Entomologen - insectenwetenschappers - spreken van het windshield phenomenon. Nog niet zo lang geleden moest je 's zomers na iedere autorit je voorruit schoonpoetsen. Tegenwoordig blijft die ruit grotendeels schoon. Dat ligt niet aan het aerodynamisch ontwerp. Er zijn echt dramatisch minder insecten.
Er zijn maar weinig wetenschappelijk verantwoorde en langjarige tellingen van de hoeveelheid rondzoemende insecten. Van honingbijen, monarchvlinders en vuurvliegjes is de achteruitgang bekend. Maar van motten, zweefvliegen, kevers en andere beestjes die langsschieten in de zomermaanden weten we weinig tot niets. Een groep van Duitse insectenkenners brengt daar verandering in. Ze haalden met hun waarnemingen het wetenschappelijke blad Science. Ze constateerden over een periode van 24 jaar een achteruitgang van 78% in het aantal rondvliegende insecten in een natuurgebied. Ook in andere gebieden telden ze driekwart minder insecten.
De Krefelder Entomologischen Vereind observeert al sinds 1905 insectenpopulaties in de regio rond Krefeld. De (amateur)entomologen zetten jaarlijks in een aantal gebieden zogeheten malaisevallen neer. Dat zijn tentvormige vallen waarbij alle insecten die in de tent terechtkomen, in alcohol gevangen en bewaard worden. Sinds de jaren '80 bemonstert de Vereniging regelmatig dezelfde terreinen.
In 1989 vingen de entomologen in de bloemrijke hooilanden van het Orbroicher Bruch natuurgebied zonder problemen tijdens de observatieperiode één tot anderhalve kilo aan insecten - een paar gram per dag. In 2013 was het maar 300 gram. Bij de in 2014 daarom herhaalde meting was dat niet anders. Vooral de zweefvliegen bleken sterk achteruitgegaan te zijn. In 1989 zaten er 17.291 zweefvliegen van 143 soorten in de vallen. In 2014, op dezelfde locaties, nog maar 2.737 van 104 soorten.
'Stikstof, kleiner leefgebied, pesticiden'
De Belgische natuurbeschermingsorganisatie Natuurpunt oppert als mogelijke verklaring voor de achteruitgang veranderingen in landgebruik en verlies aan leefgebied. "Ook de kwaliteit van de overgebleven leefgebieden staat sterk onder druk. Enerzijds door de massa stikstof die neerdaalt op onze natuur. Anderzijds door de pesticiden die gebruikt worden en waarvan de exacte impact moeilijk te bepalen lijkt. Tel daar nog klimaatverandering bij, en je hebt een dodelijke cocktail", aldus Natuurpunt in Vilt.
De wetenschappers in Science laten een verklaring voor de achteruitgang in het midden. "We weten niet wat de achteruitgang veroorzaakt", zegt Dave Goulson, ecoloog aan de Universiteit van Sussex die samenwerkt met de Krefelder Vereind. "Het is geen experiment. Het is een observatie van deze massale achteruitgang. De data zijn op zichzelf sterk. Ze begrijpen en weten wat eraan te doen is moeilijk."
Dit artikel afdrukken
Het is geen experiment. Het is een observatie van deze massale achteruitgang. De data zijn op zichzelf sterk. Ze begrijpen en weten wat eraan te doen is moeilijkVan 17.291 naar 2.737
De Krefelder Entomologischen Vereind observeert al sinds 1905 insectenpopulaties in de regio rond Krefeld. De (amateur)entomologen zetten jaarlijks in een aantal gebieden zogeheten malaisevallen neer. Dat zijn tentvormige vallen waarbij alle insecten die in de tent terechtkomen, in alcohol gevangen en bewaard worden. Sinds de jaren '80 bemonstert de Vereniging regelmatig dezelfde terreinen.
In 1989 vingen de entomologen in de bloemrijke hooilanden van het Orbroicher Bruch natuurgebied zonder problemen tijdens de observatieperiode één tot anderhalve kilo aan insecten - een paar gram per dag. In 2013 was het maar 300 gram. Bij de in 2014 daarom herhaalde meting was dat niet anders. Vooral de zweefvliegen bleken sterk achteruitgegaan te zijn. In 1989 zaten er 17.291 zweefvliegen van 143 soorten in de vallen. In 2014, op dezelfde locaties, nog maar 2.737 van 104 soorten.
'Stikstof, kleiner leefgebied, pesticiden'
De Belgische natuurbeschermingsorganisatie Natuurpunt oppert als mogelijke verklaring voor de achteruitgang veranderingen in landgebruik en verlies aan leefgebied. "Ook de kwaliteit van de overgebleven leefgebieden staat sterk onder druk. Enerzijds door de massa stikstof die neerdaalt op onze natuur. Anderzijds door de pesticiden die gebruikt worden en waarvan de exacte impact moeilijk te bepalen lijkt. Tel daar nog klimaatverandering bij, en je hebt een dodelijke cocktail", aldus Natuurpunt in Vilt.
De wetenschappers in Science laten een verklaring voor de achteruitgang in het midden. "We weten niet wat de achteruitgang veroorzaakt", zegt Dave Goulson, ecoloog aan de Universiteit van Sussex die samenwerkt met de Krefelder Vereind. "Het is geen experiment. Het is een observatie van deze massale achteruitgang. De data zijn op zichzelf sterk. Ze begrijpen en weten wat eraan te doen is moeilijk."
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Daarentegen zijn er wel meer schadelijke insecten als bijv bladluis, die zie ik door het natte en daarna warme weer meer in mijn tuin dan andere jaren. Vandaar ook meer wespen die eten dat soort schadelijke insecten, ik zie bij de franse veldwesp veelvuldig door mijn moestuintje scharrelen, op zoek naar oa luizen.
"Insecten in hoog tempo verdwenen, "oorzaak onbekend"".
Ik zou de rol van weidevogels in dit insectengenocide-drama wel eens diepgaand onderzocht willen hebben.
Dick Belderbos, waarom gebruikt u het begrip insectengenocide? Worden insecten doodgemaakt of niet meer geboren?
En weidevogels, hoe denkt u dat die er iets mee te maken hebben? In Nederland gaat het niet best met de weidevogelstand, zeggen tellingen.
Andere vraag (niet aan Dick Belderbos): is het mogelijk dat, voordat mensen aan waarnemingen en tellen toekwamen, ook de aantallen insecten in periodes enorm fluctueerden?
Ik kan het me niet voorstellen, maar ik lees in #2 de suggestie dat de weidevogels al die insecten opgevreten hebben.
Het voorruit-fenomeen bestaat in grote delen van Argentinië en Brazilië al zo’n 30 jaar. Voorruit sponsjes en busjes insectenverwijderaar zijn er niet eens meer verkrijgbaar, onnodig. Verdwijnende insecten was toch het ultieme doel dat werd nagestreefd middels al die handige spuitbussen, sproeivliegtuigen en – niet te vergeten – de beste uitvinding sinds tijden: neonics coated seeds? En wat te denken van die prachtige GMO technieken dat resistentie in de planten creëert waardoor er juist meer gesproeid moet worden? De lofzang en gebeden der agrofiele insectenhaters zijn dus ruimschoots beloond. Tel de zegeningen zou ik zeggen. Van klevende vliegenvangers aan het plafond kunnen we nog slechts dromen.
Overigens weten we dit nieuwtje al langer dan vandaag, maar zoals altijd is er bij goed nieuws vaak nog meer goed nieuws: de wereldbevolking is verdubbeld!
Al die al decennia lang wegkwijnende insectenpopulaties verhinderen niet dat sommigen – terwille van onze hongerende wereld vinden dat we ze ook aan onze dis dienen toe te voegen. Mondo Cane: 31.08.