Zeer lage tot lage kwaliteit
Bij beoordeling van de richtlijnen kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat de aanbevelingen zijn gebaseerd op bewijs van lage tot zeer lage kwaliteit. Het slechtst scoorde de onafhankelijkheid van de auteurs. De meeste richtlijnen gaven geen beschrijving van de financiering van de richtlijn of de mogelijke belangenverstrengeling van de samenstellers van de richtlijn.
Ook de methode waarmee de richtlijnen hebben gezocht naar wetenschappelijke informatie scoorde slecht. Vier richtlijnen gebruikten geen systematische manier van zoeken naar bronnen en maar drie richtlijnen werden voor publicatie door externe beoordelaars beoordeeld. De derde laagste score gold de toepasbaarheid. Het ontbreken van de beschrijving van facilitatoren en barrières om de aanbevelingen te implementeren, bleek het grootste euvel.
Financiering
De review kreeg direct veel kritiek omdat het onderzoek gefinancierd werd door het International Life Sciences Institute (ILSI). Het ILSI krijgt financiële ondersteuning van grote bedrijven, zoals onder meer Mars, Coca-Cola, PepsiCo, en Nestlé. Onder andere de Britse NHS laat zich negatief uit over de review, omdat de betrokken bedrijven 'veel baat kunnen hebben bij dit soort uitkomsten'.
‘Zaait verwarring’
Ook Mars, producent van onder meer de bekende chocoladereep en lid van ILSI, hekelt het systematische review. Matthias Berninger, woordvoerder van Mars, zegt dat de studie meer twijfel zaait onder consumenten dan dat het ze helpt om betere keuzes te maken. Hij laat weten dat Mars afstand neemt van het onderzoek en ILSI zal laten weten dat het dergelijk onderzoek niet ondersteunt. Berninger: “De uitkomsten ondermijnen het werk van gezondheidsexperts en zet alle door de industrie gefinancierde onderzoeken in een kwaad daglicht. Ook Mars ziet dat mensen teveel suiker gebruiken en wil mensen leren begrijpen hoe ze dit kunnen verminderen.”
‘Inzicht’
Onderzoeker Bradley Johnston, die meewerkte aan de review, zegt dat het artikel vooral inzicht geeft in de manier waarop conclusies zijn getrokken en de kwaliteit van gebruikte bewijs. Hij waarschuwt dat het onderzoek geen vrijbrief is voor het verhogen van de suikerconsumptie. “In onze review stellen wij de aanbevelingen over suiker ter discussie, maar deze resultaten moeten niet gebruikt worden om meer snoep en frisdrank te gebruiken. We weten dat het gezond is om de suikerinname te beperken, maar de vraag blijft in hoeverre we dat moeten doen. Bovendien moeten we bedenken waar we suiker door vervangen als we het weglaten”, zegt Johnston.
Johnston illustreert zijn opmerking met de richtlijnen voor magere producten. “40 jaar lang was het advies om minder vet te eten. Als resultaat hiervan werd vet vervangen door koolhydraten, waaronder suiker. Dat lijkt te hebben gezorgd voor de daarmee geassocieerde toename van obesitas en diabetes. Bij het verminderen van de suikerinname gebeurt het vaak dat suiker wordt vervangen door zetmeel en andere additieven als maltodextrine, die net zoveel calorieën bevatten, maar vaak vergezeld gaan met een toename in de glycemische index en bloed glucose levels.”
Wantrouwen
Zowel van buitenaf als van binnenuit is er dus kritiek op de review, terwijl de onderzoekers alleen maar de bewijsvoering voor de richtlijnen checkten en constateerden dat die nogal dun is. De buitenwereld vertrouwt het onderzoek niet omdat het betaald is door de industrie. Onderwijl wijst Mars het juist af.
Deze discussie toont weer eens aan hoe controversieel reeds geaccepteerde 'waarheden' op het gebied van voeding kunnen zijn. Stel nou eens dat het echt waar is wat het ILSI-onderzoek suggereert: voedingsrichtlijnen zijn veel meer op meningen dan op wetenschap gebaseerd. Dat toont de review eigenlijk helemaal niet onovertuigend aan.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Fascinerend, maar dan ook echt heel fascinerend.
Mijn voorlopige conclusie: de onderzoekers constateren dat de suikerrichtlijnen het gevolg zijn van common sense. Van teveel suiker word je dik, maar suiker eten we al sinds we mens zijn. Kortom: als je teveel en teveel suiker eet, gaat het mis, maar dat ligt niet aan de suiker maar aan je eetgedrag.
Om het nog simpeler te zeggen: er is wetenschap gebruikt om te bewijzen dat een stofje fout is, terwijl die wetenschap had moeten kijken naar de consumptie en niet naar het stofje.
Dat is best een ernstige conclusie. Vooral door de verwarring die door dit onderzoek nu op heel wat lagen optreedt: is het onwaar omdat de afzender een belang heeft? Of is het waar, maar hebben de common sense opstellers ongelijk om de suikerconsumptie te willen reduceren?
Mind boggling.
Fred Brouns hoe beoordeel jij dit? En jaap seidell, hoe moeten we hier nu mee verder als het gaat om het vertrouwen in wetenschappelijk onderzoek naar suiker en de financiering daarvan?
De aanpak van de review is, voor zover ik kan beoordelen, hetzelfde als degene waarmee werd geconcludeerd dat paleo effectief was. Over de aanbevelingen rondom suiker luidt de conclusie echter heel anders: Quality of evidence supporting recommendations was low to very low.. Dat is niet mis. Anderzijds, hier op foodlog hebben we het er al eerder over gehad.
Dick, je stelt "dat de suikerrichtlijnen het gevolg zijn van common sense". Ik zou het anders willen noemen, namelijk 'common frame'. Het is het gevolg van de overtuiging dat suiker ongezond is, ja zelfs wel ongezond moet zijn. Het zijn immers pure calorieën en niks meer dan dat, zo wordt gedacht. En ook over calorieën is er een 'common frame', een paradigma, dat 'positieve energiebalans' heet. Binnen dat wijdverbreide idee is het dus heel logisch dat suiker ongezond is, omdat het bijdraagt aan teveel calorieën.
Maar de vraag is of dat oordeel over suiker overeind blijft als dat idee, dat paradigma, wordt losgelaten. Sec kijkend naar de evidence wordt dat oordeel niet ondersteund...
# 1
Dick heel simpel
Dit onderzoek is gedaan door een aantal zeer gerenommeerde en zeer kritische wetenschappers.
Ik weet dat dit onderzoek geheel onafhankelijk is gebeurd en het is m.i triest dat de begeleidende editorial NIETS over de inhoud kon vermelden maar wel oner het gegeven dat ILSI , die een unrestricted grant heeft gegeven voor dit onderzoek, zelf mede wordt gesponsord door de levensmiddelen industrie.
De uitkomst van dit onderzoek had op geen enkele manier zullen verschillen van de uitkomt wanneer dit bijvoorbeeld door de US overheid was betaald.
Dat de WHO vaker harde uitspraken en aanbevelingen doet op basis van "low tot moderate grade evidence" is ook op ander gebieden gebleken. Dus daar is niets nieuws aan de horizon.
Van personen die kritiek hebben op dit nieuwe onderzoek, zijnde een analyse van alle beschikbare bronnen/publicaties, aangaande hoe de aanbevelingen tot stand zijn gekomen en waar ook personen met expertise op het gebied van methodologie aan hebben meegewerkt als ook een adviesrol bij de USDA guidelines hadden, verwacht ik inhoudelijke discussie en argumenten.
Simpel wijzen naar het feit dat er ergens wat geld van de industrie naar ILSI is gevloeid, is nl. niet veel betekenend maar wel van grote publiek impact door de mensen die daarin een directe belangenverstrengeling zien en dat zo communiceren.
De uitkomsten verbazen mij overigens niet, gezien het gegeven dat bijvoorbeeld suiker uit frisdrank wel bijdraagt aan overgewicht bij een deel van de bevolking maar bij een ander deel niet en dat "totaal suiker consumptie" vaak niet significant correleert met overgewicht maar totaal calorieën wel. M.a.w niet suiker alleen maar ook vet, de totale voeding en vooral de leefstijl spelen gezamenlijk een cruciale rol.
Fred, dank. Je bevestigt mijn vermoedens, dus ik kan je geen lastige vragen meer stellen.
Dennis, common frame of dito sense? Het is in ieder geval een mooi woord dat suggereert dat common sense verstandiger is.
Dat Mars het afwijst is een teken aan de wand m.b.t schijnmarketing! Het is om te suggereren "zie je wel wij geven om voorlichting mbt suiker.
I.p.v afwijzen zou MARS beter kunnen aangeven wat er verkeerd is aan deze zeer gedegen analyse. Het gaat hier om data niet om marketing. Die data zijn "dun" en dat is uit de wetenschappelijke literatuur te halen. MARS reactie is niet op feiten gebaseerd maar op "emotie marketing"