Eet de eigentijdse samenleving welvarend of juist armoedig? Karine Hoenderdos vindt dat het laatste het geval is.
Laten we het hele begrip “welvaartsziekten” per direct afschaffen. Het moet toch minstens een eeuw geleden zijn dat je die term met goed fatsoen kon gebruiken. Toen was het nog een teken van rijkdom als je vet op de ribben had of lekker in je warme bed kon sterven aan luxueus dichtgeslibde aderen.
Die term “poor diet” slaat de spijker op de kop. De ruim 2 miljoen personen die in deze studie zijn meegenomen, consumeerden minder fruit, groenten, vis en vezels. De kans is levensgroot aanwezig dat ze ook meer frisdrank, vruchtensappen en chips in hun winkelwagens leggen. Dat toont recent onderzoek aan onder de 23 miljoen deelnemers aan het Amerikaanse SNAP-programma (Supplemental Nutrition Assistance Program). Deze Amerikanen, vaak uit eenoudergezinnen die onder de armoedegrens leven, krijgen extra voedselsubsidie in de vorm van foodstamps. Gemiddeld besteden SNAP-huishoudens slechts 40% van hun voedingsbudget aan basisvoedingsmiddelen als fruit, groenten, melk, brood en vlees. Nog eens 40% gaat naar bewerkte voedingsmiddelen en 10,7% gaat op aan junkfood, zoals chips en snoep. Maar liefst 9,3% van het totale budget wordt uitgegeven aan frisdrank. De SNAP huishoudens verschillen in hun aankopen overigens niet heel erg van het gemiddelde Amerikaanse huishouden. En zal het in Europa heel anders zijn? Ik ben bang van niet.
De term “poor diet” krijgt overigens weer een heel andere dimensie in een schrijnende fotoserie van de fotograaf Lois Bieleveld (Klik dit aan! Nu!). Daar zie je hoe mensen tegenwoordig eten: vaak niet aan tafel, maar voor de televisie. Niet samen, maar ieder voor zich. Niet zelfbereid, maar een pizza uit de doos of een maaltijd uit de supermarkt.
Als dit de welvaart ons heeft gebracht, dan is het echte armoede.
De column verscheen eerder onder de titel 'Poor Diet' op Nieuws voor diëtisten
Dit artikel afdrukken
Die term “poor diet” slaat de spijker op de kopTegenwoordig zijn “welvaartsziekten” vooral een zaak van de minder bedeelden en de laag opgeleiden. Een zogeheten systematic review in vakblad The Lancet laat zien dat deze groep vaker rookt, alcohol drinkt, weinig beweegt en een poor diet gebruikt.
Die term “poor diet” slaat de spijker op de kop. De ruim 2 miljoen personen die in deze studie zijn meegenomen, consumeerden minder fruit, groenten, vis en vezels. De kans is levensgroot aanwezig dat ze ook meer frisdrank, vruchtensappen en chips in hun winkelwagens leggen. Dat toont recent onderzoek aan onder de 23 miljoen deelnemers aan het Amerikaanse SNAP-programma (Supplemental Nutrition Assistance Program). Deze Amerikanen, vaak uit eenoudergezinnen die onder de armoedegrens leven, krijgen extra voedselsubsidie in de vorm van foodstamps. Gemiddeld besteden SNAP-huishoudens slechts 40% van hun voedingsbudget aan basisvoedingsmiddelen als fruit, groenten, melk, brood en vlees. Nog eens 40% gaat naar bewerkte voedingsmiddelen en 10,7% gaat op aan junkfood, zoals chips en snoep. Maar liefst 9,3% van het totale budget wordt uitgegeven aan frisdrank. De SNAP huishoudens verschillen in hun aankopen overigens niet heel erg van het gemiddelde Amerikaanse huishouden. En zal het in Europa heel anders zijn? Ik ben bang van niet.
De term “poor diet” krijgt overigens weer een heel andere dimensie in een schrijnende fotoserie van de fotograaf Lois Bieleveld (Klik dit aan! Nu!). Daar zie je hoe mensen tegenwoordig eten: vaak niet aan tafel, maar voor de televisie. Niet samen, maar ieder voor zich. Niet zelfbereid, maar een pizza uit de doos of een maaltijd uit de supermarkt.
Als dit de welvaart ons heeft gebracht, dan is het echte armoede.
De column verscheen eerder onder de titel 'Poor Diet' op Nieuws voor diëtisten
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Karine Hoenderdos zegt in haar laatste zinnen hierboven een paar dingen die ons haast vanzelfsprekend als heel erg voorkomen. Omdat het veel vaker gezegd wordt, we weten bij ons in het dorp al niet beter.
‘…hoe mensen tegenwoordig eten: vaak niet aan tafel, maar voor de televisie. Niet samen, maar ieder voor zich. Niet zelfbereid, maar een pizza uit de doos of een maaltijd uit de supermarkt.’
Hoewel samen eten de jongste jaren veel gepredikt wordt, is het niet waar dat dat beter voor een ieder is. En eten voor de televisie is niet slechter. Een pizza uit een doos kan (!) uitstekend eten zijn, net als af eten uit een supermarkt.
Mogelijk moeten we ons zorgen maken over de kwaliteit van het voedsel dat mensen eten. Maar in elke geval niet over hoe ze er bij zitten en hoe ze er aan komen.
Beste Wouter, mogelijk moeten we ons wel degelijk zorgen maken over hoe mensen erbij zitten, en dan in de zin van samen eten - bijvoorbeeld van kinderen en hun ouders. Er zijn verschillende onderzoeken die uitwijzen dat samen eten beschermt tegen kinderobesitas.
In 2014 kwam de Braziliaanse overheid met 10 opzienbarend eenvoudige eetregels (zonder piramides en schijven). Regel 5: Eat regular meals, paying attention, and in appropriate environments. Regel 6: Eat in company whenever possible.
Maar Karine Hoenderdos, was u wel eens in een stad in een Afrikaans land, in steden of op het land in het reusachtige deel van de wereld dat we Azie noemen? Over goed of slecht eten kan ik niet oordelen, maar ik weet dat ruwweg enkele miljarden mensen niet samen aan tafel gaan, maar met plezier ergens op straat eten. Warm eten dat iemand anders voor ze maakt. Over dat eetgedrag, wat verder van uw bed, maakt u zich toch ook geen zorgen?
Het is met pizza's net als met tulpenbollen. Ik leg het uit.
Karine zegt: ons eten is armoedig, maar bedoelt onze leefstijl is armoedig.
Wouter zegt: dat kan wel, maar dat ligt niet noodzakelijk aan het eten.
Voor volksgezondheidsmensen is het simpel: dat eten en de manier waarop we het eten moet je niet ieder apart beoordelen maar vanuit die leefstijl. Zonder dat 'armoedige leven' waarin alles heel verleidelijk en betaalbaar is, zouden er geen pizza's in die mate en op die manier gegeten worden.
Kortom: het is met pizza's net als met tulpenbollen. In WO II duidde het eten van tulpenbollen op vreselijke armoe. In de 17e eeuw was het een luxe als je die als hapje vooraf kreeg aan de Herengracht.
Een arme Afrikaan mocht willen dat hij een Dr. Oetker pizza voor de TV zou kunnen eten. Dat lukt hem nl. toch niet. De kinderen en mensen op de foto lukt meer dan een beetje gemakkelijk. Iedere dag in verschillende varianten. Dat wel.
Meningsverschil opgelost, denk ik?
Ik zeg zelf toch liever zelf wat ik zeg. En dat is dat Karine Hoenderdos twee zaken door elkaar haalt en zonder goede onderbouwing met elkaar in verband brengt.
Hoe men eet en wat men eet.
Zij is niet de enige, niet de eerste, maar het redeneert vanuit de oergezellige Hollandse keukentafel die niet eens echt heeft bestaan.