"We hebben een krachtig ministerie nodig dat zich enkel richt op voedsel en landschap." Dat zegt Rabobank-topman Rien Nagel. Wat betekent het?
Ik lees in boerenkrant Boerenbusiness: "Rien Nagel, lid raad van bestuur van de Rabobank, pleit voor een minister van Voedsel en Landschap." Dat zei hij vandaag op een bijeenkomst voor Nederlandse landbouwjournalisten.
Nagel, schrijft Boerenbusiness, vindt dat de politieke partijen die een nieuw kabinet proberen te vormen, weer een apart departement moeten inrichten dat zich richt op voedsel en landschap. Het departement dat zich vroeger met landbouw bezighield, is bij de formatie van het nu demissionaire kabinet onder het ministerie van Economische Zaken gehangen. De ambtenaren van het oude ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij dat zich natuurlijk ook al bezighield met Voedsel, zitten nog steeds in het oude, tot staatssecretariaat afgewaardeerde gebouw.
Tijdens de bijeenkomst zei Nagel dat zijn bank kiest voor een op boerensectoren gerichte benadering. Dat doet ze vanwege "de versnippering van de boerenlobby, het gebrek aan kracht en gezag van boeren, de ontmanteling van productschappen, de mismatch tussen vraag en aanbod en het ontbreken van een krachtig ministerie." Ook zei hij: "Het toenemende protectionisme is niet in het voordeel van Nederland."
Ik begrijp Nagel. Zijn bank heeft een marktaandeel van 80% in de Nederlandse agrarische sector. Onze boeren, tuinders en telers komen in steeds meer exportproblemen omdat we als enige land ter wereld van alles wat we in Nederland maken minstens 60-70% moeten exporteren. Daar is de klad in gekomen om een aantal redenen: landen buiten de EU en zelfs daarbinnen gooien hun grenzen steeds meer op slot, we zijn een duur productieland en weten onvoldoende herkenbare meerwaarde aan producten mee te geven om die hogere kostprijs te rechtvaardigen. Om dat op te vangen, produceren Nederlandse boeren extra veel. Goedkoper verkoopt, denken ze, maar dat gaat ten koste van het milieu, want al die productie voor het buitenland zorgt voor een behoorlijke druk op de Nederlandse ecologische ruimte. Natuurlijk wil ook Nagels Rabobank producten met meerwaarde maken, zodat die druk een beetje verlicht kan worden. Helaas slagen boeren daar amper in. Een goede aardappel is immers gewoon een aardappel en een prima varken een varken. Zelfs een lekkerder varken of een betere kip kan op andere plekken in de wereld goedkoper geproduceerd worden dan in Nederland.
Kopje onder zonder bescherming
Goed beschouwd zegt Nagel dat Nederlandse boeren kopje ondergaan als er geen minister komt die hen economisch beschermt. Hoe die minister tevens goed kan zijn voor het landschap is een raadsel. Tenzij je landschap wat minder ecologisch opvat en wat meer ziet als productieruimte.
Tot slot zei Nagel volgens de Boerenkrant: "We willen er ook voor de boeren zijn in tijden van een prijsdal. Het is belangrijk dat boeren niet nerveus worden als het minder goed gaat."
Rabobank wil een ministerie voor boeren. Dat zou ik ook doen als ik tachtig procent van de markt had en geen idee had hoe ik al het uitstaande krediet weer terug moet halen. Rabobank staat er dan ook alleen voor. Dat is geen benijdenswaardige positie, want ook de nieuwe regering zal geen zin hebben om voor al dat uitstaande krediet op te draaien. Om de schade te beperken kan de regering wel een beetje meewerken op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu onder de beloftevolle en groene naam 'Landschap'.
Dit artikel afdrukken
Nagel, schrijft Boerenbusiness, vindt dat de politieke partijen die een nieuw kabinet proberen te vormen, weer een apart departement moeten inrichten dat zich richt op voedsel en landschap. Het departement dat zich vroeger met landbouw bezighield, is bij de formatie van het nu demissionaire kabinet onder het ministerie van Economische Zaken gehangen. De ambtenaren van het oude ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij dat zich natuurlijk ook al bezighield met Voedsel, zitten nog steeds in het oude, tot staatssecretariaat afgewaardeerde gebouw.
Tijdens de bijeenkomst zei Nagel dat zijn bank kiest voor een op boerensectoren gerichte benadering. Dat doet ze vanwege "de versnippering van de boerenlobby, het gebrek aan kracht en gezag van boeren, de ontmanteling van productschappen, de mismatch tussen vraag en aanbod en het ontbreken van een krachtig ministerie." Ook zei hij: "Het toenemende protectionisme is niet in het voordeel van Nederland."
Ook de nieuwe regering zal geen zin hebben om voor al dat uitstaande krediet op te draaienDruk op de ecologische ruimte
Ik begrijp Nagel. Zijn bank heeft een marktaandeel van 80% in de Nederlandse agrarische sector. Onze boeren, tuinders en telers komen in steeds meer exportproblemen omdat we als enige land ter wereld van alles wat we in Nederland maken minstens 60-70% moeten exporteren. Daar is de klad in gekomen om een aantal redenen: landen buiten de EU en zelfs daarbinnen gooien hun grenzen steeds meer op slot, we zijn een duur productieland en weten onvoldoende herkenbare meerwaarde aan producten mee te geven om die hogere kostprijs te rechtvaardigen. Om dat op te vangen, produceren Nederlandse boeren extra veel. Goedkoper verkoopt, denken ze, maar dat gaat ten koste van het milieu, want al die productie voor het buitenland zorgt voor een behoorlijke druk op de Nederlandse ecologische ruimte. Natuurlijk wil ook Nagels Rabobank producten met meerwaarde maken, zodat die druk een beetje verlicht kan worden. Helaas slagen boeren daar amper in. Een goede aardappel is immers gewoon een aardappel en een prima varken een varken. Zelfs een lekkerder varken of een betere kip kan op andere plekken in de wereld goedkoper geproduceerd worden dan in Nederland.
Kopje onder zonder bescherming
Goed beschouwd zegt Nagel dat Nederlandse boeren kopje ondergaan als er geen minister komt die hen economisch beschermt. Hoe die minister tevens goed kan zijn voor het landschap is een raadsel. Tenzij je landschap wat minder ecologisch opvat en wat meer ziet als productieruimte.
Tot slot zei Nagel volgens de Boerenkrant: "We willen er ook voor de boeren zijn in tijden van een prijsdal. Het is belangrijk dat boeren niet nerveus worden als het minder goed gaat."
Rabobank wil een ministerie voor boeren. Dat zou ik ook doen als ik tachtig procent van de markt had en geen idee had hoe ik al het uitstaande krediet weer terug moet halen. Rabobank staat er dan ook alleen voor. Dat is geen benijdenswaardige positie, want ook de nieuwe regering zal geen zin hebben om voor al dat uitstaande krediet op te draaien. Om de schade te beperken kan de regering wel een beetje meewerken op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu onder de beloftevolle en groene naam 'Landschap'.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De lobby voor een Ministerie van Voedsel komt steeds weer terug. Vandaag ook op het voorjaarsforum van Natuurmonumenten, uit monde van Marc Calon, voorzitter van LTO Nederland. Het verbaast met dat de focus op voedsel zo makkelijk aan de sierteelt en de boomteelt voorbij wordt gegaan, die zijn voor de Nederlandse landbouw niet onbelangrijk. Voedsel is maar een product van de Nederlandse landbouw, dat daarnaast bovendien voor een deel uit het buitenland komt. Ik kan me voorstellen dat een Minister van Landbouw net goed de belangen van de voedselsector kan dienen. En eerlijk gezegd is het begrip landschap niet zo duidelijk. Het meer bekende beleidsbegrip Ruimte is voor de landbouw een factor van belang, omdat 70% van het Nederlands oppervlak door de landbouw in beslag wordt genomen. Water is evenzeer nauw verbonden met de Nederlandse landbouw. En als we volgens LTO Natuurinclusieve landbouw willen plegen, geen hekken meer willen zetten rond allerlei vormen van grootschalig landgebruik, dan moet ook natuur niet worden buitengesloten. Landschap stel ik daarom voor in te ruilen voor Ruimte, Natuur en Water. Dat schept in Den Haag meer duidelijkheid welk beleid waar thuishoort. En aldus krijgen we een Minister van Landbouw, Ruimte, Natuur en Water. Het lijkt me geen bezwaar als dat straks wordt ingekort tot de Minister van Landbouw en Ruimte.
Gijs, ik kan je volgen. Wil je dan het ministerie van I&M afschaffen, cq, fuseren met het huidige staatssecretariaat van Economische Zaken? I&M gaat immers over Ruimte nu.
Ook denkbaar: het staatsscretariaat laten fuseren met I&M. De boeren zien zichzelf immers imiddels ook graag als een maatschappelijke dienst en misschien wel steeds minder als economische functie.
Environment & Food, zo heet het in Denemarken. In meerdere opzichten ons voorland.
Wiebren, kun je uitleggen wat Denemarken al beter snapt dan Nederland?
Okay. Stel dat er een Ministerie komt met een Minister die zich ook binnen Nederland "Minister" van Voedsel en Landschap mag noemen. Wat dan? Een minister is een dienaar van het Parlement. Een parlement zal toch echt leden moeten hebben welke dan verstand heeft van voedsel en landschap om hun dienaar te instrueren, te inspireren en te controleren. Hoeveel nieuwe kamerleden hebben verstand van Europese voedsel- en Nederlandse landschapsaangelegenheden? Is dat bekend?