In 2014 publiceerde de Franse consumentenorganisatie 60 millions de consommateurs een onderzoek waaruit bleek dat biologische zalm, zwaarder vervuild is met kwik en arseen dan reguliere kweekzalm. Dit jaar herhaalde de organisatie de test met 10 stukken verse zalm en 15 soorten gerookte zalm. Het Franse tv-programma Thalassa wijdde er een twee uur durende uitzending aan.

Biologische verse zalm blijkt tot zes maal zwaarder verontreinigd dan reguliere kweekzalm. Reguliere zalm eet minder wilde vis
In 2016 blijkt biologische verse zalm tot zes maal zwaarder verontreinigd dan reguliere kweekzalm. De aangetroffen concentraties kwik liggen niettemin ruim onder de wettelijke Europese limiet van 0,5 mg per kilo verse vis. De hoogste concentratie die gevonden werd was 0,05 mg per kilo verse vis. Een volwassene van 70 kilo kan volgens toxicologische normen 7 mg organisch kwik per dag aan.
De door 60 millions gemeten concentraties arseen varieerden nogal tussen de verschillende stukken zalm. Voor arseen geldt geen toegelaten dagelijkse inname omdat het metaal zoveel mogelijk moet worden vermeden. De grote vraag is echter: waarom zou je die stof in kweekvis tolereren? In een gecontroleerd voerproces, zoals bij kweekvis, kan het immers nagenoeg geheel worden vermeden.

De verontreiniging is te herleiden tot het voer dat de zalmen krijgen. Biologische zalm krijgt voornamelijk vismeelbrokjes van het afval van wilde vis te eten. Op die manier eten ze dus andere, vaak visetende vissen die de zware metalen kwik en arseen ook al binnen hadden gekregen. Die vervuiling hoopt zich op in de biologische kweekzalm. Reguliere zalm eet minder wilde vis en heeft daarom minder last van milieuvervuiling.

Wie zijn biologische zalm gerookt koopt, constateerde 60 millions, heeft minder last van de kwikvervuiling. Bij gerookte zalm worden de vette delen, waarin de vervuiling zich het meest concentreert, weggesneden.

Verrassend is het feit dat je bij de kassa wat meer afrekent voor een vervuild product
Wild versus kweek
Velen zullen verrast zijn dat biologische vis nooit wild, maar altijd een kweekvis is. Dat heeft te maken met wetgeving. Er gelden duidelijke eisen om een vis biologisch te mogen noemen. Bij een in het wild gevangen vis, weet je niet wat het dier heeft gegeten. Mariken de Bruijn van Skal Biocontrole, een bedrijf dat toezicht houdt op biologische productie in Nederland, legt in de NRC uit: “Biologische certificering gaat uit van de controleerbaarheid van de bedrijfsprocessen van biologische bedrijven”. Biologische zalm wordt dus ook gekweekt, maar heeft meer ruimte per vis en krijgt geen hormonen of preventieve antibiotica toegediend. Daarnaast wordt de kwaliteit van het water streng gecontroleerd. Ailko Faber en Dick Veerman schreven eerder op Foodlog al over de verschillen tussen reguliere kweekzalm en biologische kweekzalm. Ook foodindustry hater Joanna Blythman liet zich er in The Guardian al eens kritisch uit over biologische zalm.

Nederlanders eten weinig vis
Kwekerijen van in Europa gegeten zalm bevinden zich voornamelijk in Noorwegen, Schotland en Ierland. Een klein deel van 'onze' zalm komt uit Chili. Fransen eten veel meer vis dan Nederlanders. Jaarlijks eten ze gemiddeld 34 kilo per persoon. Na tonijn is zalm de meest geconsumeerde vis in Frankrijk. Per jaar eet de Fransman gemiddeld 2,6 kilo zalm. Cijfers over de totale Nederlandse visconsumptie schommelen rond de 3,6 kilo vis in totaal per persoon per jaar. Nederlanders consumeren dus circa een tiende van hoeveelheid vis die Fransen eten. Nog los van het feit dat de schadelijke stoffen in zalm ook voor Fransen onder de wettelijke normen blijven, kunnen zeker Nederlanders dus rustig biologische zalm eten omdat ze al zo weinig vis eten.

Niettemin moet worden opgemerkt dat gangbare kweekzalm 'eigenlijk' gezonder is. Die bevat volgens de metingen van 60 millions ook minder residuën van al jaren verboden pesticiden die in het wild hun sporen nu eenmaal nog decennia achter zullen laten. Maar maak je niet ongerust, want dat beetje gif en kwik is volgens toxicologen onschadelijk. Wel verrassend is het feit dat je bij de kassa wat meer afrekent voor een vervuild product.
Dit artikel afdrukken