Gezond eten is duur(der). Dat blijken consumenten als een soort mantra in hun hoofd te hebben. Het omgekeerde blijkt ook te gelden: als een product goedkoop is, kán het niet gezond zijn.
Marketeers weten feilloos van deze percepties gebruik te maken. Dat blijkt uit een vijftal samenhangende Amerikaanse studies die te vinden zijn in het Journal of Consumer Research. Consumenten zijn er vast van overtuigd dat gezond eten duurder moet zijn dan goedkoop eten. Dat geloven ze zonder dat er enig bewijs voor nodig is om hen te overtuigen.
"Dat is zorgwekkend", zegt Rebecca Reczek die meewerkte aan de onderzoeken. "Uit de resultaten blijkt dat alleen al de prijs van voedsel bepalend is voor onze perceptie van hoe gezond iets is."
De onderzoekers wilden met hun experimenten de gedachte toetsen dat we voor gezonder eten dieper in de buidel moeten tasten. Die gedachte is een breed geldende opvatting waar mensen van uit gaan bij hun dagelijkse beslissingen. In hun onderzoek testten de onderzoekers de perceptie van de relatie tussen prijs en gezonde voeding.
Goedkoop ongezond
Proefpersonen moesten de prijs te raden van een nieuw product. De ene helft kreeg te horen dat de 'granola bites' een A-gezondheidslabel hadden, de andere helft kreeg te horen dat de reepjes gezondheidslabel C hadden. De A-groep schatte de bites duurder in dan de C-groep.
In een ander experiment toonden de onderzoekers aan dat dit mechanisme ook andersom werkt. De proefpersonen in het experiment schatten een ontbijtcracker gezonder in als ze te horen kregen dat hij duur was. Precies dezelfde cracker werd minder gezond geacht als de proefpersonen verteld werd dat hij goedkoop was.
Duurder gezond
De populaire opvatting over de relatie tussen prijs en gezondheid blijkt niet alleen de perceptie van consumenten te beïnvloeden, maar ook hun koopgedrag. Een andere proefgroep moest een lunch bestellen voor hun collega. De helft kreeg te horen dat de collega een gezonde lunch wilde. Daarna kregen ze twee keuzes voorgeschoteld, de Chicken Balsamic Wrap of de Roasted Chicken Wrap. De wraps waren afwisselend als duurste geprijsd. Wel stonden bij beide opties alle ingrediënten vermeld. Die bleken echter niet van belang voor de keus die de proefpersonen maakten. Als ze de opdracht hadden gekregen een gezonde lunch mee te brengen, kozen ze zonder mankeren de duurste.
De onderzoekers lieten proefpersonen 4 soorten studentenhaver zien. Eén van de 4 heette 'Geweldig voor je ogen mix'. In de helft van de gevallen droeg deze mix het opschrift: 'rijk aan vitamine A voor je ooggezondheid', in de andere helft 'rijk aan DHA voor je ooggezondheid'. DHA is docosahexaeenzuur, een stof die goed is voor het netvlies.
Ook bij deze proef speelden de onderzoekers met de prijs: in sommige gevallen was de 'Geweldig voor je ogen mix' gemiddeld geprijsd, soms juist als extra duur. Daarna vroegen de onderzoekers de proefpersonen naar hun perceptie over het speciale ingrediënt, vitamine A of DHA. Proefpersonen die het vitamine-A label gezien hadden, vonden vitamine-A altijd een belangrijk onderdeel van een gezond voedingspatroon, ongeacht de prijs van de 'Geweldig voor je ogen mix'. De proefpersonen die het DHA-label gezien hadden, bleken DHA belangrijker te vinden voor een gezond voedingspatroon als de mix duur geprijsd was.
Volgens Reczek heeft dat te maken met de 'lekentheorie', de algemeen geaccepteerde gedachte dat gezond duurder moet zijn. Reczek: "Mensen weten wat vitamine A is en hebben geen prijsindicatie nodig om de waarde ervan in te schatten. Maar DHA is veel onbekender, dus vallen ze terug op de populaire opvatting dat duurder wel gezonder moet zijn."
Het laatste experiment had echter nog een opvallend effect. Kregen proefpersonen te horen dat DHA helpt maculadegeneratie te voorkomen, dan vonden ze bij de dure 'Geweldig voor je ogen mix' maculadegeneratie ineens een belangrijker gezondheidsaspect. Was de mix gemiddeld geprijsd, dan was maculadegeneratie weer minder belangrijk. Prijs lijkt in het consumentenbrein dus zelfs de ernst van een aandoening te bepalen.
Het laatste experiment schotelde de deelnemers een eiwitrijke reep voor. De reep zou als 's Werelds Gezondste Eiwitreep in de markt gezet worden. In die markt kosten vergelijkbare producten gemiddeld $2. De helft van de groep kreeg te horen dat de prijs $0,99 zou zijn, de andere helft $4. Voor ze hun eigen oordeel moesten geven, mochten ze recensies over de eiwitreep lezen. De proefpersonen in de goedkope groep bleken aanmerkelijk meer reviews te lezen. De deelnemers konden niet geloven dat 's Werelds Gezondste Eiwitreep goedkoper zou kunnen zijn dan een gemiddelde reep. Daarom moesten ze meer lezen om zichzelf ervan te overtuigen dat het waar kon zijn, denkt Reczek die er tevens van overtuigd is dat ze juist heel gemakkelijk aannemen dat de gezonde reep twee keer zoveel zou kosten als gemiddeld.
Volgens Reczek is er een manier om de 'duurder = gezonder'-val te vermijden. "We moeten ons bewust zijn van deze bias en objectief bewijs leren gebruiken. Iedereen kan immers etiketten lezen en thuis dingen uitzoeken voordat we naar de winkel gaan. We kunnen ons op feiten baseren in plaats van op onze intuïtie", zegt ze.
Dit artikel afdrukken
"Dat is zorgwekkend", zegt Rebecca Reczek die meewerkte aan de onderzoeken. "Uit de resultaten blijkt dat alleen al de prijs van voedsel bepalend is voor onze perceptie van hoe gezond iets is."
De onderzoekers wilden met hun experimenten de gedachte toetsen dat we voor gezonder eten dieper in de buidel moeten tasten. Die gedachte is een breed geldende opvatting waar mensen van uit gaan bij hun dagelijkse beslissingen. In hun onderzoek testten de onderzoekers de perceptie van de relatie tussen prijs en gezonde voeding.
Goedkoop ongezond
Proefpersonen moesten de prijs te raden van een nieuw product. De ene helft kreeg te horen dat de 'granola bites' een A-gezondheidslabel hadden, de andere helft kreeg te horen dat de reepjes gezondheidslabel C hadden. De A-groep schatte de bites duurder in dan de C-groep.
In een ander experiment toonden de onderzoekers aan dat dit mechanisme ook andersom werkt. De proefpersonen in het experiment schatten een ontbijtcracker gezonder in als ze te horen kregen dat hij duur was. Precies dezelfde cracker werd minder gezond geacht als de proefpersonen verteld werd dat hij goedkoop was.
Duurder gezond
De populaire opvatting over de relatie tussen prijs en gezondheid blijkt niet alleen de perceptie van consumenten te beïnvloeden, maar ook hun koopgedrag. Een andere proefgroep moest een lunch bestellen voor hun collega. De helft kreeg te horen dat de collega een gezonde lunch wilde. Daarna kregen ze twee keuzes voorgeschoteld, de Chicken Balsamic Wrap of de Roasted Chicken Wrap. De wraps waren afwisselend als duurste geprijsd. Wel stonden bij beide opties alle ingrediënten vermeld. Die bleken echter niet van belang voor de keus die de proefpersonen maakten. Als ze de opdracht hadden gekregen een gezonde lunch mee te brengen, kozen ze zonder mankeren de duurste.
Prijs lijkt in het consumentenbrein dus zelfs de ernst van een aandoening te bepalen'Duurder moet wel gezonder zijn'
De onderzoekers lieten proefpersonen 4 soorten studentenhaver zien. Eén van de 4 heette 'Geweldig voor je ogen mix'. In de helft van de gevallen droeg deze mix het opschrift: 'rijk aan vitamine A voor je ooggezondheid', in de andere helft 'rijk aan DHA voor je ooggezondheid'. DHA is docosahexaeenzuur, een stof die goed is voor het netvlies.
Ook bij deze proef speelden de onderzoekers met de prijs: in sommige gevallen was de 'Geweldig voor je ogen mix' gemiddeld geprijsd, soms juist als extra duur. Daarna vroegen de onderzoekers de proefpersonen naar hun perceptie over het speciale ingrediënt, vitamine A of DHA. Proefpersonen die het vitamine-A label gezien hadden, vonden vitamine-A altijd een belangrijk onderdeel van een gezond voedingspatroon, ongeacht de prijs van de 'Geweldig voor je ogen mix'. De proefpersonen die het DHA-label gezien hadden, bleken DHA belangrijker te vinden voor een gezond voedingspatroon als de mix duur geprijsd was.
Volgens Reczek heeft dat te maken met de 'lekentheorie', de algemeen geaccepteerde gedachte dat gezond duurder moet zijn. Reczek: "Mensen weten wat vitamine A is en hebben geen prijsindicatie nodig om de waarde ervan in te schatten. Maar DHA is veel onbekender, dus vallen ze terug op de populaire opvatting dat duurder wel gezonder moet zijn."
Het laatste experiment had echter nog een opvallend effect. Kregen proefpersonen te horen dat DHA helpt maculadegeneratie te voorkomen, dan vonden ze bij de dure 'Geweldig voor je ogen mix' maculadegeneratie ineens een belangrijker gezondheidsaspect. Was de mix gemiddeld geprijsd, dan was maculadegeneratie weer minder belangrijk. Prijs lijkt in het consumentenbrein dus zelfs de ernst van een aandoening te bepalen.
De deelnemers konden niet geloven dat 's Werelds Gezondste Eiwitreep goedkoper zou kunnen zijn dan een gemiddelde reep's Werelds Gezondste Reep kan niet goedkoop zijn
Het laatste experiment schotelde de deelnemers een eiwitrijke reep voor. De reep zou als 's Werelds Gezondste Eiwitreep in de markt gezet worden. In die markt kosten vergelijkbare producten gemiddeld $2. De helft van de groep kreeg te horen dat de prijs $0,99 zou zijn, de andere helft $4. Voor ze hun eigen oordeel moesten geven, mochten ze recensies over de eiwitreep lezen. De proefpersonen in de goedkope groep bleken aanmerkelijk meer reviews te lezen. De deelnemers konden niet geloven dat 's Werelds Gezondste Eiwitreep goedkoper zou kunnen zijn dan een gemiddelde reep. Daarom moesten ze meer lezen om zichzelf ervan te overtuigen dat het waar kon zijn, denkt Reczek die er tevens van overtuigd is dat ze juist heel gemakkelijk aannemen dat de gezonde reep twee keer zoveel zou kosten als gemiddeld.
Volgens Reczek is er een manier om de 'duurder = gezonder'-val te vermijden. "We moeten ons bewust zijn van deze bias en objectief bewijs leren gebruiken. Iedereen kan immers etiketten lezen en thuis dingen uitzoeken voordat we naar de winkel gaan. We kunnen ons op feiten baseren in plaats van op onze intuïtie", zegt ze.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Hans #16 : Waarschijnlijk cynisch bedoeld?
Dit staat haaks op zijn eerdere uitspraak als minister van financien dat winstbelasting voor bedrijven geleidelijk omlaag moet gaan (om Ned. als concurrent op de wereldmarkt te houden, terwijl Ned. wel een aardige brievenbus-functie voor bedrijven vervult om belasting elders te ontduiken: Kunnen 'The Rolling Stones' over meepraten).
Het ene zei hij als lid van de regering, deze huidige opmerking als kandidaat voor de PvdA in de komende verkiezingen, terwijl hij nog wel in diezelfde regering zit!
Ik denk dat dhr. Dijsselbloem zeer zware taken heeft vervuld, en schat hem in technische vaardigheden & kunde erg hoog in. Alhoewel ik een aantal uitspraken van hem in het verleden niet in dank heb afgenomen.
Wat bij hem ontbreekt is empatisch vermogen. Dat weegt heel zwaar wat mij betreft...
Zo iemand in een hoge functie, waar dan ook?
Kijk Ria !
Zelfs Dijsselbloem leest Foodlog.. ;-)
Refererend aan wat ik schreef op #14 :
"Lonen bleven zodanig achter, dat (wat ik hier onder betoogde) zelfs tweeverdieners staatssteun nodig hebben, om de gestimuleerde overconsumptie aan te kunnen..
Je kunt stellen, dat het lood om oud ijzer is, omdat uiteindelijk binnen het BNP het gezinsinkomen, mede door fiscale heffingen op het bedrijfsleven, verzekerd wordt. Maar daar komen steeds meer barsten in..."
Vandaag in een krant:
“Volgens Dijsselbloem is dit nodig om het evenwicht tussen gewone Nederlanders en internationale bedrijven en tussen werkenden en vermogenden, te herstellen.”
Hans #14 :
Dank voor jouw antwoord.
In vroeger tijden was ik 'links' benoemd, maar ik kan jou -jammer genoeg- geen partij aanbevelen.
Ik zit zelf ook te wachten op een partij, die onze tegenwoordige problemen enigszins ook maar wereldkundig beziet, want dat kan niet meer losgeweekt worden.
+ Een partij, die niet alleen naar overproductie zoekt, want dat is juist ons algemene probleem geworden. En duidelijk maakt dat 'minderen' de boodschap is. Want dat moet gebeuren volgens mij (alleen bij wie & waar wordt het minder?).
'Links' of 'Rechts' is eigenlijk niet meer aan de orde bij de problemen vandaag over de wereld heen.
Blijft wel voor mij wat de verdeling van e.e.a. voor de burger t.o.v. corporaties wordt.
Dat vind ik zorgwekkend.
Zijn partijen eigenlijk overbodig geworden? Waar ligt de werkelijke macht?
Ria#13
Dan hier nog een schepje ‘stof’
(sorry voor de lange uiteenzetting; heeft te maken met nieuw elan voor 2017…)
Jan Peter stelt terecht in #10 met zijn vraag, ingaande op mijn 7# : “De vraag is wel of dit nog lang zal blijven, op zo'n brede schaal.”
Bij dit discussiepunt, ontkom je er niet aan een lijn door te trekken naar economie, en stelde ik mezelf de vraag, of dat wel ‘on topic’ is. Wat het m.i. is, vanwege een oorzakelijk verband. Vandaar.
Ik wil wijzen op een onderbelicht standpunt dat CO2 geen oorzaak is, maar een economisch gevolg. Dus pak je het probleem eerst aan en dan het gevolg.
Karel Knip (NRC wetenschapsjournalist) sluit een artikel over de koolmees af (W7-17dec16), met de terechte verwondering over het feit dat in het IPCC geen woord gerept wordt over geboortebeperking. Daar voeg ik aan toe het daaraan gelieerde economisch aspect van overproductie en overconsumptie, in een wereld die qua consumeren nog maar ‘lokaal’ en niet eens echt mondiaal is opgestart.
Terug naar mijn eerdere post. Arbeidsparticipatie door vrouwen sinds de 70er jaren. Een proces dat in Oostbloklanden veel eerder speelde, en in de VS en VK een stimulans kreeg tijdens WO-II. Vrouwen worden nog steeds in Nederland niet volwaardig gesteld aan mannen. Qua salaris, qua positie. Ik schreef hier eerder dat het bizar is, dat de Hoge raad in 2012 (een eeuw na vrouwenkiesrecht) in moest grijpen, omdat binnen de ‘vrijheid van godsdienst’ een stel religieuze malloten meende vrouwen het recht om verkozen te worden (passief kiesrecht) te moeten ontzeggen. Zelfs de Iraanse ayatollahs, gaan niet zo ver. Soit.
Het inzetten van vrouwen in het arbeidsproces had weinig met emancipatie te maken; die golf liep wel parallel met veranderen van seksuele mores en hang naar persoonlijke vrijheid, waardoor meer vrouwen zelfstandig werkend door het leven moesten en wilden, maar eigenlijk werd het economische arbeidsprincipe van het Oostblok overgenomen: grootschalige inzet van zowel man als vrouw om tot efficiëntere productie te komen. Dat lukt nooit door salarissen af te stemmen op een dubbel consumabel gezinsbudget. Dus ‘zachte’ verlaging.
Economische groei (vooral ook export) is gebaat bij lagere lonen. Lonen bleven zodanig achter, dat (wat ik hier onder betoogde) zelfs tweeverdieners staatssteun nodig hebben, om de gestimuleerde overconsumptie aan te kunnen..
Je kunt stellen, dat het lood om oud ijzer is, omdat uiteindelijk binnen het BNP het gezinsinkomen, mede door fiscale heffingen op het bedrijfsleven, verzekerd wordt.
Maar daar komen steeds meer barsten in.
Onze export en consumptie wordt wel aangejaagd, maar het bijstorten vanuit de winst die die bedrijven maken rammelt. Voor een belangrijk deel ook door Nederlandse grootindustrieën en multinationals. Men maakt zich terecht steeds meer zorgen maakt om de belasting (ontwijk)constructies, waarbij de winst gemaakt wordt door verkoopkantoren in gunstiger landen. Maar ook in de privésfeer zijn er tal van mogelijkheden voor grootverdieners om belasting te ontwijken. Ik adviseer populaire VARA-bonzen (ja die..) geen topsalaris te accepteren, maar een rekening vanuit een b.v. te sturen, waar toevallig een hoger kostpatroon de ‘winst’ drukt. Maar misschien doet hij dat al. Iemand die al met meer dan een paar ton salaris en bonussen volledige loonheffing betaalt is ‘gek’.
Resumerend:
Als we de doldraaiende consumptiemachine niet afremmen (de derde wereld wil dolgraag meedoen) krijgt Stephen Hawking op termijn gelijk, dat het einde nadert.
De vraag is of het anders kan zonder inlevering van welzijn en welvaart.
En dat kan absoluut, maar vraagt om veel meer intelligente innovatie, dan b.v. CO2-neutrale auto’s te produceren, die uiteindelijk het vervoersprobleem niet aanpakken.
In plaats van de vraag hoe we OV efficiënter kunnen roepen we nu: ‘Alle auto in 2030 elektrisch !’.
En: ‘Iedereen in 2040 zonder fossiele energie’ ! Ook zonder nucleaire ?
En waar halen we plastic dan vandaan ? Die ‘transitie’ is nog niet eens begonnen, buiten plastic boodschappentasjes verbieden. Onze wereld stort letterlijk in elkaar als we plastic wegdenken en 90% loopt ongekleed en blootsvoets rond. We zitten op ‘dood’ spoor.
We hebben technisch de mogelijkheid om in te grijpen, maar hebzucht lonkt om eerst (buiten ‘down under’) het zuidelijk halfrond commercieel te exploiteren.
Mijn angst wordt nog door een andere zaak gevoed. Ik ben een eenvoudig amateurtje, en kijk regelmatig naar ‘boven’. Tijdens de Nacht van de Nacht op verzoek van Staatbosbeheer hier, een lezinkje gegeven en de mensen naar boven laten kijken. Kosmisch gezien, vanaf een erg klein, kwetsbaar ruimteschip, dat de aarde is.
Er stond geen maan en er was geen planeet in zicht.
Ze laten kijken naar de Andromedanevel. Een ‘melkweg’ die met een enorme snelheid op de onze afstormt, wat absoluut 100% tot een clash leidt. Nee, niet volgend jaar.
‘Reality is only temporary’, zong de Amerikaanse underground groep ‘United States of America’ in de 60er Jaren.
We doen ons best om die realiteit nog eens stevig te bekorten.
Nee, ik stem niet links, Ria
Wacht nog steeds op een partij die realistisch is en nuchter pragmatisch.
Kun je er een adviseren ?
Hans #12 :
Je hebt mij in in ieder geval veel stof tot denken gegeven.
"Ik pleitte meermaals voor een herijking van de economie, maar zelfs ecologische oplossingen qua energievoorziening dienen alleen ter facilitering van het huidig model."
"Jan Peter#10 Off topic ?" Deze opmerking begrijp ik niet.