout had het makkelijk. De enkeling die een kritische vraag stelde verwijzend naar de stukken waar het antwoord al in staat maar die blijkbaar niet gelezen worden.
Dick Veerman
Wat bereik je er mee om een groep ondernemers van zeg 45 tot 55 jaar, die allang weten dat het bedrijf eindig is en daar ook op investeren, het werk en pensioen af te nemen? Mensen die wel een hele carrière zorg hebben gedragen voor het land rondom het bedrijf en mee hebben geholpen een economisch bloei van de provincie? Die bedrijven verdwijnen allemaal, waarom moet dat versneld? Voor de bedrijven die makkelijk kunnen voldoen zou het allemaal prima uitkomen > de mestafzet zal echt wel goedkoper worden en de vraag naar vlees zuivel en eieren beter en daardoor meer gaan verdienen.
Met het verlagen van de ph in de luchtwassers (5 minuutjes werk) voldoet mijn bedrijf in een keer aan alle eisen, het zou me allemaal prima uitkomen als je het zo bekijkt zoals net beschreven maar mijn gedachte is echt wel bij de ondernemers die nu klem komen te zitten!! Want dit kan natuurlijk iedere ondernemer overkomen. En dat maakt ondernemen in Brabant natuurlijk niet aantrekkelijker en het maakt dan ook niet uit welke tak van sport je beoefend.. In een land waar voortdurend de regels veranderd worden moet je net zoals een corrupt land niet zijn om je bedrijf uit te oefenen!
Jos, en ik heb meteen een discussie op twitter met boeren die menen dat Johan vd Hout (de verantwoordelijke gedeputeerde van milieu) boerenruimte nodig heeft voor de industrie en de industrie via een riante zwarte bonus aanbiedt. Als dat het niveau van denken is, dan begrijp ik dat hij het makkelijk had.
Natuurlijk ziet ZLTO dit scenario. De provincie ziet het ook, maar neemt deze stap omdat eindelijk duidelijk is dat nog langer wachten geen respijt meer biedt. Het gaat immers gewoon door als je eenmaal de belevingswereld achter dergelijke reacties bent gaan begrijpen. Dus dan maar pijn en nog ijskoude ook. Iemand moet er een eind aan maken om in een nieuwe fase te komen.