Ter bescherming van de honingbij is sinds 2013 een Europees moratorium van kracht op het gebruik van neonicotinoïden. Nieuw onderzoek laat zien dat neonics behalve voor bijen, ook voor andere bestuivers schadelijk zijn en de vogelstand aantasten.

In Groot-Brittannië trok de National Farmers Union (NFU) aan de alarmbel omdat een deel van de koolzaadoogst verloren dreigt te gaan. De Britse regering reageerde positief en verleent ontheffing voor het gebruik van 2 neonicotinoïden. De komende 120 dagen mogen ze op ongeveer 5% van het Britse koolzaadareaal ingezet worden.

Volgens een woordvoerder van het Ministerie van Landbouw houdt de regering zich volledig aan het Europese regels. De beslissing tot ontheffing is gebaseerd op de laatste stand van de wetenschap zoals deze door de autoriteiten is erkend en tot stand gekomen op advies van het UK Expert Committee on Pesticides.

Onduidelijk
In een gebied van zo'n 30.000 hectare, met name in Suffolk, waar vorig jaar veel schade door plaagdieren is aangericht zouden de middelen moeten worden toegepast. Het meest voorkomende ongedierte in koolzaad is de koolzaadaardvlo (Psylliodes chrysocephala). Volgens de NFU is het dringend nodig die te bestrijden, maar is het mogelijk al te laat. "Het komt aan op precisie. De boeren hebben een aanlooptijd nodig. Ze moeten het zaad inkopen, behandelen en toepassen. Voor sommigen zal het te laat zijn."

'Schandalig'
Milieu- en natuurgroepen noemen de ontheffing 'schandalig', meldt de BBC.
Paul de Zylva, van Friends of the Earth, vindt het "schandalig dat de regering buigt voor de druk van de NFU en sommige boeren toestemming geeft pesticiden te gebruiken die verboden zijn omdat ze onze kostbare bijen schaden." Volgens hem is er een groeiende wetenschappelijke bewijslast die aantoont hoe schadelijk neonicotinoïden zijn. De milieugroep stelt met name de ondoorzichtigheid van de besluitvorming aan de kaak.

Dr. Chris Hartfield weerlegt namens de NFU de suggestie dat neonics schadelijk zijn voor bijen. Volgens hem is het meeste onderzoek dat hierop wijst in laboratoriumomstandigheden uitgevoerd. "De grote vraag is, of dit een accurate weergave is van wat er met bijen gebeurt die in en rondom met neonics behandelde gewassen fourageren." Veldstudies zouden geen achteruitgang bij bestuivers hebben laten zien.

'Laat bedrijven onderzoek betalen'
Dr. Lynn Dicks, biodiversiteitswetenschapper aan de University of Cambridge ziet kansen en bedreigingen in de ontheffing. Volgens hem is een van de nu toegestane neonics, clothiandidin, recent onderzocht in het veld. Daaruit bleek dat hommels ernstige schade oplopen. In met clothiandin behandelde koolzaadvelden kregen ze maar een derde van het aantal koninginnen dat hommels in velden met andere pesticiden kregen. "Ik zou de twee bedrijven die profiteren van deze beslissing - Bayer en Syngenta - vragen om wetenschappers te betalen om de impact op wilde hommels en bijen te monitoren in de nu vrijgestelde 5% van de Britse koolzaadvelden, in vergelijking met gebieden waar het verbod blijft gelden", zegt hij.

Fotocredits: 'Psylliodes chrysocephalus', Udo Schmidt, via Wikimedia
Dit artikel afdrukken