De meest uiteenlopende cijfers over de CO2-uitstoot van vlees doen de ronde. Mark Soetman zette er een aantal op een rij.
Op 2 februari plaatste Eva Jinek op haar site het artikel Vlees verpest onze planeet, waarom eten we het dan nog Als bron noemt ze de veelbesproken documentaire Cowspiracy. Dankzij de populaire presentatrice weet Nederland nu dat koeien meer broeikasgassen dan de totale transportsector produceren. Jinek zegt het zo: ”dus meer dan alle auto’s, vrachtwagens, treinen, schepen en vliegtuigen bij elkaar. En niet zomaar een beetje, de koeien zijn goed voor 51% van alle uitstootgassen, de transport voor 13%." Daar word je wakker van.
Toch wrijf je je ogen even uit. De Partij van de Dieren hield het cijfer namelijk beperkt tot 18%. Milieucentraal rekende twee jaar geleden uit dat juist ons reisgedrag voor de meeste CO2-uitstoot zorgt. De verschillen in cijfers en beelden die ze oproepen, zijn reden om op zoek te gaan naar de cijfers die in omloop zijn over het aandeel van de dierhouderij in de CO2-uitstoot als gevolg van menselijke activiteit en consumptie.
De FAO, die algemeen als betrouwbaar geldt, zei in het bekende en veel geciteerde rapport Livestock’s Long Shadow aanvankelijk dat de dierhouderij een aandeel van 18% in de totale uitstoot moet worden toegerekend. Later corrigeerde de organisatie dat aandeel naar 14,5%. Dat getal staat alleen voor het effect van dierhouderij exclusief de productie van eieren en melk.
De Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA), die onder de Obama-regering gold als een goede bron, houdt de totale uitstoot van de landbouw op 4%, waarvan ongeveer 2% voor veeteelt. Het lage cijfer ten opzichte van de FAO is deels begrijpen omdat de EPA de opname van CO2 door landbouw verdisconteert.
De Partij van de Dieren noemt 18%; Wakker Dier blijkt wat conservatiever en noemt 14,5%. Het Nederlandse bureau Blonk Milieuadvies houdt het op 18%. In ander onderzoek van de FAO wordt 18% voor de landbouw als geheel genoemd en zou - op basis van de verhoudingen die de EPA ziet - mogelijk 9% van de CO2 aan veeteelt moeten worden toegerekend. Het klimaatpanel IPCC heeft het over 10% en later over 12% voor de landbouw als totaal.
Eva Jineks 51% voor veeteelt lijkt nogal ver bij de werkelijkheid vandaan te liggen. Nog bonter maakte De Correspondent het. Het nieuwe blad voor kwaliteitsjournalistiek noemt - zonder enige bronvermelding - 80%.
De cijfers variëren van 2 tot 51%. De Correspondent plaats ik tussen haakjes, want die is wel erg ver verwijderd van de andere cijfers.
Maar hoe zit het met de laagste cijfers in al deze variatie? Daar geeft wellicht de Duitse oceanograaf en klimaatdeskundige Stefan Rahmstorf een antwoord op. Hij rekent voor dat 97% van de jaarlijkse CO2-uitstoot door de natuur zelf wordt geproduceerd, los van menselijke activiteit dus. Dat laat 3% voor menselijke uitstoot over. De biosfeer stoot zijn 97% echter in een gesloten kringloop uit, zegt Rahmstorf heel nadrukkelijk. Het gaat om ongeveer 770 miljard ton jaarlijks. Mensen voegen jaarlijks 22 miljard ton toe die niet zomaar opgenomen kunnen worden in de bestaande balans van het gesloten ecosysteem. Die 3% lijkt een schijntje op het geheel, maar het betekent dat we - uitgaande van die 22 miljard - iedere 35 jaar een totaal CO2-volume toevoegen dat net zo groot is als dat van de natuur maar geen functie heeft in het bestaande ecosysteem. Rahmstorf, zeker geen klimaatscepticus, maakt zich daar grote zorgen over omdat hij denkt dat door mensen veroorzaakte klimaatverandering ook in gematigde gebieden een grote impact gaat hebben. Tegelijk laat hij wellicht zien dat wie door het gebruik van fossiele brandstoffen meer voedsel gaat telen dan er op aarde was, een nieuw gesloten systeem zou kunnen maken. Daarop wijzen de cijfers van de EPA een beetje, ook al weten we sinds kort dat het gewas beslist niet alle uitstoot kan opnemen. Dat neemt niet weg dat de cijfers van de EPA pijnlijk zijn voor ons vanuit de media gevoede begrip dat we met vleesminderen ons bestaan op aarde kunnen redden.
Zou 97 of 98% van de door mensen veroorzaakte uitstoot dan helemaal niets of in ieder geval veel minder met ons vlees of voedsel te maken hebben? Het is denkbaar, want vooral plantaardige voedselproductie neemt weer CO2 op om te kunnen groeien.
Voor hoeveel niet in een kringloop vervatte en daarom dus gevaarlijke toegevoegde CO2-uitstoot zorgen vlees en landbouw nou echt? Ik zou het heel graag willen weten. Jij waarschijnlijk nu ook.
Dit artikel afdrukken
Toch wrijf je je ogen even uit. De Partij van de Dieren hield het cijfer namelijk beperkt tot 18%. Milieucentraal rekende twee jaar geleden uit dat juist ons reisgedrag voor de meeste CO2-uitstoot zorgt. De verschillen in cijfers en beelden die ze oproepen, zijn reden om op zoek te gaan naar de cijfers die in omloop zijn over het aandeel van de dierhouderij in de CO2-uitstoot als gevolg van menselijke activiteit en consumptie.
De cijfers variëren dus van 2 tot 51%. De Correspondent plaats ik maar tussen haakjes, want die is wel erg ver verwijderd van de andere cijfersVan 2% tot 80%
De FAO, die algemeen als betrouwbaar geldt, zei in het bekende en veel geciteerde rapport Livestock’s Long Shadow aanvankelijk dat de dierhouderij een aandeel van 18% in de totale uitstoot moet worden toegerekend. Later corrigeerde de organisatie dat aandeel naar 14,5%. Dat getal staat alleen voor het effect van dierhouderij exclusief de productie van eieren en melk.
De Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA), die onder de Obama-regering gold als een goede bron, houdt de totale uitstoot van de landbouw op 4%, waarvan ongeveer 2% voor veeteelt. Het lage cijfer ten opzichte van de FAO is deels begrijpen omdat de EPA de opname van CO2 door landbouw verdisconteert.
De Partij van de Dieren noemt 18%; Wakker Dier blijkt wat conservatiever en noemt 14,5%. Het Nederlandse bureau Blonk Milieuadvies houdt het op 18%. In ander onderzoek van de FAO wordt 18% voor de landbouw als geheel genoemd en zou - op basis van de verhoudingen die de EPA ziet - mogelijk 9% van de CO2 aan veeteelt moeten worden toegerekend. Het klimaatpanel IPCC heeft het over 10% en later over 12% voor de landbouw als totaal.
Eva Jineks 51% voor veeteelt lijkt nogal ver bij de werkelijkheid vandaan te liggen. Nog bonter maakte De Correspondent het. Het nieuwe blad voor kwaliteitsjournalistiek noemt - zonder enige bronvermelding - 80%.
De cijfers van de EPA zijn pijnlijk voor ons vanuit de media gevoede begrip dat we vooral door vleesminderen ons bestaan op aarde kunnen reddenStefan Rahmstorf
De cijfers variëren van 2 tot 51%. De Correspondent plaats ik tussen haakjes, want die is wel erg ver verwijderd van de andere cijfers.
Maar hoe zit het met de laagste cijfers in al deze variatie? Daar geeft wellicht de Duitse oceanograaf en klimaatdeskundige Stefan Rahmstorf een antwoord op. Hij rekent voor dat 97% van de jaarlijkse CO2-uitstoot door de natuur zelf wordt geproduceerd, los van menselijke activiteit dus. Dat laat 3% voor menselijke uitstoot over. De biosfeer stoot zijn 97% echter in een gesloten kringloop uit, zegt Rahmstorf heel nadrukkelijk. Het gaat om ongeveer 770 miljard ton jaarlijks. Mensen voegen jaarlijks 22 miljard ton toe die niet zomaar opgenomen kunnen worden in de bestaande balans van het gesloten ecosysteem. Die 3% lijkt een schijntje op het geheel, maar het betekent dat we - uitgaande van die 22 miljard - iedere 35 jaar een totaal CO2-volume toevoegen dat net zo groot is als dat van de natuur maar geen functie heeft in het bestaande ecosysteem. Rahmstorf, zeker geen klimaatscepticus, maakt zich daar grote zorgen over omdat hij denkt dat door mensen veroorzaakte klimaatverandering ook in gematigde gebieden een grote impact gaat hebben. Tegelijk laat hij wellicht zien dat wie door het gebruik van fossiele brandstoffen meer voedsel gaat telen dan er op aarde was, een nieuw gesloten systeem zou kunnen maken. Daarop wijzen de cijfers van de EPA een beetje, ook al weten we sinds kort dat het gewas beslist niet alle uitstoot kan opnemen. Dat neemt niet weg dat de cijfers van de EPA pijnlijk zijn voor ons vanuit de media gevoede begrip dat we met vleesminderen ons bestaan op aarde kunnen redden.
Zou 97 of 98% van de door mensen veroorzaakte uitstoot dan helemaal niets of in ieder geval veel minder met ons vlees of voedsel te maken hebben? Het is denkbaar, want vooral plantaardige voedselproductie neemt weer CO2 op om te kunnen groeien.
Voor hoeveel niet in een kringloop vervatte en daarom dus gevaarlijke toegevoegde CO2-uitstoot zorgen vlees en landbouw nou echt? Ik zou het heel graag willen weten. Jij waarschijnlijk nu ook.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Het is wel belangrijk om de teksten van anderen goed te interpreteren. In het artikel op de Correspondent wordt niet geclaimd dat 80% van alle uitstoot veroorzaakt wordt door de veehouderij. Er staat dat het produceren van voedsel een kwart van alle uitstoot veroorzaakt, en dat daarvan 80% het gevolg is van de veehouderij. Dat betekent dat het artikel claimt dat 20% van alle uitstoot veroorzaakt wordt door de veehouderij, een heel wat reëler getal vergeleken bij andere studies.
Teunis, het is nog veel gekker. De 51% van Jinek en de 14,5% (waar de Correspondent 15 van maakt, in een zinnetje nadat het net even 80% is geweest om impact te scoren) komen uit exact dezelfde dataverzameling en zelfs uit hetzelfde model, nl. dat van Livestock's Long Shadow.
De vraag is dus: wat betekent zo'n cijfer, want zijn grootte zegt kennelijk vrijwel niets? Toch denken we dat het iets betekent. Om het een beetje filosofisch te zeggen: de vraag is wat een interpretatie betekent en wat de interpretator daarmee wil zeggen
Mij treft Rahmstorf, een man die de natuurlijke processen snapt en van daaruit komt tot zijn modellen en de grootheden die hij daaraan verbindt. Reken uit hoelang we al fossiele energie verbranden en je komt tot de conclusie dat we een aantal (zijn het er 4 à 5?) 'aardes' aan CO2-volumes die niet in de kringloop zaten hebben toegevoegd over de afgelopen 200-250 jaar. Bij hem is alles wat van die 3% komt en niet in een evenwichtige kringloop kan worden gebracht het probleem dat we als mensheid moeten leren snappen. Dat is zijn interpretatie en die kan ik volgen.
Als je kijkt naar de cijfers van de EPA én die van Rahmstorf, dan concludeer ik niet dat dieren houden voor het vlees (in plaats van voor de poep, de melk en de eieren en het openbare karkas dat overblijft, zoals mensen dat vroeger deden*) allemaal maar kan, maar dat we daarnaast nóg een hele berg problemen hebben die we maar een beetje wegmoffelen. Jinek en De Correspondent helaas voorop.
* disclaimer: ik persoonlijk denk dat we naar zulke manieren van met dieren omgaan terug moeten keren. Vrouwtjes houden voor het vlees is absurd. Je eet alleen jonge mannetjes (daar heb je niets aan), oude vrouwtjes en zwakke dieren. De rest probeer je zo goed als dat gaat in een kringloop te houden. Bij dat laatste komt meer kijken. Neem bijvoorbeeld water en fosfor: heb je net zoveel beschikbaar om de groei die je met je CO2-lading moet wegwerken ter beschikking? Nee, althans niet zonder de rest van het ecosysteem uit zijn in evenwicht zijnde gebruik daarvan te trekken.
Goed punt Teunis, je hebt gelijk. 20% dus, maar waarom is dat 'een heel wat reëler getal vergeleken bij andere studies' volgens jou? Daar draait het hier om: cijfers worden gekneed om een opinie te ondersteunen.
Dat dat gebeurt aan de keukentafel is kwalijk, maar dat onze objectief geachte journalisten dat doen is een gotspe. Mac van Dinther deed het in zijn zoektocht die eindigde in het flutboekje 'tien geboden', onze nieuwe journalistieke rots de Correspondent blijkbaar ook. Teleurstellend.
Ieder mens, journalisten voorop, zullen moeten leren om informatie te filteren. Dat gebeurt nu ook al op scholen. Dat Jinek Cowspiracy aanhaalt zonder de bron tegen het licht te houden is journalistiek 0.0. Het past haar blijkbaar, dus is het 'onderzoek'. Het is in feite een lobby. Lobby's zijn prima, mits als zodanig herkenbaar en niet verpakt in waarheidsvinding. Het ernstigste voorbeeld (want structureel) daarin is wel Radar.
Mark, uitstekend stuk, zet aan tot denken.
Als ik Rahmstorf volg gaat het er volgens mij om hoe hoog het percentage uitstoot is van de 3% of 22 miljard ton die we toevoegen, niet het percentage van het totaal. De rest van de uitstoot is in zijn visie immers irrelevant. Als je het zo bekijkt vraag ik me af of enig cijfer, inclusief dat van EPA, juist is. Verder wordt gefocust op alleen broeikasgasuitstoot, er zijn nog een paar andere dingetjes rond (intensieve) dierproductie, maar laten we het voorlopig maar even simpel houden.
Waar is Hendrik Kaput! ;-)
Ik ben er van overtuigd dat de fossiele energie en oude organische walhalla's (C onder de poolkappen, regenwouden, veen etc.) het systeem uit balans brengen en dat het vee an sich daar niets aan toevoegd. Behalve dan wellicht een opbouwende methaan concentratie. Maar methaan oxideert in de atmosfeer. Uiteindelijk gewoon korte keten co2 maar wel verhoging van de temperatuur. Het vee concurreert wel met de mens, althans wanneer het voer eet wat mensen konden eten of op welk land het eten stond ook had kunnen gebruikt worden voor... Maar of dat nu zo'n probleem is?
Organische stof opbouwen en stoppen met fossiele bronnen is in mijn ogen de sleutel. Vee heeft daar maar minieme invloed op in the long run.