Het EU-landbouwbeleid heeft gezorgd voor een belangrijke productiegroei. Daardoor heeft Europa zich ontwikkeld tot een grote exporteur van landbouwproducten.

Aantasting vele aspecten
Dit succes vreet zijn eigen kinderen op, zegt het rapport met zoveel woorden. Het aantal boeren en de werkgelegenheid in de landbouw nemen af. Monocultuur pakken doen schade aan de leefomgeving en het milieu. Toch wordt ook het in het afgelopen decennium vernieuwde Gemeenschappelijke Landbouwbeleid van de EU (GLB) nog steeds voornamelijk uitgegeven aan grootschalige intensieve landbouw, zegt Falkenberg in zijn 30 pagina's tellende advies. Dat zorgt voor toenemende sociale ongelijkheid en milieuproblemen. Op lange termijn ziet Falkenberg een cascade aan problemen ontstaan. Door toenemende mechanisering heeft het bestaande GLB gezorgd voor afnemende werkgelegenheid op het platteland, zijn de boereninkomens en bedrijfsvermogens uitgehold en zijn bodems en de biodiversiteit aangetast.

Meer mensen, lokaal, minder machines en beesten
Tegen die achtergrond adviseert Falkenberg het GLB niet langer primair te richten op verdere industrialisering van de landbouw. Hij pleit zelfs voor meer mensen en minder machines in de landbouw en een holistische aanpak ('holistic governance') van voedselproductie, haar milieueffecten en de leefbaarheid van het platteland. Daarmee definieert hij precies het omgekeerde van de nu door voornamelijk economische marktwerking krachtig voelbare trend. De nieuwe aanpak zou volgens hem geen lagere, maar juist hogere opbrengsten kunnen bereiken dan een sterk gemechaniseerde landbouw. Bovendien zou zo'n aanpak voor meer werkgelegenheid zorgen en ecologisch beter scoren. Ook zou de veedichtheid in de EU omlaag moeten om de hoge nitraatgehaltes in het oppervlaktewater terug te dringen.

Falkenberg meent dat veel consumenten een voorkeur hebben voor lokale producten. Die voorkeur zou - ondanks de open wereldmarkt - volgens Falkenbergs denktank dan ook moeten zorgen voor de koopbereidheid van consumenten voor Europese boerenproducten ten koste van goedkopere buitenlandse. Bovendien moet het zorgen voor een inkomensverbetering van de Europese boer en zorgen voor meer hoogwaardig voedsel dat het milieu spaart.

De EU ministers van Landbouw spreken in november weer over het te vernieuwen GLB.
Dit artikel afdrukken