De rol van fructose in het ontstaan van het metabool syndroom (en daaruit diabetes en hart- en vaatziekten) is een actueel onderwerp van discussie onder voedingsdeskundigen. Onderzoekers van de Washington University of Medicine opperen een nieuwe, tot nu toe onschuldig geachte verdachte in dit verband: urinezuur.

Verkeerd dieet
Een hoog gehalte urinezuur, een normaal afbraakproduct van de stofwisseling, is het gevolg van een verkeerd dieet, alcoholgebruik of een genetische aandoening Het verhoogt de bloeddruk, dat was bekend. Maar verder wordt een hoog urinezuurniveau algemeen als betrekkelijk onschadelijk gezien.

Zwellingen
Oudere mannen die veel alcohol drinken, worden gewezen op een teveel aan urinezuur in hun lichaam als ze door jicht geplaagd gaan worden. Het slecht oplosbare urinezuur vormt naaldachtige kristallen in de gewrichten van de tenen of vingers, met zeer pijnlijke, rood ontstoken zwellingen tot gevolg.

Actievere rol dan tot nu toe bekend
Het is al langer bekend dat ook het drinken van fructosehoudende fruitsap en frisdrank jicht kan veroorzaken. Ook dat duidt op de vorming van teveel urinezuur en/of een slechte afvoer ervan via de nieren en de darmen.

De Amerikaanse onderzoekers suggereren op basis van proeven met muizen dat urinezuur een actievere rol speelt in het ontstaan van het metabool syndroom dan tot nu toe werd aangenomen.

GLUT 9 en metabool syndroom
Het teveel aan urinezuur is een afbraakproduct uit de lever van fructose, zeggen de onderzoekers. Het verstoort zelf het mechanisme van de uitscheiding ervan: de capaciteit is te gering om het weg te werken via de darmen. Het eiwit GLUT 9 regelt mede deze uitscheiding en daarvan is er te weinig.

Maar GLUT 9 heeft ook een belangrijke functie bij het opnemen van glucose door de cellen. Verstoring van die werking leidt tot het metabool syndroom. De kenmerken van het metabool syndroom zijn obesitas, hoge bloeddruk, hoge bloedsuikerspiegel en een hoog cholesterolniveau.

Marker
Een chronisch te hoog urinezuurniveau is daardoor waarschijnlijk niet alleen een marker voor het metabool syndroom, maar ook een mogelijke oorzaak. Daarmee is een nieuw mechanisme ontdekt waardoor een dieet met teveel fructose uit suikerhoudende voedsel en drank de bekende welvaartsziekten veroorzaakt of verergert.
Dit artikel afdrukken