Dat oordeelt de Belgische Raad van State, die zich daarmee tegen een algemeen verbod op onverdoofd slachten keert.
Het Vlaams parlement boog zich afgelopen maand in de commissie Dierenwelzijn over het verbod op het onverdoofd ritueel slachten. Het kwam niet tot een stemming, wel vroegen de partijen de Raad van State om een advies.
In lijn met een eerder advies uit 2006 oordeelt de Raad van State dat zo'n verbod botst met de vrijheid van godsdienst. "De voorgestelde maatregelen maken het voor een aantal gelovigen onevenredig moeilijk om vlees aan te schaffen en te consumeren dat door hen in overeenstemming met hun religieuze voorschriften wordt geacht", stelt het advies.
'Ontgoocheld'
Minister van Dierenwelzijn Ben Weyts is "ontgoocheld" door het advies van de Raad van State. Volgens hem staat het advies "ver van de maatschappelijke realiteit van vandaag waarin de Vlamingen, gelukkig, veel meer belang hechten aan dierenwelzijn". Weyts voerde in 2015 een verbod door op het slachten op tijdelijke slachtvloeren, dat volgens de Raad van State wél kan. Voor Weyts is dat echter niet genoeg; hij blijft streven naar een algemeen verbod. "Ik vind het de verdomde plicht van een beschaafde samenleving om maximaal elk dierenleed dat kan worden vermeden ook effectief te vermijden."
In andere landen wel verbod
Het Vlaamse parlementslid Chris Janssens verbaast zich over het advies, met name het feit dat een verbod in andere Europese landen wel mogelijk is. "Het rechtscollege is van oordeel dat een verbod op onverdoofd slachten strijdig is met de godsdienstvrijheid zoals bepaald in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Toch bestaat een dergelijk verbod wel in andere Europese landen, zoals Denemarken, IJsland, Zweden, Zwitserland en Noorwegen. Handelen die landen dan in strijd met het EVRM?", vraagt Janssens zich af.
Dit artikel afdrukken
In lijn met een eerder advies uit 2006 oordeelt de Raad van State dat zo'n verbod botst met de vrijheid van godsdienst. "De voorgestelde maatregelen maken het voor een aantal gelovigen onevenredig moeilijk om vlees aan te schaffen en te consumeren dat door hen in overeenstemming met hun religieuze voorschriften wordt geacht", stelt het advies.
'Ontgoocheld'
Minister van Dierenwelzijn Ben Weyts is "ontgoocheld" door het advies van de Raad van State. Volgens hem staat het advies "ver van de maatschappelijke realiteit van vandaag waarin de Vlamingen, gelukkig, veel meer belang hechten aan dierenwelzijn". Weyts voerde in 2015 een verbod door op het slachten op tijdelijke slachtvloeren, dat volgens de Raad van State wél kan. Voor Weyts is dat echter niet genoeg; hij blijft streven naar een algemeen verbod. "Ik vind het de verdomde plicht van een beschaafde samenleving om maximaal elk dierenleed dat kan worden vermeden ook effectief te vermijden."
Ik vind het de verdomde plicht van een beschaafde samenleving om maximaal elk dierenleed dat kan worden vermeden ook effectief te vermijdenWeyts zal, in lijn met de ruimte die het advies biedt, de dialoog met de geloofsgemeenschappen aangaan. "Maar wat mij betreft is het doel wel heel duidelijk een overgang naar een algemeen verbod op onverdoofd slachten".
In andere landen wel verbod
Het Vlaamse parlementslid Chris Janssens verbaast zich over het advies, met name het feit dat een verbod in andere Europese landen wel mogelijk is. "Het rechtscollege is van oordeel dat een verbod op onverdoofd slachten strijdig is met de godsdienstvrijheid zoals bepaald in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). Toch bestaat een dergelijk verbod wel in andere Europese landen, zoals Denemarken, IJsland, Zweden, Zwitserland en Noorwegen. Handelen die landen dan in strijd met het EVRM?", vraagt Janssens zich af.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Vooropgesteld dat ik tegen onverdoofd slachten ben, maar Chris Janssens heeft gelijk. Een verbod op onverdoofd slachten (gelukkig wordt de term ritueel slachten niet gebruikt, want het heeft weinig met rites te maken maar met voedselveiligheid van vroeger*) is een verbod op de vrijheid van godsdienst. Eerst moet er binnen de wetgeving ten aanzien van vrijheid van godsdienst grenzen worden aangegeven tot hoever die vrijheid van godsdienst mag reiken. Daarna kan het onverdoofd slachten worden aangepakt. Tot de grenzen waarop men zijn/haar geloof mag uitoefenen vastgesteld zijn, raad ik de wetgevers aan hun pijlen te richten op het dierwelzijn terwijl het dier leeft. Die snelle, al of niet onverdoofde dood, heeft de mens namelijk voor dieren die we opeten beter geregeld dan de regie over onze eigen dood.
*In 1975 werd ik bijna overtuigd door een rabbijn die mij geduldig uitlegde dat de spijswetten van duizenden jaren geleden ook in de toekomst weer nodig zullen zijn, als we teruggeworpen worden in een tijdperk zonder overdaad en fossiele energie. Nu ik alternatieve bronnen van energie zie, ook al zijn het druppels op een gloeiende plaat, denk ik dat die toekomstige zware tijden nog ver weg zijn.
Maar: er komt ook een dag (als de permafrost ontdooid?) dat er zoveel broeikasgassen de atmosfeer in geslingerd worden waardoor de gemiddelde temperatuur in een paar jaar stijgt met >5 (?) graden, het begin van de zo gevreesde reset voor de mensheid. En dan hebben wie die ogenschijnlijk achterlijke spijswetten misschien toch nodig.....
Ik ben van mening dat de staat, de overheid, seculier hoort te zijn en dat wetgeving en beleid zoveel mogelijk op basis van wetenschappelijke, rationele en algemene rechtvaardige inzichten, langs (representatieve) democratische weg tot stand dienen te komen. Een ideologie, of (bij)geloof aanhangen en meningsuiting mag dan in principe een vrijheid van iedere burger zijn, maar persoonlijke overtuigingen, ideeën, idealen, rites, gewoontes, tradities, bijgeloof en geloof/religies staan in een seculier democratisch land m.i. niet boven de wet. De vrijheid van ideologie of geloof/religie hoort w.m.b. dus begrensd te worden wanneer deze de wet en de vrijheid en rechten van anderen - mens en dier - overschrijdt. Het zou te zot voor woorden zijn als iemand, bij wijze van spreken, zijn kind, echtgenoot, hond of kat mag afranselen, omdat men zich beroept op een traditie of een oud 'heilig' geschrift.
Wat Jack #1 zegt, "Die snelle, al of niet onverdoofde dood, heeft de mens namelijk voor dieren die we opeten beter geregeld dan de regie over onze eigen dood", zet mij aan het denken.
Lopend over de smalle landweg met links en rechts nog een paar koeien in de wei, koeien zonder financiële zorgen, geen zorgen over hun kalveren of andere familie, zonder besef dat het leven eindig is, overal eten en drinken in overvloed, geen vijanden, dan twijfel ik wie er beter aan toe zijn.
Koeien lopen bovendien op blote voeten in het gras terwijl ik, door schrikdraad in het nauw gedreven, op een levensgevaarlijk smal strookje asfalt moet blijven en in de berm moet duiken om de langsrazende Campina tankwagens te ontwijken.
Teruglopend denk ik dat ritueel slachten, verdoofd, of met jachtgeweer niet zoveel uitmaakt. Als het maar snel gaat en het dier vooraf niet gestrest in paniek geraakt. Het welzijn tijdens het leven van het dier (zo natuurlijk mogelijk) verdient veel meer aandacht. Ook voor de mens zijn natuurlijk vlees, zuivel en eieren veel beter, maar helaas nauwelijks verkrijgbaar.
Jan Bernards, emeritus medische fysiologie, zei gisteren in Trouw dat goed doden en onverdoofd goed samen kunnen gaan. Het gaat om de stress daaraan voorafgaand, volgens hem.
Eens met de toelaatbaarheid, zowel moreel als wettelijk, van goed georganiseerd onverdoofd slachten, dwz zo snel, efficiënt en stressvrij mogelijk. Maar Jack legt nog een heel interessante link naar andere gewoonten die onder het mom van traditie en (bij)geloof dan ook toegestaan zouden moeten worden. Het voortleven van zulke gebruiken, van huiselijk geweld tot vrouwenbesnijdenis, in met name minder ontwikkelde landen, is de westerse mens meestal een doorn in het oog. Dat mag dan dus niet. Maar dan zou je in het verlengde daarvan ook kunnen zeggen dat onverdoofd slachten niet mag. Volgens mij moet er in de beoordeling van alle vergelijkbare en (soms verre) verwante praktijken meegenomen worden:
1. de noodzakelijkheid
2. het uiteindelijke doel
3. de alternatieven
4. de culturele context.
De schoen zal dan meestal op het laatste punt wringen. Wiens cultuur heeft voorrang?
Doet me denken aan twee Hollandse voorbeeldjes uit een grijzig verleden: toen de anti-discriminatiewet werd aangenomen (ergens in de 70er jaren) waren de kerken tegen! Reden: ze konden dan geen homosexuelen meer weigeren als leraren in door de kerk gerunde scholen. Het andere puntje: vaccinaties. Mag (mocht?) niet van bepaalde kerken, en er moest tijdelijke uitzetting uit de ouderlijke macht aan te pas komen. Wiens geloof/cultuur?
PS Is het kopje niet weer eens misleidend? Ik begreep er eerst niks van, en het zou dus inderdaad "Verbod onverdoofd slachten miskent godsdienstvrijheid" moeten zijn.