Deze week besloot het Europese Parlement maar niet te stemmen over TTIP. Er zijn nog teveel twistpunten en onduidelijkheden waar politici, commissies en het parlement uiteenlopende meningen over hebben. TTIP moet 's werelds grootste vrijhandelszone op gaan leveren. Volgens de Europese Commissie gaat het vrijhandelsakkoord tussen de EU en de VS de EU in 2027 € 120 miljard, ofwel 0,5% van het BNP van de EU opleveren. De VS zou er € 95 miljard, 0,4% van hun BNP, op vooruit gaan.

Om daar te komen moet nog wel overeenstemming bereikt worden over een aantal hot issues waarover menings- en houdingsverschillen bestaan. Die blijken voor een groot deel op het terrein van voedselveiligheid te liggen. BBC News spreekt dan ook over de 'food fights' rondom TTIP.

1. Genetisch gemodificeerde organismen - GMO, of GGO
In Europa mag maar 1 GMO-gewas geteeld worden, de MON810 maïs. De lidstaten mogen zelf besluiten of zij GMO-teelt toelaten - dat doen 5 landen, op 1,5% van het maïs-areaal.
Import van en handel in GMO-gewassen uit andere landen is toegestaan voor 77 gewassen. Maar de Europese Commissie wil ook de bevoegdheid om te besluiten over de import en handel in GMO-gewassen aan de lidstaten delegeren. Dat gaat problemen opleveren voor de importen van veevoer (vooral soja is vrijwel overal GMO) en de interne markt. Volgens de Amerikanen dwarsboomt de EU iedere mogelijke vooruitgang met zijn starre anti-GMO houding.

2. Voorzorgsprincipe
De EU en de VS staan lijnrecht tegenover elkaar bij de toepassing van het zogeheten voorzorgsprincipe. In de VS moet de overheid bewijzen dat een stof onveilig is. Als wetenschappelijk bewijs ontbreekt, of onvolledig is, mogen bedrijven producten die ze bevatten gewoon op de markt brengen. In de EU is het net andersom: een product mag niet verkocht worden tot bewezen is dat het veilig is. De Europese EFSA ziet daar op toe. Zo zijn in Europa 82 pesticiden verboden die in de VS wel verkocht en gebruikt mogen worden.
In de praktijk spitst de controverse zich toe op de maximum residue levels (MRL's), pesticidenresiduen in levensmiddelen. Volgens de Amerikanen hanteert de EU regelmatig te lage MRL's.

De Amerikanen willen als standaard de Codex Alimentarius aanhouden. De afgelopen jaren heeft de EFSA ongeveer de helft van de niveaus in de Codex te hoog bevonden. De EU heeft de afgelopen 10 jaar hard gewerkt aan het REACH-systeem om chemische stoffen te klassificeren. De VS ziet REACH niet zitten.

3. Endocriene verstoorders en groeibevorderaars
Een volgend specifiek geschilpunt zijn de zogeheten endocriene verstoorders, waar recent aan het licht kwam dat de Europese Commissie besluitvorming zou hebben opgeschort met het oog op TTIP. Ook het gebruik van hormonen als groeibevorderaars voor runderen, en ractopamine voor varkens en kippen is anders geregeld. In de EU zijn hormonen om runderen sneller te laten groeien verboden, in de VS zijn ze gebruikelijk. Import van Amerikaans rundvlees - behalve expliciet hormoonvrij vlees - is nog altijd verboden. Andersom willen de Amerikanen al jaren geen Europees rundvlees meer, als gevolg van de BSE-crisis.

4. 'Pathogen Reduction Treatments'
De beruchte chloorkip duikt uiteraard ook op in de food fights. In de VS is het gebruikelijk bacteriële besmetting van vlees tegen te gaan door het te wassen. In het geval van kip met een chloorbadje, De behandelingen heten Pathogen Reduction Treatments (PRTs) en zijn in de VS heel gebruikelijk. In de EU is alleen heet water toegestaan en onderzoekt de EFSA momenteel of perazijn een optie kan zijn. In de EU draagt de 'farm-to-fork'-strategie bij aan een gegarandeerde voedselveiligheid: het gehele proces moet in al zijn stappen zo veilig mogelijk zijn. In de VS gaat alle aandacht uit naar voedselveiligheid aan het eind van de keten.

5. Dierenwelzijn
In de EU zijn strengere regels ten aanzien van dierenwelzijn van kracht dan in de VS. De regelgeving beperkt zich in de VS over het algemeen tot slachthuizen. In EU gelden dierwelzijnsstandaarden ook voor producenten. Wel hanteren sommige staten in de VS, zoals Californië, striktere dierenwelzijnsregels dan anderen. Soms zelfs strenger dan in bepaalde EU-landen.

6. Herkomstbescherming
In deze voedselveiligheidsopsomming blijft een laatste heikel punt in de TTIP-onderhandelingen nog onderbelicht. De onderhandelaars zijn elkaar al diverse malen in de haren gevlogen over de beschermde oorsprongsbenamingen van de honderden Europese kazen, vleessoorten en andere specialiteiten. Daar begrijpt de VS weinig van. Zij maken toch ook gewoon Gouda en Cheddar en begrijpen niet dat de EU wat voor Amerikanen soortnamen zijn, herkomstnamen vindt.

Fotocredits: 'Cake Fight', David Lee
Dit artikel afdrukken