2 min
Nederlandse veehouders moeten eind van dit jaar hun antibioticagebruik met 70% teruggebracht hebben ten opzichte van 2009. Uit een reportage van Annemieke van Dongen rijst een vraag op: lenen de bestaande vormen van dierhouderij zich daar wel voor? Als dat niet zo is, zorgt reductie voor dierenleed.
De Nederlandse dierhouderij werkt al een aantal jaren aan het verminderen van de inzet van antibiocagebruik. De afgelopen 5 jaar zijn goede resultaten geboekt. Zo daalde het antibioticagebruik bij vleesvarkens al met 60%.
Dierenwelzijn in het nauw
"Nog meer druk om antibioticagebruik terug te dringen, leidt ertoe dat de gezondheid en het welzijn van dieren verder in het nauw kan komen”, zegt Maartje Kramer, bestuurder van dierenartsenorganisatie KNMvD.
Dat signaleert ook Wakker Dier: "Door de volgepropte stallen en hoge groeisnelheid in de vee-industrie worden dieren ziek. Die verdienen een goede behandeling. Je kunt niet zomaar de medicijnen wegnemen", zeggen de dierenactivisten.
Geen beleidswijziging
Staatssecretaris Sharon Dijksma houdt vooralsnog vast aan de reductiedoelstelling.
'Volksgezondheid staat voorop'
De doelstelling om antibiotica in de veehouderij te verminderen is ingegeven door de zorg dat antibioticagebruik bij dieren een risico vormt voor mensen. Grootschalig gebruik bij dieren kan er toe leiden dat bacteriën resistent worden, waardoor mensen die hiermee besmet raken niet goed meer behandeld kunnen worden. "Vanuit menselijk perspectief zou antibiotica helemaal uitgebannen moeten worden in stallen”, zegt arts en hoogleraar microbiologie Jan Kluytmans in de kranten. "Antibioticaresistente bacteriën die in stallen ontstaan, zijn voor ziekenhuizen een serieus probleem.” Zo blijkt 70% van de varkensboeren (en hun gezinsleden) resistente MRSA-bacteriën bij zich te dragen. Bij mensen die niet met vee werken is 0,1%. Kluytmans is dan ook voorstander van tot het absolute minimum terugdringen van antibiotica in de veehouderij.
Meer zieke dieren
Maar daar mogen de dieren ook weer niet de dupe van worden. Dierenartsen luidden de afgelopen maanden de alarmbel omdat zij te maken krijgen met oplopende gezondheidsproblemen. Zowel bij kippen, kalveren als varkens namen de afgelopen maanden de infectieklachten toe. Boeren zijn afwachtend met het inzetten van antibiotica, waardoor meer dieren ziek worden en zelfs doodgaan. "Een veehouderij zonder antibiotica is voorlopig geen realistisch scenario", zegt Henk Bekman van de Stichting Brancheorganisatiekalveren.
Het kan ook anders: antibioticavrije dierhouderij
Hoogleraar veterinaire infectieziekten Dik Mevius ziet dan ook een andere oplossing.
Dat is een weg die ook door sommige veehouders inmiddels omarmd is. Van Dongen sprak met varkenshouder Hans Verhoeven van de Keten Duurzaam Varkensvlees. Hij gebruikt op zijn bedrijf helemaal geen antibiotica meer. Daarvoor heeft hij, in overleg met deskundigen, een totaalprogramma doorgevoerd waarbij de kwaliteit van de lucht, het voer en het water in de stal verbeterd werden. Zijn varkens hebben nu een toilet. Werd tegen uierontstekingen voorheen naar de antibiotica gegrepen, tegenwoordig masseert Verhoeven de uiers van zijn zeugen. Zo blijven ook de biggen al gevrijwaard van antibiotica, zegt hij.
Fotocredits: 'Oink', StOrmz
Dit artikel afdrukken
Het vee is vaker ziekEind van dit jaar moet de Raad voor Dieraangelegenheden rapporteren of de doelstelling gehaald is. Dierenartsen en veehouders waarschuwen echter. De grenzen van de daling zouden bereikt zijn, schrijft Annemieke van Dongen van de Persdienst in een artikel dat vandaag in de regionale kranten verscheen. Het vee is vaker ziek, kopt BN De Stem.
Dierenwelzijn in het nauw
"Nog meer druk om antibioticagebruik terug te dringen, leidt ertoe dat de gezondheid en het welzijn van dieren verder in het nauw kan komen”, zegt Maartje Kramer, bestuurder van dierenartsenorganisatie KNMvD.
Dat signaleert ook Wakker Dier: "Door de volgepropte stallen en hoge groeisnelheid in de vee-industrie worden dieren ziek. Die verdienen een goede behandeling. Je kunt niet zomaar de medicijnen wegnemen", zeggen de dierenactivisten.
Geen beleidswijziging
Staatssecretaris Sharon Dijksma houdt vooralsnog vast aan de reductiedoelstelling.
Het belang van de volksgezondheid staat vooropWel wil ze, naar aanleiding van de signalen die ze heeft ontvangen dat de aantallen zieke dieren toenemen, "onderzoek laten doen naar de gevolgen van het beleid om antibiotica te verminderen op de gezondheid en het welzijn van dieren. Het belang van de volksgezondheid staat voorop”, laat een woordvoerder weten.
'Volksgezondheid staat voorop'
De doelstelling om antibiotica in de veehouderij te verminderen is ingegeven door de zorg dat antibioticagebruik bij dieren een risico vormt voor mensen. Grootschalig gebruik bij dieren kan er toe leiden dat bacteriën resistent worden, waardoor mensen die hiermee besmet raken niet goed meer behandeld kunnen worden. "Vanuit menselijk perspectief zou antibiotica helemaal uitgebannen moeten worden in stallen”, zegt arts en hoogleraar microbiologie Jan Kluytmans in de kranten. "Antibioticaresistente bacteriën die in stallen ontstaan, zijn voor ziekenhuizen een serieus probleem.” Zo blijkt 70% van de varkensboeren (en hun gezinsleden) resistente MRSA-bacteriën bij zich te dragen. Bij mensen die niet met vee werken is 0,1%. Kluytmans is dan ook voorstander van tot het absolute minimum terugdringen van antibiotica in de veehouderij.
Meer zieke dieren
Maar daar mogen de dieren ook weer niet de dupe van worden. Dierenartsen luidden de afgelopen maanden de alarmbel omdat zij te maken krijgen met oplopende gezondheidsproblemen. Zowel bij kippen, kalveren als varkens namen de afgelopen maanden de infectieklachten toe. Boeren zijn afwachtend met het inzetten van antibiotica, waardoor meer dieren ziek worden en zelfs doodgaan. "Een veehouderij zonder antibiotica is voorlopig geen realistisch scenario", zegt Henk Bekman van de Stichting Brancheorganisatiekalveren.
Het kan ook anders: antibioticavrije dierhouderij
Hoogleraar veterinaire infectieziekten Dik Mevius ziet dan ook een andere oplossing.
De intensieve veehouderij is nu toe aan de volgende stap"[D]e conclusie mag niet zijn dat we dieren weer meer antibiotica gaan geven. De intensieve veehouderij is nu toe aan de volgende stap: dieren gezond houden door hun leefomstandigheden te verbeteren."
Dat is een weg die ook door sommige veehouders inmiddels omarmd is. Van Dongen sprak met varkenshouder Hans Verhoeven van de Keten Duurzaam Varkensvlees. Hij gebruikt op zijn bedrijf helemaal geen antibiotica meer. Daarvoor heeft hij, in overleg met deskundigen, een totaalprogramma doorgevoerd waarbij de kwaliteit van de lucht, het voer en het water in de stal verbeterd werden. Zijn varkens hebben nu een toilet. Werd tegen uierontstekingen voorheen naar de antibiotica gegrepen, tegenwoordig masseert Verhoeven de uiers van zijn zeugen. Zo blijven ook de biggen al gevrijwaard van antibiotica, zegt hij.
Fotocredits: 'Oink', StOrmz
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Grotendeels met je eens, Jos. Alleen betekent "not done" helaas nog niet dat het ook niet gebeurt.
Tot 40% mestfraude in de Peel, grote partijen illegale antibiotica, 4e generatie AB aan kalkoenen, zelfs zonder gevoeligheidstest, boeren die veel overlast geven, luchtwassers die niet eens aan staan. Het geven van AB door het drinkwater van een hele stal als er een paar ziek zijn is m.i. ook nog steeds niet curatief te noemen.
Daarbij vallen de straffen, voor zover er al ontdekt, gehandhaafd en succesvol vervolgd wordt, in het niet bij de fraudewinst. Ik heb van Hoof wel eens - helaas tevergeefs - aangesproken op
zelfreinigend vermogen: het aanspreken en corrigeren van de zwakke broeders die het voor de goedwillenden verkl*ten, en niet alleen hun imago, maar ook hun markt verpesten.
De sector komt er niet langer met alleen maar mooie praatjes. Antibioticamisbruik in de veehouderij en resistentie zijn problemen die al decennia terug werden aangekaart.
Het AB beleid zorgt er in ieder geval voor dat voor zover de veehouderij verslaafd was, dat het nu alleen gebruikt wordt indien nodig, en dat de focus op preventie ligt. Preventief en 3e en 4e generatie AB is not done. Innovatieve ontwikkelingen komen in zicht en leidt tot beweging.
Ook in biologische systemen wordt trouwens AB gebruikt, alleen curatief.
Ik ben het ook met Mevius eens, maar het kost tijd en wat doen we dan ondertussen?
Daarbij moeten we waken voor het spreekwoord 'operatie geslaagd, patiënt overleden' en de relatie humane volksgezondheid en dierhouderij niet overdrijven en laten misbruiken voor andere agenda's.
Jos, kern van de vraag lijkt mij, of het nog langer maatschappelijk en qua dierenleed acceptabel is dat we in de "gangbare" veehouderij werken met rassen en houderijsystemen die resp. weinig weerbaar en zelfs ziekmakend zijn, en geleidelijk verslaafd geraakt zijn aan antibiotica.
Zie ook professor Mevius hierover.
In gevallen waarin voor de mens essentiële antibiotica nodig zouden zijn om zieke dieren te behandelen kiest men er in Denemarken voor om die dieren dan te euthanaseren.
Net zoals men er daar voor gekozen heeft om ter voorkoming van belangenverstrengeling - uit onderzoek door Berenschot bleken Nederlandse dierenartsen tot 75% van hun inkomen te ontlenen aan de verkoop van antibiotica - dierenartsen niet langer de antibiotica te laten verkopen die ze voorschrijven.
je hebt doodgeboren (8%) en sterfte tot aan het einde van de speentijd (10-12%). Bij mekaar idd. 20%. In de biologische zijn sterftecijfers gedurende de speentijd van 20% geen uitzondering.
Heeft alles te maken met huisvesting van de biologische zeug, en weinig met de weerstand van de big. Biggen die met een achterstand worden geboren worden de eerste dagen door de loslopende zeug vaak geplet ( is natuurlijke selectie zoals de natuur meestal omgaat meet zwakke broeders en zusters).
Er wordt trouwens wel degelijk gefokt op vitaliteit van de big want het geboortegewicht daalt gemiddeld wel als tomen groter worden. Ondanks de steeds stijgende worpgrootte is de biggensterfte de afgelopen jaren gedaald van 10 naar ongeveer 8%.
En wat je kippen betreft zijn er onderzoeken die duidelijk een relatie leggen tussen het verhoogde risico van het oplopen van een kippengriepje en het buiten lopen.
De traditionele kip met buitenloop legt net zo goed het loodje als een kwaadwillend virus neerstrijkt in de koppel. Ze hebben deze ronde gewoon geluk gehad.
Kern van de vraag is dus de bovenstaande kop: gaan we onze zwakke broeders en zusters behandelen, of euthaniseren? En wat is dan de relatie met 'dierenleed'.
Dank, Jos! ;-)
Kon wel eens deel van het probleem zijn, dat gebrek aan natuurlijke selectie.
Er wordt primair gefokt op maximale vleesaanzet en worpgrootte, en niet op de weerstand die nodig is om met minder, of zonder antibiotica te kunnen overleven onder suboptimale omstandigheden.
Geen wonder dat antibioticareductie zonder wijziging van ras, of van management en hygiëne dan problemen oplevert.
Je opmerking over biggensterftecijfers kan ik niet plaatsen: ik lees sterftecijfers van meer dan 20%, en begrijp dat er een relatie is tussen de - groeiende! - toomgrootte en sterftecijfers.
Het maximum is u al 29 biggetjes, hoeveel spenen heeft een zeug eigenlijk?
Worden op die manier niet ook nog eens nodeloos kwetsbare, antibioticabehoevende "couveuse"biggetjes gefokt?
Voor zover men dat nog niet op zijn klompen aanvoelde: Dat ook houderijsystemen invloed hebben op weerbaarheid - en dus antibioticagebruik - moge ook blijken uit het feit dat hoogpathogene vogelgriep alleen binnengehouden kippen trof, en niet kippen van hetzelfde ras die buiten liepen.