Die felle kritiek uit vanmorgen Oxfam-Novib via de regionale pers op het plan dat Nederland mee naar de klimaattop in New York nam. Het Climate Smart landbouwplan zou een makkelijke strik om bestaand dubieus beleid zijn. Wat is er aan de hand?
In gesprek met Annemieke van Dongen van de Persdienst zegt Sabina Voogd van Oxfam Novib dat het plan dat premier Rutte en staatssecretaris Dijksma vol trots aankondigden niets meer is dan een strik om ouderwetse Groene Revolutie plannen. Die zouden bovendien niet eens verder zijn uitgewerkt. Niettemin presenteerde de Nederlandse regering het plan gisteren in de media alsof er een grote doorbrak was bereikt. Secretaris-generaal van de VN Ban Ki-moon, president Obama en de Wereldbank zouden zich samen met 75 landen achter het Climate Smart landbouwplan van Nederland voor de wereld hebben geschaard. In Nederland zouden ook NGO's zich erachter scharen.
Green Revolution
Zeker dat laatste blijkt niet het geval. Bij monde van Voogd zegt NGO Oxfam-Novib dat het plan bestaat uit de oude riedel waarmee landbouw hoog productief moest worden gemaakt. Zoals dat al jaren gebeurt, voorziet het in trainingen en proefboerderijen waar Afrikanen en Aziaten kunnen leren hun landbouw snel de moderniteit binnen te brengen door de kleinschaligheid te verlaten en over te stappen op moderne teeltwijzen, irrigatie en bestrijdingsmiddelen. Het is het gedachtegoed van de aloude Green Revolution, een concept dat NGO's die voor duurzaamheid zijn een vorm van verfoeilijke greenwashing vinden.
Van Dongen ontdekte dat een aantal belangrijke Nederlandse NGO's op het gebied van ontwikkelingswerk teleurgesteld op de actie van Rutte en Dijksma reageert. Ze schrijft: Ontwikkelingsorganisaties, waaronder Cordaid, Action Aid en ICCO, zijn kritisch op het door Nederland aangejaagde samenwerkingsverband voor klimaatslimme landbouw. Oxfam Novib wijst erop dat wat als nieuw wordt gepresenteerd, vooralsnog weinig meer is dan een paraplu voor al bestaande initiatieven. "De definitie van klimaatslimme landbouw is vaag", zegt klimaat- en landbouwdeskundige Sabina Voogd van Oxfam Novib. Criteria om de effecten van die aanpak te meten, ontbreken. Daar komt bij dat iedereen mee kan doen. Daardoor dreigt het risico dat deelnemers de alliantie misbruiken om dubieuze landbouwmethodes te greenwashen (groener te laten zijn dan ze in werkelijkheid zijn, red). Vooral kleine boeren in ontwikkelingslanden zijn kwetsbaar voor klimaatverandering. Die boeren zijn niet structureel in de alliantie vertegenwoordigd. In feite is Nederland met lege handen naar New York gekomen, net als andere wereldleiders. Dat is triest."
Intensieve agronomie versus humanitaire inzichten
Wat is er aan de hand? Wat vroeger Green Revolution heette, blijkt een nieuwe naam te hebben gekregen. Climate Smart landbouw is wat voormalig WUR-bestuurder Aalt Dijkhuizen duurzame hoogproductieve landbouw noemt. Onder de vlag van de VN heeft voormalig speciaal rapporteur voor het recht op voedsel Oliver de Schutter voortdurend gehamerd op de humanitair ongewenste gevolgen van de denkwereld daarachter. Die denkwereld is de moderne agronomie met zijn grote, efficiënte monoculturen die per hectare veel product opleveren. Critici uit de nieuwe school die in Wageningen nog steeds geen agro-ecologie mag heten, wijzen erop dat de productiviteit van de landbouw als totaal er juist door daalt, terwijl de sociale consequenties negatief zouden zijn. Ze stellen dat plattelandsgemeenschappen er stuk door worden gemaakt. Mensen worden naar de stad gejaagd waar velen van hen als menselijk afval van de moderne samenleving in sloppenwijken eindigen, terwijl ze in goed gevoede omstandigheden op hun plek van oorsprong hadden kunnen blijven leven. Toen De Schutter aftrad, legde hij zijn kritiek neer in een bitter eindrapport.
Doorzichtig en beetje dom
Het is opvallend dat de Nederlandse regering landbouw weer op de kaart zet als exportproduct. Dat is verheugend, omdat het laat zien dat het kabinet Rutte snapt dat agro en food mogelijk zelfs de belangrijkste kurk zijn waar onze economie op drijft. Het kabinet speelt echter met vuur. De hoog-productieve landbouw ligt in Nederland zwaar onder vuur. Wat moeten ze in New York wel niet denken nu blijkt dat onze op menselijkheid gerichte NGO's het een trieste zaak vinden dat Nederland de oude WUR-agenda van een nieuw, groen gewassen etiket heeft voorzien en als nieuw aan de wereld presenteert?
Of de critici helemaal gelijk hebben is een tweede vraag, maar een beetje dom en doorzichtig is het natuurlijk wel. Nederland weet nog steeds niet hoe het met de niet aflatende kritiek op hoge productiviteit moet omgaan en blijkt het risico te hebben genomen dat er doorheen zou worden geprikt.
In de internationale pers was weinig te vinden over het 'succes' van het klimaatslimme Nederlandse plan in New York. Geconstateerd moet worden dat de schade van onze alweer blijkende onhandigheid om met NGO's en maatschappelijke intelligentie om te gaan, beperkt blijft tot de Hollandse polder.
Fotocredits: Combined Harvester, Mostly Dans
Dit artikel afdrukken
Green Revolution
Zeker dat laatste blijkt niet het geval. Bij monde van Voogd zegt NGO Oxfam-Novib dat het plan bestaat uit de oude riedel waarmee landbouw hoog productief moest worden gemaakt. Zoals dat al jaren gebeurt, voorziet het in trainingen en proefboerderijen waar Afrikanen en Aziaten kunnen leren hun landbouw snel de moderniteit binnen te brengen door de kleinschaligheid te verlaten en over te stappen op moderne teeltwijzen, irrigatie en bestrijdingsmiddelen. Het is het gedachtegoed van de aloude Green Revolution, een concept dat NGO's die voor duurzaamheid zijn een vorm van verfoeilijke greenwashing vinden.
Van Dongen ontdekte dat een aantal belangrijke Nederlandse NGO's op het gebied van ontwikkelingswerk teleurgesteld op de actie van Rutte en Dijksma reageert. Ze schrijft: Ontwikkelingsorganisaties, waaronder Cordaid, Action Aid en ICCO, zijn kritisch op het door Nederland aangejaagde samenwerkingsverband voor klimaatslimme landbouw. Oxfam Novib wijst erop dat wat als nieuw wordt gepresenteerd, vooralsnog weinig meer is dan een paraplu voor al bestaande initiatieven. "De definitie van klimaatslimme landbouw is vaag", zegt klimaat- en landbouwdeskundige Sabina Voogd van Oxfam Novib. Criteria om de effecten van die aanpak te meten, ontbreken. Daar komt bij dat iedereen mee kan doen. Daardoor dreigt het risico dat deelnemers de alliantie misbruiken om dubieuze landbouwmethodes te greenwashen (groener te laten zijn dan ze in werkelijkheid zijn, red). Vooral kleine boeren in ontwikkelingslanden zijn kwetsbaar voor klimaatverandering. Die boeren zijn niet structureel in de alliantie vertegenwoordigd. In feite is Nederland met lege handen naar New York gekomen, net als andere wereldleiders. Dat is triest."
Intensieve agronomie versus humanitaire inzichten
Wat is er aan de hand? Wat vroeger Green Revolution heette, blijkt een nieuwe naam te hebben gekregen. Climate Smart landbouw is wat voormalig WUR-bestuurder Aalt Dijkhuizen duurzame hoogproductieve landbouw noemt. Onder de vlag van de VN heeft voormalig speciaal rapporteur voor het recht op voedsel Oliver de Schutter voortdurend gehamerd op de humanitair ongewenste gevolgen van de denkwereld daarachter. Die denkwereld is de moderne agronomie met zijn grote, efficiënte monoculturen die per hectare veel product opleveren. Critici uit de nieuwe school die in Wageningen nog steeds geen agro-ecologie mag heten, wijzen erop dat de productiviteit van de landbouw als totaal er juist door daalt, terwijl de sociale consequenties negatief zouden zijn. Ze stellen dat plattelandsgemeenschappen er stuk door worden gemaakt. Mensen worden naar de stad gejaagd waar velen van hen als menselijk afval van de moderne samenleving in sloppenwijken eindigen, terwijl ze in goed gevoede omstandigheden op hun plek van oorsprong hadden kunnen blijven leven. Toen De Schutter aftrad, legde hij zijn kritiek neer in een bitter eindrapport.
Doorzichtig en beetje dom
Het is opvallend dat de Nederlandse regering landbouw weer op de kaart zet als exportproduct. Dat is verheugend, omdat het laat zien dat het kabinet Rutte snapt dat agro en food mogelijk zelfs de belangrijkste kurk zijn waar onze economie op drijft. Het kabinet speelt echter met vuur. De hoog-productieve landbouw ligt in Nederland zwaar onder vuur. Wat moeten ze in New York wel niet denken nu blijkt dat onze op menselijkheid gerichte NGO's het een trieste zaak vinden dat Nederland de oude WUR-agenda van een nieuw, groen gewassen etiket heeft voorzien en als nieuw aan de wereld presenteert?
Of de critici helemaal gelijk hebben is een tweede vraag, maar een beetje dom en doorzichtig is het natuurlijk wel. Nederland weet nog steeds niet hoe het met de niet aflatende kritiek op hoge productiviteit moet omgaan en blijkt het risico te hebben genomen dat er doorheen zou worden geprikt.
In de internationale pers was weinig te vinden over het 'succes' van het klimaatslimme Nederlandse plan in New York. Geconstateerd moet worden dat de schade van onze alweer blijkende onhandigheid om met NGO's en maatschappelijke intelligentie om te gaan, beperkt blijft tot de Hollandse polder.
Fotocredits: Combined Harvester, Mostly Dans
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De niet mis te verstane kritiek van zowel wereldburger, wereldhandelaar in voedsel en liberaal Zé Povinho en Ot & Sien boer Jopie Duijnhouwer barstte gisteren en vanmorgen al spontaan los. Met dit stukje wil ik de analyse van wat er aan de hand is wat verder trekken. Lees de kritieken van Zé en Jopie er ook nog even bij.
En ja hoor, het framen is alweer begonnen. Wij gaan onze 'hoogindustriële' landbouw injecteren in arme landen en bedreigen daarmee juist de wereldvoedselvoorziening, zorgen voor ecologische rampen en verwoesten de lokale cultuur en economie. Het is die eeuwige richtingenstrijd waar ik zo moe van word. Alsof we in de praktijk niet allang hebben geleerd dat het altijd maatwerk is, afhankelijk van de plaatselijke omstandigheden. Alsof we niet weten dat het juist zaak is om met lokale boeren en boerenorganisaties samen te werken aan het op gang brengen van regionale voedseleconomieën. Alsof het werk van Agriterra, dat precies zo werkt, niet bekend is . Lokale ketensamenwerking met lokale boerencorporaties. Ja, we hebben hoogontwikkelde kennis op het gebied van efficiënte landbouw, maar ook van biologische teeltmethoden, van bodemgezondheid, van gewasveredeling (gewassen die tegen droogte en verzilting bestand zijn), van precisiebemesting op basis van sap-analyses, van zuinig omgaan met water en energie en grondstoffen. Jopie, je voorbeeld van de kassen is grotesk. We gaan echt niet in Tjaad of Niger helpen met kassen bouwen. Of half Nigeria omploegen. Het gaat er juist om onze kennis en expertise gedoseerd naar de plaatselijke omstandigheden in te zetten. En daar zijn we al heel succesvol in.
Eindelijk lijkt te gebeuren waar ik al jaren voor pleit: we zijn een agrarische natie en onze ontwikkelingshulp is nog altijd hopeloos versnipperd. We zouden er een volledige agro-focus in moeten aanbrengen. Elke euro die in de landbouw wordt gestoken rendeert meer dan welke andere vorm van ontwikkelingssamenwerking ook. En nu is het weer niet goed. Of zien al die hulporganisaties een bui hangen?
Herman, hoe reageer je op de laatste twee paragrafen van mijn stukje?
Ben daar (helaas :-) niet bij betrokken geweest. Communicatie, positionering en introductie lijken idd niet goed voorbereid te zijn.
De dames en heren van de WUR ben ik vaak tegengekomen in Zuid-Amerika. Wat denken de Zuid-Amerikanen en dan met name de Brazilianen over de WUR ?
1. de Nederlandse wetenschappers denken in het klein;
2. ze zijn goed in het tijdelijk oplossen van comparatieve nadelen maar kijken niet naar de lange termijn effecten van hun oplossingen;
3. ze hebben hoegenaamd geen verstand van het optimaal benutten van comparatieve voordelen, zoals voldoende zonlicht, landbouwareaal en vocht;
4. ze zijn arrogant want ze beseffen niet dat er per dag meer landbouwingenieurs in Brazilië afstuderen dan in Nederland per jaar;
5. Nederland is de 22ste landbouwexporteur ter wereld. Dat hebben ze te danken aan het mestoverschot/de intensieve veeteelt. De Nederlandse wetenschappers hebben te weinig verstand om op basis van mesttekort duurzame landbouw te realiseren.
Ben benieuwd hoe de zelfreflectie van de bedenkers van dit plan is na het lezen van deze beschouwing....