Een derde van het voedsel in Nederland belandt in de afvalbak. Van de doelstelling van de overheid om tussen 2009 en 2015 20% minder te gaan verspillen, is nog geen procent waargemaakt. Volgens staatssecretaris Martijn van Dam is die doelstelling "niet realistisch" en ligt de bal bij bedrijfsleven én consumenten.

Onderzoeksprogramma De Monitor (KRO-NCRV) onderzocht wie de grootste voedselverspillers zijn onder supermarkten, consumenten, producenten en de overheid. In 2010 stelde minister Verburg een doelstelling vast om in 2015 20% minder voedsel te verspillen. Dat is bij lange na niet gelukt. In de uitzending, 21 mei om 22.35 op NPO 2, reageert staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken op de vraag waarom het in Nederland niet lukt de voedselverspilling terug te dringen.

Van Dam: het bedrijfsleven en de consumenten zijn primair de veroorzakers van voedselverspilling, en zij zijn uiteindelijk ook de partijen die daar wat aan kunnen veranderen
Van Dam: "Ik zie niet in hoe ik met het instrumentarium dat ik tot mijn beschikking heb dat kan realiseren". De inspanningen die de overheid zou moeten doen om de voedselverspilling substantieel terug te brengen zijn volgens Van Dam ‘niet proportioneel’. De staatssecretaris stelt: "Het bedrijfsleven en de consumenten zijn primair de veroorzakers van voedselverspilling, en zij zijn uiteindelijk ook de partijen die daar wat aan kunnen veranderen", aldus De Monitor in de aankondiging van de uitzending.

'Consument niet gemotiveerd door €300-400 besparing'
In het programma zegt Toine Timmermans, programmamanager aan de Wageningen University & Reseach (WUR) dat consumenten de grootste verspillers zijn. Zij zouden jaarlijks €300 à €400 kunnen besparen door minder eten te kopen en klaar te maken en het beter te bewaren. Deze "relatief kleine besparing blijkt in de praktijk geen grote prikkel om verspillingsgedrag aan te passen."

Ook supermarkten spelen indirect een rol, constateert De Monitor. Het vermelden van een houdbaarheidsdatum, ook op verse producten waar dat niet verplicht is, zet consumenten aan tot het uitzoeken van de meest verse producten. Andere producten blijven daardoor over en moeten weggegooid worden. Maar ook voedselproducenten zijn niet zonder blaam. Zij gooien producten die niet voldoen aan de kwaliteitseisen van vorm, kleur en grootte weg. Verwerken, zoals een trostomatenteler in het programma doet, is voorlopig nog duurder dan gewoon weggooien.

Volgende week gaat De Monitor verder over voedselverspilling: "Hoe overheidssubsidies voor groene energie ervoor zorgen dat veel voedsel in de vergister (biogasinstallatie) belandt."

De Monitor (KRO-NCRV), over voedselverspilling. Deel 1: zondag 21 mei, 22.35 uur, NPO2. Deel 2: zondag 28 mei.
Dit artikel afdrukken