2 min
Het herstellen van uitgeputte bodems is een fluitje van een cent. Dat zou je als argeloze beleggende burger kunnen denken als je een nieuw initiatief van verzekeraar Univé ziet. Omdat het onzin is, is er vast iets anders aan de hand.
Deze week kwam via sociale media naar buiten dat verzekeraar Univé werkt aan een nieuwe belegging. Wie wil investeren in uitgeputte bodems, koopt een certificaat bij Univé. De coöperatie Grondkopen gaat er vervolgens zes jaar mee aan de slag. Door er biologisch op te boeren, herstelt de grond volgens de coöperatie.
Na zes jaar kan de certificaathouder de grond weer verkopen tegen de dagprijs. Univé verwacht dat het rendement in zes jaar ca. 2% per jaar bedraagt. Het is ook mogelijk meteen een oogstaandeel te kopen in de productie die de herstellende bodems opleveren.
Het initiatief helpt volgens Univé het herstel van grond die door kunstmest, chemische gewasbeschermers of eenzijdig verbouwen is uitgeput. Tevens zou het de Nederlandse landbouw helpen over te schakelen op biologische landbouw die bodems niet mishandelt.
Volgens Univé is de site experimenteel en zijn de bewoordingen nog onvoldoende uitgewogen.
Kunnen bodems hersteld worden zonder elders nutriënten weg te trekken die daarginds de bodems weer degraderen? Het antwoord op die vraag is academisch gezien een no-brainer: nee.
Vermoedelijk ligt daar het belang van dit nieuwe beleggingsproduct dan ook niet.
Het is op een andere manier boeiend en betekenisvol als initiatief. Boeren die in problemen raken, kunnen hun grond vervreemden. Dat zijn er inmiddels zoveel dat Rabobank heeft aangekondigd de tuinbouw, varkenshouderij en melkveehouderij te zullen herstructuren. Dat moet gebeuren door uitstoot van boeren die geen toekomst hebben en succesvolle verkoop- en kwaliteitsconcepten.
De stille kopers van grond buiten de herstructurerende Rabobank om, zijn grote beleggers in de vorm van pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Zij hebben inmiddels een belangrijke aandeel in de beschikbare gronden voor agrarisch gebruik in Nederland. De waarde daarvan behoort tot de meest zekere in de wereld. Door de gronden uit boerenhanden vrij te maken, maken zij van de boer een nieuwe horige, een landbewerker die zijn grond niet langer in eigendom heeft. De nieuwe boer leeft van arbeid die betaald wordt door een slimme landheer die weet wat in de markt beter verkoopt dan de boerenbulk die iedereen al aanbiedt.
Het is een trend die terugvoert tot voor de Industriële Revolutie. In die tijd hoorde de boer bij het land van een edelman. De grootgrondbezitter gaf zijn landarbeiders te eten, een huis en veiligheid. Pas toen het industrieel kapitalisme zich kon ontwikkelen na de ontdekking van de stoommachine, werd de boer een vrij man, een landbezitter zelfs. In de late 20e en vroege 21e eeuw ontwikkelde de boer zich tot een 'prijslijder' omdat boeren als collectief structureel overproduceren en ze als individu te weinig marktgericht weten te produceren. Ze maken óf marginale winsten óf kunnen hun rekeningen niet betalen.
Recent besloot een groep burgers in Brabant een boer als horige aan te trekken om voor hun eigen behoeften tegen een salaris hun land te bewerken. De burgers noemen zich geheel in lijn met deze nieuwe verhoudingen tussen boer en belegger of burger 'herenboeren'.
Het is de toekomst in een land waarin boeren te weinig verdienen om hun rekeningen te betalen. Hun grond is prima handel voor iedereen met geld. Alleen de boer kan er niet van eten.
UPDATE: op 17 september maakte Univé bekend Grondsparen te stoppen.
Dit artikel afdrukken
Na zes jaar kan de certificaathouder de grond weer verkopen tegen de dagprijs. Univé verwacht dat het rendement in zes jaar ca. 2% per jaar bedraagt. Het is ook mogelijk meteen een oogstaandeel te kopen in de productie die de herstellende bodems opleveren.
Het initiatief helpt volgens Univé het herstel van grond die door kunstmest, chemische gewasbeschermers of eenzijdig verbouwen is uitgeput. Tevens zou het de Nederlandse landbouw helpen over te schakelen op biologische landbouw die bodems niet mishandelt.
Volgens Univé is de site experimenteel en zijn de bewoordingen nog onvoldoende uitgewogen.
Kunnen bodems hersteld worden zonder elders nutriënten weg te trekken die daarginds de bodems weer degraderen? Het antwoord op die vraag is academisch gezien een no-brainer: nee.
Vermoedelijk ligt daar het belang van dit nieuwe beleggingsproduct dan ook niet.
Het is de toekomst in een land waarin boeren te weinig verdienen om hun rekeningen te betalen. Hun grond is prima handel voor iedereen met geld. Alleen de boer kan er niet van etenNieuwe horigheid
Het is op een andere manier boeiend en betekenisvol als initiatief. Boeren die in problemen raken, kunnen hun grond vervreemden. Dat zijn er inmiddels zoveel dat Rabobank heeft aangekondigd de tuinbouw, varkenshouderij en melkveehouderij te zullen herstructuren. Dat moet gebeuren door uitstoot van boeren die geen toekomst hebben en succesvolle verkoop- en kwaliteitsconcepten.
De stille kopers van grond buiten de herstructurerende Rabobank om, zijn grote beleggers in de vorm van pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Zij hebben inmiddels een belangrijke aandeel in de beschikbare gronden voor agrarisch gebruik in Nederland. De waarde daarvan behoort tot de meest zekere in de wereld. Door de gronden uit boerenhanden vrij te maken, maken zij van de boer een nieuwe horige, een landbewerker die zijn grond niet langer in eigendom heeft. De nieuwe boer leeft van arbeid die betaald wordt door een slimme landheer die weet wat in de markt beter verkoopt dan de boerenbulk die iedereen al aanbiedt.
Het is een trend die terugvoert tot voor de Industriële Revolutie. In die tijd hoorde de boer bij het land van een edelman. De grootgrondbezitter gaf zijn landarbeiders te eten, een huis en veiligheid. Pas toen het industrieel kapitalisme zich kon ontwikkelen na de ontdekking van de stoommachine, werd de boer een vrij man, een landbezitter zelfs. In de late 20e en vroege 21e eeuw ontwikkelde de boer zich tot een 'prijslijder' omdat boeren als collectief structureel overproduceren en ze als individu te weinig marktgericht weten te produceren. Ze maken óf marginale winsten óf kunnen hun rekeningen niet betalen.
Recent besloot een groep burgers in Brabant een boer als horige aan te trekken om voor hun eigen behoeften tegen een salaris hun land te bewerken. De burgers noemen zich geheel in lijn met deze nieuwe verhoudingen tussen boer en belegger of burger 'herenboeren'.
Het is de toekomst in een land waarin boeren te weinig verdienen om hun rekeningen te betalen. Hun grond is prima handel voor iedereen met geld. Alleen de boer kan er niet van eten.
UPDATE: op 17 september maakte Univé bekend Grondsparen te stoppen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Hemeltje, wat erg!
Nu zich anderen dan de RABO, die immers "herstructureert middels verkoop- en kwaliteitsconcepten" op agrarische grond richten, worden de boeren ineens gedegradeerd tot horigen!
Alsof diezelfde megalomane RABO, samen met LTO-drammers en zonnige LEI-sommetjes (o.m. als zou 300 koeien "optimaal" zijn) diezelfde boeren het hoofd niet dermate met megalomane fata morgana's op hol gebracht hebben, dat ze feitelijk allang slaaf van de RABO geworden zijn.
Op die paar "hobby"-boeren na dan, die zich het hoofd niet gek lieten maken en zich niet lieten verleiden hun hoofd in die RABO-schuldenstrop te steken.
Alsof het kwalijk is grond te herstellen en geschikt te maken voor biologische landbouw, nu bijvoorbeeld Campina verdere conversie naar biologisch boeren blokkeert, en intensivering juist stimuleert door - op onze kosten, middels o.m. SDE+ "innovatie"-subsidies - voor zo'n 1.000 melkboeren een strontfabriekje in de achtertuin te faciliteren.
Is biologisch boeren dan géén "kwaliteitsconcept"? Wat is erop tegen burgers te betrekken bij landbouw, onder leiding van een "professionele" boer?
Vanwaar toch die uiterst negatieve insteek, Dick? Is de ene aasgier "more equal" dan de andere?
Dick, hoezo negatief? Dat maak jij ervan. Ik schrijf slechts op wat het geval is. Steek je licht maar eens op bij de grote beleggers.
Hoe boeren het ervaren, dat is wel interessant. Ik denk minder positief dan jij, Dick.
Er zijn er hier genoeg. Ik hoop dat ze zich zullen willen uitspreken. Ik verwacht dat ze beleefd zullen zijn, maar je het liefst te verstaan geven of je wel eens met je handen van hun huis, have en vrijheid af wilt blijven als 'herenboer' die het allemaal beter weet.
Het is zelfs een heel aardig alternatief naast de herstructurering door Rabobank.
Maar ik ben heel erg benieuwd naar de reacties van boeren die onder leiding van een professionele boer biologisch blij gaan worden volgens Dick Belderbos.
Uiteraard boeren boeren liever op eigen grond, Dick.
Maar wie hebben er met hun adviezen en megalomane fata morgana's voor gezorgd dat die boeren hun grond in de waagschaal hebben gesteld en (mogelijk) kwijt raken?
Je bent totaal aan het verkeerde adres, Dick. Bekritiseren bijv. Wouter en ik al niet jaren die krankzinnige schaalvergroting, overproductie en financialisering?
Zullen we wél een beetje eerlijk blijven, Dick?
Leuk dat je het nu ineens een "heel aardig alternatief naast de herstructurering door RABObank" noemt. Maar wilde je zeggen dat je dat initiatief van Univé en die burger"herenboeren"
hierboven positief behandelde?
Of zelfs maar vergelijkbaar met de "kwaliteitsconcepten" van de RABO?
Dick, nou zeg het eens? Als ik een boer was, zou ik je aan mijn riek rijgen. 'Weer zo'n arrogante betweter die me van alles beroofd, van m'n erf die vent'.
Maar natuurlijk is het een mogelijkheid. Ik zeg op boerenpodia al jaren: integreer, leer van Van Drie, Kemper, Label Rouge. Dat is een ander alternatief. Het barst van de alternatieven. Of sluit een bijendeal met een super. Of een non-antibioticadeal met Alibaba. Nog meer alternatieven.
Voel je 'm, Dick?