Vóór 560 concurrenten uit 90 landen won een Nederlandse aardappel vorige week de prestigieuze USAid grand challenge award. Wat er zo bijzonder aan is? Hij wordt bewaterd met zeewater. "Het is een 'game-changer'", zegt Arjen de Vos in The Guardian. De Vos hielp mee aan de ontwikkeling van de aardappel en zegt verzilting van kustmilieus "niet als een bedreiging, maar als een kans" te zien.
Op Texel, waar de zee en het zoute water continu het land binnendringen, zag ondernemer Marc Van Rijsselberghe dat bepaalde planten het in zo'n brakke omgeving uitstekend doen. Hij ging samen met de Vrije Universiteit in Amsterdam onderzoeken hoe groenten kunnen worden geteeld met zout water, in plaats van zich in bochten te wringen om zijn gewassen van zoet water te kunnen voorzien. Daarvoor zette hij SaltFarm Texel (Zilt Proefbedrijf) op. Daar sloegen ze aan het experimenteren. Ouderwets. Zonder GMO. Zonder laboratorium. Gewoon in het veld, met verschillende gewassen en op basis van 'trial and error'.
Zoetwaterschaarste
Aangezien 89% van het water op aarde zout is, en de schaarste aan zoet water zich nu al meer en meer doet voelen, is een oplossing die 'gewoon' zout water gebruikt eigenlijk een heel voor de hand liggende. Want hoewel er al volop gewerkt wordt met ontziltingsinstallaties, zijn die vooralsnog te duur en milieu-onvriendelijk voor grootschalige toepassing. Als je in zilte gebieden 'gewoon' gewassen zou kunnen verbouwen, zou dat een enorme stap voorwaarts kunnen zijn in het terugdringen van honger. Met de nodige trots melden De Vos en Van Rijsselberghe dan ook dat op dit moment de eerste paar ton zoutbestendige pootaardappelen onderweg zijn naar Pakistan, waar duizenden hectaren onproductief land beplant zullen gaan worden. Als het experiment slaagt, kan dit een oplossing zijn voor de 250 miljoen mensen die in verziltende (overstromings-) gebieden leven.
Plant compenseert zout met suiker
De vraag is natuurlijk wat de plant met het zout doet. "We hebben vastgesteld dat als je een plant 'plaagt' met zout, hij dat compenseert met suiker", zegt De Vos. "Zo zijn onze aardbeien erg zoet. In het merendeel van de gevallen slaat de plant het zout in zijn bladeren op, dus dan moet je wel heel veel kilo's aardappelen eten voor je de aanbevolen maxima overschrijdt. Sommige van de slasoorten zijn wel zout, daar eet je dus maar een beetje van."
Zout-tolerant gras voor golfbanen
De Vos ziet al een volgend project voor zich: "Als we een grassoort zouden vinden die tegen zout kan, dan zou dat een groot verschil uitmaken voor al die golfbanen die in ontwikkelingslanden aangelegd worden en daar al het zoete water verbruiken. De Natuur heeft ons al een paar helpende handjes toegestoken. De mens heeft zich dat alleen nog niet gerealiseerd", besluit hij.
Fotocredits: www.saltfarmtexel.com
Dit artikel afdrukken
Op Texel, waar de zee en het zoute water continu het land binnendringen, zag ondernemer Marc Van Rijsselberghe dat bepaalde planten het in zo'n brakke omgeving uitstekend doen. Hij ging samen met de Vrije Universiteit in Amsterdam onderzoeken hoe groenten kunnen worden geteeld met zout water, in plaats van zich in bochten te wringen om zijn gewassen van zoet water te kunnen voorzien. Daarvoor zette hij SaltFarm Texel (Zilt Proefbedrijf) op. Daar sloegen ze aan het experimenteren. Ouderwets. Zonder GMO. Zonder laboratorium. Gewoon in het veld, met verschillende gewassen en op basis van 'trial and error'.
Zoetwaterschaarste
Aangezien 89% van het water op aarde zout is, en de schaarste aan zoet water zich nu al meer en meer doet voelen, is een oplossing die 'gewoon' zout water gebruikt eigenlijk een heel voor de hand liggende. Want hoewel er al volop gewerkt wordt met ontziltingsinstallaties, zijn die vooralsnog te duur en milieu-onvriendelijk voor grootschalige toepassing. Als je in zilte gebieden 'gewoon' gewassen zou kunnen verbouwen, zou dat een enorme stap voorwaarts kunnen zijn in het terugdringen van honger. Met de nodige trots melden De Vos en Van Rijsselberghe dan ook dat op dit moment de eerste paar ton zoutbestendige pootaardappelen onderweg zijn naar Pakistan, waar duizenden hectaren onproductief land beplant zullen gaan worden. Als het experiment slaagt, kan dit een oplossing zijn voor de 250 miljoen mensen die in verziltende (overstromings-) gebieden leven.
Plant compenseert zout met suiker
De vraag is natuurlijk wat de plant met het zout doet. "We hebben vastgesteld dat als je een plant 'plaagt' met zout, hij dat compenseert met suiker", zegt De Vos. "Zo zijn onze aardbeien erg zoet. In het merendeel van de gevallen slaat de plant het zout in zijn bladeren op, dus dan moet je wel heel veel kilo's aardappelen eten voor je de aanbevolen maxima overschrijdt. Sommige van de slasoorten zijn wel zout, daar eet je dus maar een beetje van."
Zout-tolerant gras voor golfbanen
De Vos ziet al een volgend project voor zich: "Als we een grassoort zouden vinden die tegen zout kan, dan zou dat een groot verschil uitmaken voor al die golfbanen die in ontwikkelingslanden aangelegd worden en daar al het zoete water verbruiken. De Natuur heeft ons al een paar helpende handjes toegestoken. De mens heeft zich dat alleen nog niet gerealiseerd", besluit hij.
Fotocredits: www.saltfarmtexel.com
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Sibren Meinen wijst op de doorbraak van de zilte teelt, onder meer aan de orde gesteld in De Telegraaf.
Staatssecretaris Van Dam stelde deze week een extra €400.000 ter beschikking om een kenniscentrum op te zetten. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat "specifieke aardappelrassen, wortels, rode uien, witte kool en broccoli prima gedijen als zij op een speciale manier aan de wortel met zout water worden geïrrigeerd. "Als deze speciale teeltmethode en specifieke gewassen worden toegepast, kunnen wereldwijd enorme oppervlakten verzilte grond weer worden gebruikt om voedsel op te verbouwen; een grote doorbraak in de voedselzekerheid", aldus Van Dam.
Geweldige prestatie. Wat een vernuft. Hulde. Daar heeft de mensheid tenminste wat aan. Nou maar bidden dat gen-tech barbaren en copyright-rovers er met hun takken van afblijven.