Onze lezers blijken liever suiker te minderen dan vervangers in de vorm van zoetstoffen te gebruiken. Tip voor degenen die in de keuken minder vaak naar de suikerpot willen grijpen: gebruik natuurlijke producten die behalve suiker ook nuttige voedingsstoffen bevatten.
Onlangs kwam Time met acht ideeën om een zoete toets aan je gerechten te geven zonder er een schep suiker aan toe te voegen. Bijvoorbeeld door vruchten en groenten te gebruiken die van nature al zoet zijn.
Naar aanleiding van het artikel in Time vroegen we onze lezers op Facebook en Twitter of, en zo ja welke, suikervervangers zij gebruiken. Daaruit kwam duidelijk naar voren dat het grootste deel van de respondenten er voor kiest minder suiker gebruiken (53%). Slechts een klein deel van de in totaal 91 lezers die reageerden, gaf aan te kiezen voor het toevoegen van een natuurlijke (18%) of kunstmatige (14%) zoetstof in plaats van suiker. Ook waren er bij die zich helemaal niet bezighielden met het gebruik van suiker in producten (15%).
Houdt suikergebruik je in het dagelijks leven wél bezig en ben je op zoek naar wat makkelijke, relatief gezonde en lekkere vervangers voor dat schepje suiker, lees dan deze 8 tips.
Tip 1: Minimaliseer suiker in gebak
Suiker is nodig voor structuur en smaak in gebak. Daarom kun je beter minder suiker gebruiken dan het helemaal weg te laten. Vaak kun je probleemloos een kwart tot een derde van de suiker uit een standaardrecept weglaten zonder dat het eindproduct erg verandert. Met een beetje minder suiker komt de smaak van de andere ingrediënten meer naar voren.
Tip 2: Vervang suiker door fruit
Je kunt de hoeveelheid suiker halveren als je (overrijpe) bananen of dadels in het beslag of deeg voor brood, koekjes, muffins en pannenkoeken verwerkt. Dadels hebben een intense honing-zoetheid die fantastisch smaakt in muffins en scones.
Tip 3: Gebruik fruit en groente voor de smaakbalans van sauzen en smoothies
Voeg geraspte wortelen, bietjes of zoete aardappelen toe aan (zure) tomatensaus om deze in balans te brengen. Smoothies zijn echte zoetbommen door de combinatie van bevroren fruit, yoghurt, melk en honing. Wil je je er toch aan wagen, combineer dan biet of wortel met een geraspte appel en je slaat meerdere vliegen in één klap: meer vitaminen, vezels, kleur en een betere zoetbalans.
Tip 4: Probeer ongezoete zuivelvrije melkdranken
Hoor je bij degenen die zweren bij alternatieve zuiveldranken? Kies eens de naturelversie in plaats van de zoete met vanille-extract. Probeer ongezoete amandelmelk in smoothies of sauzen en ongezoete sojamelk bij je muesli of in gebak. Je kunt deze ook gebruiken voor warme chocolademelk of chai drankje. Let wel op: chocolademelk blijft een suikerbom.
Volvette yoghurt heeft van zichzelf geen suiker meer nodig om geur en textuur te versterken. Verwen jezelf met yoghurt als toetje of voor bij de gebakken aardappelen. Neem geen kant-en-klare dipsaus (die doorgaans vol suiker zit) maar maak met yoghurt en mayonaise een onweerstaanbare dip.
Tip 6: Kies voor kokosnoot
Gebruik ongezoete kokosvlokken, snippers of kokosmelk in koekjes, havermout of granola. Net als vanille ruikt kokosnoot van zichzelf al lekker. Voor perfect geroosterde vlokken, verspreid je die in een enkele laag op de bakplaat en bak je ze gedurende 7 minuten op 175 graden Celsius. Schep ze na 3 minuten om.
Tip 7: Geniet van vruchten die door- en afrijpen
Veel vruchten worden zoeter omdat ze nog even door- en afrijpen. Denk aan appels, abrikozen, bananen, mango’s, papaya’s, perziken, peren, pruimen enzovoorts. Wanneer een vrucht perfect rijp is, is deze heerlijk om een taart mee te versieren of door (bevroren) yoghurt te doen voor een toetje. Zelfs overrijpe vruchten zijn heerlijk zoet, denk bijvoorbeeld aan een banaan of een peer.
Tip 8: Karamelliseer uien
Haal de natuurlijke suikers uit uien naar boven door ze op laag vuur goudbruin te karamelliseren. Snij twee uien in ringen en verhit ondertussen olie in een pan. Voeg de uien en een theelepel zout toe en bak ze gedurende 8 minuten op laag vuur terwijl je ze voortdurend omroert. Verlaag de hitte en laat nog 30-35 minuten zachtjes bakken, roer regelmatig. Gebruik op een hamburger in plaats van saus of strooi de gekaramelliseerde uien op pizza’s of pasta’s.
Time vergeet nog een evidente suikerminderaar, waarschijnlijk omdat je er echt radicaal door stopt met suiker: vervang frisdrank door water. Als je plat water niet spannend genoeg vindt smaken, neem dan water met een bubbel.
Dit artikel afdrukken
Naar aanleiding van het artikel in Time vroegen we onze lezers op Facebook en Twitter of, en zo ja welke, suikervervangers zij gebruiken. Daaruit kwam duidelijk naar voren dat het grootste deel van de respondenten er voor kiest minder suiker gebruiken (53%). Slechts een klein deel van de in totaal 91 lezers die reageerden, gaf aan te kiezen voor het toevoegen van een natuurlijke (18%) of kunstmatige (14%) zoetstof in plaats van suiker. Ook waren er bij die zich helemaal niet bezighielden met het gebruik van suiker in producten (15%).
Houdt suikergebruik je in het dagelijks leven wél bezig en ben je op zoek naar wat makkelijke, relatief gezonde en lekkere vervangers voor dat schepje suiker, lees dan deze 8 tips.
Tip 1: Minimaliseer suiker in gebak
Suiker is nodig voor structuur en smaak in gebak. Daarom kun je beter minder suiker gebruiken dan het helemaal weg te laten. Vaak kun je probleemloos een kwart tot een derde van de suiker uit een standaardrecept weglaten zonder dat het eindproduct erg verandert. Met een beetje minder suiker komt de smaak van de andere ingrediënten meer naar voren.
Tip 2: Vervang suiker door fruit
Je kunt de hoeveelheid suiker halveren als je (overrijpe) bananen of dadels in het beslag of deeg voor brood, koekjes, muffins en pannenkoeken verwerkt. Dadels hebben een intense honing-zoetheid die fantastisch smaakt in muffins en scones.
Tip 3: Gebruik fruit en groente voor de smaakbalans van sauzen en smoothies
Voeg geraspte wortelen, bietjes of zoete aardappelen toe aan (zure) tomatensaus om deze in balans te brengen. Smoothies zijn echte zoetbommen door de combinatie van bevroren fruit, yoghurt, melk en honing. Wil je je er toch aan wagen, combineer dan biet of wortel met een geraspte appel en je slaat meerdere vliegen in één klap: meer vitaminen, vezels, kleur en een betere zoetbalans.
Tip 4: Probeer ongezoete zuivelvrije melkdranken
Hoor je bij degenen die zweren bij alternatieve zuiveldranken? Kies eens de naturelversie in plaats van de zoete met vanille-extract. Probeer ongezoete amandelmelk in smoothies of sauzen en ongezoete sojamelk bij je muesli of in gebak. Je kunt deze ook gebruiken voor warme chocolademelk of chai drankje. Let wel op: chocolademelk blijft een suikerbom.
Met een beetje minder suiker komt de smaak van de andere ingrediënten meer naar vorenTip 5: Gebruik volvette yoghurt
Volvette yoghurt heeft van zichzelf geen suiker meer nodig om geur en textuur te versterken. Verwen jezelf met yoghurt als toetje of voor bij de gebakken aardappelen. Neem geen kant-en-klare dipsaus (die doorgaans vol suiker zit) maar maak met yoghurt en mayonaise een onweerstaanbare dip.
Tip 6: Kies voor kokosnoot
Gebruik ongezoete kokosvlokken, snippers of kokosmelk in koekjes, havermout of granola. Net als vanille ruikt kokosnoot van zichzelf al lekker. Voor perfect geroosterde vlokken, verspreid je die in een enkele laag op de bakplaat en bak je ze gedurende 7 minuten op 175 graden Celsius. Schep ze na 3 minuten om.
Tip 7: Geniet van vruchten die door- en afrijpen
Veel vruchten worden zoeter omdat ze nog even door- en afrijpen. Denk aan appels, abrikozen, bananen, mango’s, papaya’s, perziken, peren, pruimen enzovoorts. Wanneer een vrucht perfect rijp is, is deze heerlijk om een taart mee te versieren of door (bevroren) yoghurt te doen voor een toetje. Zelfs overrijpe vruchten zijn heerlijk zoet, denk bijvoorbeeld aan een banaan of een peer.
Tip 8: Karamelliseer uien
Haal de natuurlijke suikers uit uien naar boven door ze op laag vuur goudbruin te karamelliseren. Snij twee uien in ringen en verhit ondertussen olie in een pan. Voeg de uien en een theelepel zout toe en bak ze gedurende 8 minuten op laag vuur terwijl je ze voortdurend omroert. Verlaag de hitte en laat nog 30-35 minuten zachtjes bakken, roer regelmatig. Gebruik op een hamburger in plaats van saus of strooi de gekaramelliseerde uien op pizza’s of pasta’s.
Time vergeet nog een evidente suikerminderaar, waarschijnlijk omdat je er echt radicaal door stopt met suiker: vervang frisdrank door water. Als je plat water niet spannend genoeg vindt smaken, neem dan water met een bubbel.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik vind het prachtige tips, maar één ding begrijp ik niet.
Rust er een taboe op kunstmatige zoetstoffen of Stevia? Wat is er mis aan zoetstof in mijn cappuccino? Ik lees nergens het woord zoetstof. Natuurlijk wen je dan niet aan minder zoet, dat begrijp ik. Maar waarom geen yoghurtdrank (melkbasis) met fruit en zoetstof? Waarom moeten we volgens tip 4 ongezoete zuivelvrije melkdranken nemen? Is er iets mis met melk of yoghurt? Of met zoetstof?
Ik ben een lezer van Foodlog en gebruik wel degelijk zoetstof.
(En kom niet aan met het argument dat aspartaam kankerverwekkend is. Als je dat wel vindt, ontvang ik graag peer reviewed door de EFSA geaccepteerde literatuur uit een prominent wetenschappelijk tijdschrift).
Wie kan het uitleggen dat Time zoetstof niet noemt?
Simone, Time houdt kennelijk rekening met de publieke opinie. Het publiek op zijn beurt, voelt aan dat er wat wringt aan smalle scope van de EFSA evaluatie. Weliswaar haalt dat publiek daarvoor zwakke argumenten aan, omdat het zonder inlezen lastig is om precies de zwakke plekken aan te wijzen, maar onderwijl voelt men wel aan dat de verklaring van veiligheid van de EFSA even goed knarst.
Kort en hard gezegd ontbreekt het in de evaluatie aan boerenverstand. Het is een sterk reductionistische benadering van de studie naar de interactie tussen stofje en mens. Het mist daardoor de onvoorspelbare (emergente) effecten die in een complex systeem kunnen optreden.
Je hoeft echter geen uitgebreide studies te verrichten om op grond van ratio te constateren dat onze fysiologie nooit eerder blootgesteld is aan kunstmatige zoetstoffen, en dat het daardoor denkbaar is dat er onvoorziene, maar lastig hard te bewijzen neveneffecten zouden kunnen optreden. Dat lijken mensen wel aan te voelen, terwijl de EFSA er mee worstelt kijkend door haar reductionistische bril.
Niet alleen benaderd de EFSA veiligheid op een reductionistische wijze, ook laat zij allerhande aspecten buiten beschouwing. Aanwijzingen dat kunstmatige zoetstoffen mogelijk gecorreleerd zijn aan een verhoogd risico op diabetes worden bijvoorbeeld niet meegenomen in de evaluatie. Ook is er niet gekeken naar de invloed op het darmflora, ondanks aanwijzingen dat kunstmatige zoetstoffen het microbioom mogelijk verstoren.
Het is niet bekeken, dus het telt niet mee in het oordeel 'veilig'. Is het dan veilig?
Genoeg reden om vraagtekens te hebben bij kunstmatige zoetstoffen en de evaluatie daarvan. Anderzijds geen werkelijke reden om ze te willen toepassen of adviseren, gezien het feit dat ze op zijn minst de zoetvoorkeur in stand houdt. Wat is er in jouw beleving op tegen om kunstmatige zoetstoffen simpelweg buiten beschouwing te laten?
Zuivelvrije melkdranken is mij ook een raadsel. Dat zoetstofffen onbenoemd blijven zou wellicht kunnen zijn omdat de meeste ‘gezonde’ alternatieve zoetstoffen imiddels pal naast hoofdverdachte suiker ook in de beklaagdenbank zitten Simone. Met zoetstoffen is soms namelijk ook nogal wat mis. Cappucino zonder zoet is als je van zoet bent afgekickt opeens veel lekkerder, oefening baart kunst.
Van sucralose zoetjes bijvoorbeeld is al enige tijd geleden vastgesteld dat het bloedsuiker nivo 20% omhoog jaagt en ook ons metabolisme danig van slag weet te brengen en obese personen nog dikker doet worden. En of dat al niet erg genoeg is verhoogt het ook de kans op leukemie en andere kankervormen.
Maar Stevia had – hoewel de FDA daar 10 jaar geleden een waarschuwing (!) tegen deed uitgaan – idd best wel even genoemd mogen worden. Misschien dat de bitterheid van dat spul daar debet aan is.
Dennis Zeilstra #2 Je vraagt wat er op tegen is zoetstoffen buiten beschouwing te laten. Ik laat Time natuurlijk graag de vrijheid zelf die keuze te maken.
Als ik kijk naar de producenten die iets proberen te doen aan de hoeveelheid calorieën die levensmiddelen bevatten, dan zie ik dat zoetstof een mogelijkheid is om iets zoet te laten smaken en toch minder calorieën te bevatten.
Er vanuit gaande dat we niet de hele dag uitsluitend supergezonde zaken eten, zou zoetstof toch een rol kunnen vervullen.
Niks is goed in de ogen van sommige puristen (jij misschien niet want meestal genuanceerder) als het niet: vers, biologisch, lokaal, vegetarisch, van het seizoen en/of diervriendelijk is.
Het gros van de consumenten kiest echter niet alleen voor bovenstaande, maar eet ook een koekje (of twee) bij de cappuccino, of bij de koffie met melk en suiker.
Ik praat over: 'met de huidige stand van de wetenschap' over zoetstoffen. Niet over wat er mogelijk niet zou kloppen aan onderzoek dat is uitgevoerd door de hiertoe door de EU benoemde instantie met de beste experts.
Er kan zo veel mogelijk niet kloppen, dat geldt voor alles. Ook voor die verse geweldig gezonde producten.
Eigenlijk klinkt je afwijzing van zoetstoffen voor mij als chemofobie.
EFSA onderzoekt iedere twee jaar opnieuw op verzoek van de Europese Commissie de effecten van aspartaam. Iedere keer komen ze tot dezelfde conclusie: veilig.
Theo Jonkhart #3 In heb de link over sucralose bekeken. Goed dat je die toevoegde, dank daarvoor. Er staat duidelijk in dat dit onderzoek niet deugt. Ook hier durf ik voorzichtig het woord chemofobie in de mond te nemen, samen met een slokje met sucralose gezoete cappuccino.
Simone,
Volgens mij heb ik kunstmatige zoetstoffen nergens in mijn reactie afgewezen. Wel wijs ik erop dat de EFSA evaluatie het vanuit een zeer smal kader benaderd. "Iedere komen ze tot de conclusie: veilig", schrijf je, en iedere keer kijken ze vanuit hetzelfde krappe kader, stel ik. Ik noem het voorbeeld van het microbioom, waar geheel niet naar gekeken wordt. Wat geeft jou het vertrouwen dat de smalle blik van de EFSA de werkelijkheid voldoende goed benaderd?
Ook je eigen lijn van denken (die heel gangbaar is) is gebaseerd op een vooronderstelling: namelijk dat het gaat om de calorie-inname. Inderdaad hebben zoetstoffen vanuit dat kader een voordeel t.o.v. suiker of bijvoorbeeld honing. Een andere uitgangspunt is om te kijken in hoeverre voeding onze fysiologische regulatie verstoord. Alles in ons lichaam is immers een geregeld systeem. Vanuit dat uitgangspunt kunnen calorieloze stoffen wel degelijk een verstorend effect hebben. Het voordeel t.o.v. suiker is vanuit dat kader niet zo vanzelfsprekend.
Zou je bereid zijn om het eens door dat tweede kader te bekijken? Zo ja, hoe beïnvloedt dat je beoordeling van zoetstoffen?