Dokter Frank wil frites met mayo. Hij denkt dat die uit de Airfryer het gezondst zijn, maar weet het niet zeker. Aangezien heel Nederland het antwoord wel zou willen weten, roept hij de hulp van Foodlog in om erachter te komen.
Sinds de Italianen pizza’s en pasta’s laten staan voor onze Nederlandse patatten, durf ik uit de kast te komen: Ik wil ook frites met mayo! Maar omdat gefrituurde koolhydraten verreweg wereldkampioen dikmakers zijn, moet ik me verdiepen in de patattologie.
Waarom koolhydraten uit het vet zo dikmakend zijn, is onbekend. Op de calorieën kan ik het niet gooien. Noten bevatten bijvoorbeeld meer calorieën per gram dan die patatjes en juist noten worden in verband gebracht met gewichtsverlies.
Misschien is het de toverformule: zetmeel + vet + zout wordt obesitas. Of is het dikmakende effect toe te schrijven aan ons brein? Kietelt de combinatie van vet en zetmeel je cerebrale dopaminerge beloningscircuits zodanig dat je er altijd teveel van eet? Feit is dat zowel chips als frites notoire dikmakers zijn terwijl noten vrijuit gaan.
De gezondste lekkere patatjes
Toch wil ik zo nu en dan eens lekker genieten van een patatje. Wat is dan de lekkerste en minst dikmakende patat die je thuis zelf kan maken? Vermoedelijk de patat met het minste vet, want gekookte aardappelen zijn volgens de meeste onderzoeken geen echte dikmakers. Omdat Foodlogs Cécile Janssen een heuse Airfryerexpert blijkt, wil ik haar vragen of ze me wil helpen met het antwoord op mijn vraag: produceert de Airfryer van Philips de gezondste lekkere patatjes?
Voor ik zo’n ding aanschaf wil ik namelijk weten hoe dat apparaat werkt en hoe het zit met hoeveelheden schadelijke acrylamide die zich vormen als het zetmeel te heet wordt gemaakt.
Welke patatten?
Wat weten we nu precies van frites uit de Airfryer? Moet ik er voorgefrituurde fabriekspatatten voor kopen of kan ik er verse aardappels in gebruiken en zo ja welke?
Voor ik het vergeet, volgens vetspecialisten Mensink en Katan (2003) is de moderne mayo gezonder voor je vetwaarden in het bloed dan de frites zelf. Wie een beetje zuinig is met de frites, mag er dus een flinkere portie mayo bij.
Internist Frank van Berkum publiceerde onlangs Het hongerige brein, een boek over obesitas als gevolg van omgevingsfactoren.
Fotocredits: Frites à la Chasse, Guy Renard 25
Dit artikel afdrukken
Waarom koolhydraten uit het vet zo dikmakend zijn, is onbekend. Op de calorieën kan ik het niet gooien. Noten bevatten bijvoorbeeld meer calorieën per gram dan die patatjes en juist noten worden in verband gebracht met gewichtsverlies.
Misschien is het de toverformule: zetmeel + vet + zout wordt obesitas. Of is het dikmakende effect toe te schrijven aan ons brein? Kietelt de combinatie van vet en zetmeel je cerebrale dopaminerge beloningscircuits zodanig dat je er altijd teveel van eet? Feit is dat zowel chips als frites notoire dikmakers zijn terwijl noten vrijuit gaan.
De gezondste lekkere patatjes
Toch wil ik zo nu en dan eens lekker genieten van een patatje. Wat is dan de lekkerste en minst dikmakende patat die je thuis zelf kan maken? Vermoedelijk de patat met het minste vet, want gekookte aardappelen zijn volgens de meeste onderzoeken geen echte dikmakers. Omdat Foodlogs Cécile Janssen een heuse Airfryerexpert blijkt, wil ik haar vragen of ze me wil helpen met het antwoord op mijn vraag: produceert de Airfryer van Philips de gezondste lekkere patatjes?
Voor ik zo’n ding aanschaf wil ik namelijk weten hoe dat apparaat werkt en hoe het zit met hoeveelheden schadelijke acrylamide die zich vormen als het zetmeel te heet wordt gemaakt.
Welke patatten?
Wat weten we nu precies van frites uit de Airfryer? Moet ik er voorgefrituurde fabriekspatatten voor kopen of kan ik er verse aardappels in gebruiken en zo ja welke?
Voor ik het vergeet, volgens vetspecialisten Mensink en Katan (2003) is de moderne mayo gezonder voor je vetwaarden in het bloed dan de frites zelf. Wie een beetje zuinig is met de frites, mag er dus een flinkere portie mayo bij.
Internist Frank van Berkum publiceerde onlangs Het hongerige brein, een boek over obesitas als gevolg van omgevingsfactoren.
Fotocredits: Frites à la Chasse, Guy Renard 25
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Frank, ik sla steil achterover! Dit schrijf je: 'Waarom koolhydraten uit het vet zo dikmakend zijn, is onbekend. Op de calorieën kan ik het niet gooien. Noten bevatten bijvoorbeeld meer calorieën per gram dan die patatjes en juist noten worden in verband gebracht met gewichtsverlies.'
Drie zinnen, drie enormiteiten! Natuurlijk weet je wel waarom koolhydraten uit het vet zo dikmakend zijn. Moet ik het echt voor- of herkauwen? De snelle koolhydraten van de aardappel in de frietjes zijn zeer insulinogeen, verhinderen daardoor de vetverbranding en bevorderen de vetopslag. Deze gefrituurde suikers, zoals je ze zelf noemt, zijn ook zeer calorierijk, vooral door het vet.
Gekookte aardappelen mogen dan veruit het meest verzadigende voedingsmiddel zijn (meer nog dan eieren bijv.), bewerkt tot frietjes worden ze zo snel als puree.
Honderd gram friet bevat ongeveer 300 kcal, zonder mayo, een portie is ongeveer 150 gram. Hoeveel (vezelrijke, laag glycemische, omega 3 bevattende) nootjes kan jij op? Geen puntzak van 150 gram. Een zak patat kaan je zo weg, het is totaal niet verzadigend, ondank het vet. Met mayo erop zit je zo aan een derde van je dagelijkse 2000 kcal. Heel gezond, die zelfgemaakte mayo van olijfolie (beetje bitter). Je vriend Kris Verburgh maakt het om die reden ook zelf en smeert het overal op. Maar moddervet van de calorieën natuurlijk.
Is je vraag niet: maakt de Airfryer friet zonder vet?
Cécile weet alles over de Airfryer, is het niet? Is het echt net zo lekker als een goeie gefrituurde aardappel-friet? Als het vet precies de goede temperatuur heeft en de frieten op de juiste manier worden gebakken, hoeven ze ook niet zo heel erg vet te zijn.
Ik eet een paar keer per jaar een frietje bij een culi-friettent, meestal aan het einde van de middag. Niet met frietsaus maar met mayo zonder toegevoegde suiker (dus Belze of Franse). Ik kan de kleinste portie niet op en blijf de hele avond verzadigd (hoef dan geen warme maaltijd meer). Ik eet later op de avond dan alleen wat yoghurt of een stukje fruit o.i.d. Op zo'n dag kom ik echt niet aan mijn max. calorie-inname ...
Als niet-helemaal-toevallige Airfryerexpert deel ik graag mijn eigen ervaringen.
1. Verse frietjes vanaf hele aardappeltjes gaat prima. Je kunt de (ongeschilde) aardappelen het best in echt dunne frietjes snijden, zo'n halve centimeter. En natuurlijk allemaal even dik.
2. Het blijkt verschil te maken voor de knapperigheid welke soort aardappel je gebruikt, maar ik ben er nog niet achter welke het beste resultaat opleveren. Zoete aardappelen (kun je ook frietjes van maken) blijven in mijn ervaring nogal slap.
3. Tegen de acrylamide: Philips beveelt aan om de frietjes een half uur in water te zetten voor je ze gaat bakken. Dat red ik meestal niet.
Wat ik wel doe is een soort voorbak/afbakproces: eerst de rauwe frietjes (met een druppeltje olie en wat kruiderij omgeschud in een schaal) 10 à 12 minuten op 160 graden, ze dan opnieuw even omschudden in de schaal en iets laten afkoelen. De Airfryer op 200 graden zetten en ze dan afbakken in 5 à 6 minuten, tot ze mooi goudbruin en niet donker met zwarte puntjes zijn. Het is een kwestie van uitproberen, afhankelijk van de grootte van je snijdsels gaat dat sneller of minder snel.
4. Voorgebakken verse friet is gemakkelijker. Die doe ik 12 à 15 minuten op 200 graden. Mijn ervaring is dat deze verse frietjes wat knapperiger worden. Maar er zit wel meer vet in, dat je als een plasje onderin de Airfryer terug vindt (dus niet in de frietjes zelf meer).
5. Je kunt ook uitstekend andere dingen dan frietjes bereiden in de Airfryer: van de aardappels kun je natuurlijk net zo goed schijfjes of blokjes snijden. Maar denk ook aan geroosterde groenten: bietjes, wortel, pastinaak, ui, champignons, tomaat... De lijst is eindeloos.
Bij zachte en sappige groenten (champignons en tomaat) vouw ik even een inzetbakje van aluminiumfolie, zodat de sappen er niet allemaal uitlopen.
6. De Airfryer is ook geweldig voor afbakbroodjes, bladerdeegdingetjes, loempiaatjes, kroketten, spanakopita, oppiepen van brood uit de diepvries, grillen van stukjes vlees...
7. En heel praktisch: het mandje en de onderschaal passen in de afwasmachine! Vergeet niet ook af en toe de binnen/onderkant schoon te maken. Daar slaat in de loop van het gebruik wel het een en ander aan vet neer.
Maar je hoeft je in ieder geval geen zorgen te maken over waar je met je frituurvet naar toe moet (niet in 't riool!) of dat je hele huis naar frituur stinkt. Ik heb 't al vaker gezegd: voor mij is de Airfryer een blijvertje. Uit gezondheids-, maar ook gemaksoverwegingen!
Ik heb geen ervaring met de Airfryer, maar wel met de Actifry. Deze werkt op een vergelijkbare manier, echter je kunt geen temperatuur instellen.
Ik gebruik meestal de voorgebakken diepvriesfriet uit de supermarkt met een klein scheutje olie, en het resultaat na 19-20 min volstaat voor mij prima.
Het komt in de buurt van normale friet, en of het gezonder is of niet interesseert me weinig. Ik heb ook wel vaker aardappelpartjes gesneden van verse aardappelen, dit gaat ook prima. Voorbakken heeft wel als voordeel dat ze wat sneller klaar zijn en minder uitdrogen.
Het uitsluiten van voedingsmiddelen uit je voedingspatroon omdat iemand roept dat het ongezond is, ben ik wel een beetje klaar mee. Ik eet wat ik lekker vind, gevarieerd en met mate.
#4, ik heb in november 2011 de Actifry en Airfryer naast elkaar getest, zie hier. Het heteluchtcirculatie-principe bleek beduidend betere resultaten op te leveren dan het ronddraaien van de Actifry - je had de krokettensmurrie moeten zien! Ook is de Consumentenbond nog altijd niet erg te spreken over het hete deksel, bleek bij hun recente test waarbij ze echte frituurpannen vergeleken met de diverse alternatieven.