Geesje Rotgers vertaalt de mestproblematiek waar boeren in Nederland mee worstelen in eenvoudig te begrijpen taal. Met een grimlachende knipoog naar moestuin- en hondenbezitters.
Boeren klagen veel over de mestregels. Maar hebben hun mestprobleem na 30 jaar nog altijd niet opgelost. Hoe dat kan? Deze blog is speciaal voor u lieve burgers, voor als uw moestuin ook onder de mestwet zou vallen.
Alle planten hebben mest nodig, de ene soort een beetje meer dan de andere. Dat maakt het bemesten van een moestuin meteen lastig, want hoeveel mest moet er bij de prei en bij de aardappeltjes? Nu verspreiden we de kruiwagen vol mest maar een beetje op gevoel en zien wel wat er van komt. Gelukkig zijn we deze onzekerheid kwijt met de mestwet. Die schrijft tot op de komma precies voor hoeveel mest er bij iedere plantensoort moet, en dan ook nog per grondsoort. Gemakkelijker kan haast niet. Wel moet in de boekhouding, ook op de komma precies, worden bijgehouden hoeveel mest er is gebruikt. Maar dat moet geen probleem zijn toch? Kwestie van de mest gewoon even tot op de komma precies afwegen.
Zo eenvoudig is dat dus niet. Mest is namelijk niet gewoon mest. In de mestwet wordt de mest opgesplitst in allerlei losse voedingsstoffen, zoals stikstof, fosfaat, ammonium enzovoorts. En voor iedere losse voedingsstof hebben we aparte wetgeving, met een aparte administratie. We verspreiden dus geen kruiwagen vol mest over onze moestuin, maar een kruiwagen vol stikstof, fosfaat, ammonium enzovoorts. Dat geeft wel een bult extra administratie, maar op zich valt daar wel mee te leven.
Maar dan besluit de wetgever dat er 20% minder fosfaat gebruikt mag worden. Ai, wat nu? Hoe krijgt u die fosfaten uit uw kruiwagen vol mest? Dat is nog niet zo simpel. In een speciale fabriek kunnen die fosfaten wel uit de mest worden gefilterd, maar dat wordt wel een heel duur grapje.
Het jaar erop komt er een extra regel voor de stikstof. Die mag alleen nog met een speciale machine worden toegediend. Oeps…. nou maar hopen dat er niet ook zo’n regel komt voor fosfaat, die weer een andere machine verplicht stelt.
Weer een jaar later volgt een nieuwe wet voor stofje nummer 3, die alleen geldt voor de aardappelen en bietjes. Uhhh….. zeg overheid, we hebben maar één kruiwagen vol mest hoor, met maar één vaste samenstelling. Hoe had u dit allemaal gedacht? Doch de regelgever is onverbiddelijk, de controles zijn streng en boetes hoog.
Daar staan we dan met onze kruiwagen vol mest. De ‘losse eisen’ voor stikstof, fosfaat en andere voedingsstoffen matchen niet meer met de natuurlijke samenstelling van mest. Dan blijft maar een oplossing over, overstappen op kunstmest. Die kan tenminste in elke gewenste samenstelling worden geleverd. Bovendien is de administratie een stuk eenvoudiger.
Wel jammer die kunstmest, want hierdoor blijft de échte natuurlijke mest steeds vaker liggen. Doch, het is in de jaren zo ingewikkeld geworden om met natuurlijke mest te bemesten, dat veel plantentelers zich er liever niet meer aan wagen. Tenzij de aanbieder van die natuurlijke mest heel veel geld betaalt. Dan willen ze er nog over nadenken.
O ja lieve burgers van Nederland, laat niet uw hond uit op boerenpercelen. U denkt misschien, wat maakt zo’n hoopje mest nou uit op zo’n grote lap grond. Nou, volgens de mestwet heel, heel erg veel. De kilo’s moeten tot op de komma kloppen. Eén kilo eroverheen en er is sprake van een mestoverschot.
Deze tekst verscheen eerder op V-focus.
Fotocredits: 'Dog vs Garden - Year II', Todd Dwyer
Dit artikel afdrukken
Alle planten hebben mest nodig, de ene soort een beetje meer dan de andere. Dat maakt het bemesten van een moestuin meteen lastig, want hoeveel mest moet er bij de prei en bij de aardappeltjes? Nu verspreiden we de kruiwagen vol mest maar een beetje op gevoel en zien wel wat er van komt. Gelukkig zijn we deze onzekerheid kwijt met de mestwet. Die schrijft tot op de komma precies voor hoeveel mest er bij iedere plantensoort moet, en dan ook nog per grondsoort. Gemakkelijker kan haast niet. Wel moet in de boekhouding, ook op de komma precies, worden bijgehouden hoeveel mest er is gebruikt. Maar dat moet geen probleem zijn toch? Kwestie van de mest gewoon even tot op de komma precies afwegen.
Uhhh….. zeg overheid, we hebben maar één kruiwagen vol mest hoor, met maar één vaste samenstelling. Hoe had u dit allemaal gedacht?Speciale fabriek
Zo eenvoudig is dat dus niet. Mest is namelijk niet gewoon mest. In de mestwet wordt de mest opgesplitst in allerlei losse voedingsstoffen, zoals stikstof, fosfaat, ammonium enzovoorts. En voor iedere losse voedingsstof hebben we aparte wetgeving, met een aparte administratie. We verspreiden dus geen kruiwagen vol mest over onze moestuin, maar een kruiwagen vol stikstof, fosfaat, ammonium enzovoorts. Dat geeft wel een bult extra administratie, maar op zich valt daar wel mee te leven.
Maar dan besluit de wetgever dat er 20% minder fosfaat gebruikt mag worden. Ai, wat nu? Hoe krijgt u die fosfaten uit uw kruiwagen vol mest? Dat is nog niet zo simpel. In een speciale fabriek kunnen die fosfaten wel uit de mest worden gefilterd, maar dat wordt wel een heel duur grapje.
Het jaar erop komt er een extra regel voor de stikstof. Die mag alleen nog met een speciale machine worden toegediend. Oeps…. nou maar hopen dat er niet ook zo’n regel komt voor fosfaat, die weer een andere machine verplicht stelt.
Weer een jaar later volgt een nieuwe wet voor stofje nummer 3, die alleen geldt voor de aardappelen en bietjes. Uhhh….. zeg overheid, we hebben maar één kruiwagen vol mest hoor, met maar één vaste samenstelling. Hoe had u dit allemaal gedacht? Doch de regelgever is onverbiddelijk, de controles zijn streng en boetes hoog.
Het is in de jaren zo ingewikkeld geworden om met natuurlijke mest te bemesten, dat veel plantentelers zich er liever niet meer aan wagenLiever kunstmest
Daar staan we dan met onze kruiwagen vol mest. De ‘losse eisen’ voor stikstof, fosfaat en andere voedingsstoffen matchen niet meer met de natuurlijke samenstelling van mest. Dan blijft maar een oplossing over, overstappen op kunstmest. Die kan tenminste in elke gewenste samenstelling worden geleverd. Bovendien is de administratie een stuk eenvoudiger.
Wel jammer die kunstmest, want hierdoor blijft de échte natuurlijke mest steeds vaker liggen. Doch, het is in de jaren zo ingewikkeld geworden om met natuurlijke mest te bemesten, dat veel plantentelers zich er liever niet meer aan wagen. Tenzij de aanbieder van die natuurlijke mest heel veel geld betaalt. Dan willen ze er nog over nadenken.
O ja lieve burgers van Nederland, laat niet uw hond uit op boerenpercelen. U denkt misschien, wat maakt zo’n hoopje mest nou uit op zo’n grote lap grond. Nou, volgens de mestwet heel, heel erg veel. De kilo’s moeten tot op de komma kloppen. Eén kilo eroverheen en er is sprake van een mestoverschot.
Deze tekst verscheen eerder op V-focus.
Fotocredits: 'Dog vs Garden - Year II', Todd Dwyer
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
@Linda, volgens mij spelen er twee dingen.
1.werkverschaffing voor nog meer ambtenaren.
2.controle over mensen tot aan het absurde toe.
Heel veel boerenbedrijven sluiten ook want er zijn geen opvolgers meer.
Of ze vertrekken naar andere landen.
In Afrika zitten veel bloemtelers en boontjes komen daar ook al vandaan.
Maar nu geldt de CO2 uitstoot niet, alleen in Nederland dus als de CO2 tax doorgaat dan geldt dit ook op landbouwmachines dus worden de kosten nog hoger.
OK, gewoon even een vraagje van een totale leek op dit gebied: waarom?
De overheid tuigt een geldverslindende toestand op, kennelijk om een probleem te verhelpen dat nog duurder en/of ernstiger is. Maar welk probleem is dat dan? En is dat probleem nu, met alle bureaucratie en onzininvesteringen, opgelost? Wie beoordeelt of het is opgelost?
Of hebben we, zoals zo vaak, ervoor gezorgd dat we nu van andere werelddelen voedsel moeten importeren, omdat men het daar niet nauw neemt met de handhaving? Gevolg: enorme CO2 uitstoot vanwege alle transporten, plus toegenomen afhankelijkheid van andere naties voor primaire levensbehoeften.
Hebben we nou echt een probleem opgelost, of hebben we een klein probleem aangepakt door een veel groter probleem te creëren?
@Jarno, inderdaad het handhaven.
Wie bedenkt dit en waarom probeert de overheid zelfstandige ondernemers dwars te zitten.
Werknemers op kantoren hebben een 36 of 38 uur werkweek maar zelfstandigen zitten vaak aan 80 uur per week en door deze wetgeving komen er nog een paar uur bij.
Vooral bij de land en tuinbouw en veeteelt.
Zoveel controle bij jou bedrijf! Wat verbouw je? Paddenstoelen!
Toen ik op een kwekerij in Boskoop werkte na schooltijd van de MTS bestonden deze wetten nog niet. Ik heb wel geweigerd om met pesticiden te werken want de baas had geen bescherming kleding noch handschoenen maar dit was in 1969.
Mest wegen of weet je hoeveel kg in een kruiwagen gaat. En moet je alles monsteren? Wat een werk en wat een kosten. Hoe komt het eigenlijk dat groente - bloemen nog zo goedkoop zijn?
Water zal ook wel 6x belast worden. Aanvoerrecht, afvoerrecht, rioleerrecht, waterzuivering kosten, watermeter huur en water + btw.
De keuring Dienst van Waren komt bv niet op maandagmiddag langs maar op vrijdagavond om 10 uur als je zaak volstaat. Monsters nemen uit ijskasten, biermonsters terwijl ik wekelijks de bierwacht had die alles doorspoelde.
Trouwens in de gezondheidszorg is dit ook ingeslopen. De meeste verpleegkundigen zitten met lijsten of achter de computer om alles in te vullen en de patiënten, daar is geen tijd meer voor.
Plus de eindeloze vergaderingen na het werk.
Jarno, varkensmest wordt bij toepassen gewogen en bemonsterd. Bij rundveemest hoeft een melkveehouder bij gebruik op eigen land echter niet te wegen en te bemonsteren. Melkveehouders kunnen dan vrolijk (ver) boven de normen hun eigen land bemesten. Dat wordt en kan toch niet gecontroleerd worden. Bij melkveehouders maakt het dan niet veel uit of er nog wat extra hondepoep bij komt. Bij extra hondepoep op akkerland krijgt de akkerbouwer echter wel een boete om de oren. Het is allemaal wel leuk geregeld in ons mestland.
Alice, met alle respect en medeleven, het gaat uiteindelijk over handhaven en de sancties die opgelegd kunnen worden.
Over handhaven: Een paar jaar geleden met een varkensboer in Brazilië gesproken. Hij wist te vertellen dat de milieuregels in Parana strenger zijn dan in NL, en dat hij er goed mee kon leven.
Waarom? "nou het is een kwestie van handhaven" was (met een dikke knipoog) zijn antwoord!
Over sancties: Voorbeeld:
Temperatuur handmatig opschrijven is irritant, daar kan ik begrip voor opbrengen.
Moesten we ook van onze luchtwassers (naast nog een aantal andere parameters), maar de wetgever heeft bedacht dat dit te fraudegevoelig was en verplicht je een datalogger op de wassers te plaatsen; in mijn geval €9.000,-- Dit terwijl er feitelijk niets veranderd.
Als ik het weiger dan pleeg je een economisch delict op straffe van max 6 jaar water en brood.
In het verhaal van Geesje schuilt nog een, voor burgers onbekende, irritatie van de boer.
De aangebrachte mest moet gewogen en bemonsterd worden. Niets mis mee zou je denken. Alleen heeft de wetgever bedacht dat de monsters een afwijking van 15% mogen hebben.
Daar komen de problemen om de hoek kijken. Een rekenvoorbeeld. Ik voer mest af naar een akkerbouwer. Ik ga van gemiddelde gehaltes uit en voer 100 m3 af x 6 kg N en denk daarmee aan de wet te voldoen. Een paar weken later komt de analyse terug, blijkt er 5.1 kg N is de mest te zitten. Probleem => ik heb te weinig afgevoerd volgens de wetgever => sanctie is korten op toeslagrecht.
Maar nu heb ik geluk want het was niet 5.1 kg N maar 6.9 kg N => akkerbouwer overtreed de wet => sanctie is korten op zijn toeslagrechten.
Kortom in beide gevallen valt de uitslag van de monsteranalyse binnen de kaders van de wet maar heeft 1 van de 2 een probleem.
p.s. mijn bedrijf is in 1 jaar tijd 7x gecontroleerd. NVWA, provincie, gemeente, waterschap en nog een paar keer door certificerende instantie's!
Dan heb ik toch liever dat Rob Geus langs komt en vertelt dat ie er niet vrolijk van wordt, jammer dan, dan maar geen duim.