Maagverkleiningen zijn voor mensen met zwaar overgewicht (BMI >35/40) die lijden onder hun verstoorde metabolisme vaak de enige probate oplossing. Zulke mensen zijn er steeds meer en ze zijn niet meer te helpen met een dieet en kunnen niet zelfstandig afvallen. Onder het mes ermee, besluit dan de internist of endocrinoloog. Dat is terecht, want het kan niet anders, vinden inmiddels heel wat obesitasdeskundigen.

Een uitkomst
Bij de operatie wordt het grootste deel van de maag verwijderd. Het is een behoorlijk zware ingreep met een risico op klachten als gevolg van de operatie. Een van die klachten is - gek genoeg - kwalitatieve ondervoeding door gebrek aan opname van belangrijke voedingsstoffen. Als je op een andere manier van morbide overgewicht, zoals een BMI > 40 heet, af kunt komen zou dat een uitkomst zijn.

Die mogelijkheid lijkt er nu te zijn in de vorm van een pil. Het lijkt erop dat hij iemand met een gewicht van 150 kilo in korte tijd naar 100 kilo kan brengen. Dat is een ongehoord succes.

De pil kan ook mensen die van 100 naar 120 en daarna naar 160 kilo op weg zijn, juist omdat hun stofwisseling door hun dikte verandert, terug op weg naar een gezonder gewicht brengen. Om ernstiger te voorkomen, is ook dat een welkom wapen in de strijd tegen overgewicht en zijn even nare als dure gezondheids- en welzijnsgevolgen.

Alles in één molecuul: een tovermiddel
De pil is ontwikkeld door het team van endocrinoloog Matthias Tschöp aan het Helmholtz Diabetes Centrum in München. De grote uitdaging was één molecuul te ontwikkelen dat tegelijk 3 hormonale processen aanstuurt en de rest met rust laat. Er was iets nodig dat (1) de lever vertelt dat hij opgeslagen vet in suiker (energie) omzet, (2) het brein vertelt dat het geen trek meer heeft en (3) dat de bloedsuikerspiegel stabiliseert. Dat klinkt als iets dat theoretisch gewenst is, maar praktisch onhaalbaar.
Door stukje bij beetje te sleutelen is het Tschöp en zijn collega's toch gelukt, claimen zij. Muizen met zwaar overgewicht en diabetes laten ze met het resultaat - een pil - in drie weken een derde van hun lichaamsgewicht verliezen. Die pil bestaat uit een hybride eiwit dat de kernelementen van drie losse stoffen (voor wie het echt wil weten: GLP-1, GIP en glucagon) in één molecuul wist te vangen.
Let wel: de pil verbrandt alleen het vet. Het is een zeer gerichte behandeling.

"Je kunt het zien als een tovermiddel dat obesitas en type 2 diabetes kan omkeren door het lichaam voor de gek te houden en te laten denken dat het zojuist een maagverkleining heeft ondergaan", zegt Tschöp tegen Science Magazine.

Voor het eerst in de geschiedenis is er dus een toverpil waarmee je overtollig vet in een vloek en een zucht kunt kwijtraken, zonder dat het eraf gesneden hoeft te worden. We moeten nu alleen nog even zeker weten dat het ook voor mensen gaat werken. De pil is namelijk ontwikkeld in een onderzoeksomgeving met muizen. Er schijnt echter alle reden te zijn om aan te nemen dat het kan lukken.

Wat zet het allemaal op zijn kop?
Zodra die pil er is, is hij natuurlijk ook in te zetten bij mensen die alleen nog maar te zwaar zijn, bijvoorbeeld 80 kilo terwijl ze er - gegeven hun lengte - maar 70 mogen wegen en zo'n last hebben met afvallen. Je kunt hem natuurlijk ook gebruiken als je een beetje lui bent en erg van lekker eten houdt, maar wel flink wilt afvallen.

Vraag: wat gaat die pil - als hij er komt - veranderen in onze omgang met het probleem dat obesitas heet?

Het artikel over het onderzoek dat leidde tot de anti-obesitas pil is te vinden op Nature.

Fotocredits: I take this one you take that one, Marcel Oosterwijk
Dit artikel afdrukken