Ik las er voor het eerst over op de Facebookpagina van Ernesto Spruyt:




De inmiddels gevestigde 'bewuste voedingsman' Juglen Zwaan van aHealthyLife.nl zwengelde de affaire aan. Hij schrijft dat hij werd benaderd door Matthijn Tromp van NLBewustGezond. Ook Tromp wil anders en 'bewuster' voorlichten, beweert niet de wijsheid in pacht te hebben en schreef een boek over zijn inzichten.

Zwaan schrijft: [Matthijn Tromp] had een kritisch artikel geplaatst over het Voedingscentrum en dat was bij deze instantie in het verkeerde keelgat geschoten. Het zat ze zo erg dwars dat Matthijn Tromp, de eigenaar van deze blog, al gauw een sommatie van het advocaten bureau Barents Krans op de deurmat vond.

In de brief wordt een rectificatie geëist op straffe van een boete van €1000,- per dag indien deze niet wordt ingewilligd. Matthijn stelde in zijn blog (inmiddels offline, maar hier nog terug te vinden) dat hij de onafhankelijkheid van het Voedingscentrum betwijfelt omdat het Voedingscentrum in het verleden met een leerstoelenfonds werkte. Bedrijven zoals Unilever (Knorr, Unox, Bertolli), maar ook Kellogs, LU, Smiths, Ahold (Albert Heijn) en Heinz hebben in die tijd geld gedoneerd. In de brief van de advocaten van het Voedingscentrum is te lezen dat de blog van Matthijn de naam van het voedingscentrum ernstig schaadt, omdat de informatie inmiddels achterhaald is. Het voedingscentrum is namelijk gestopt met het aannemen van geld ten bate van het leerstoelenfonds. Met andere woorden: Matthijn levert in deze blog dus informatie die achterhaald is. Dat klopt. Maar het Voedingscentrum is zelf al jarenlang bezig met het brengen van achterhaalde informatie, daarom werken ze momenteel erg hard aan een herziening van hun schijf van vijf.


De Davids versus Goliath
Zwaan gaat daarna verder met bekende, al jaren te horen kritiek op het Voedingscentrum. Directeuren komen opvallend vaak van Unilever. Brood en andere koolhydraten zijn nog steeds OK. Met vet is het nog steeds oppassen. Margarine moet. En dan is ook het nationaal schoolontbijt nog eens een industriefeestje, door de hulp van het Voedingscentrum dat nu eenmaal een dekmantel is voor de invloed van de grote industrie. Dat is onder bloggers allemaal oud nieuws en daarom geen blog waard. Toch schijnt de gangbare Goliath nog steeds bevochten te moeten worden, terwijl de Davids uit het 'alternatieve' circuit in de media allang veel sterker zijn en voor meer boekverkopen en door buddies gevolgde diëten zorgen.
De immens populaire Kris Verburg heeft er eigenhandig voor gezorgd dat de broodverkopen in Nederlandse supermarkten zijn gedaald en dat wat-dan-ook met haver een groeimarkt is geworden voor slimme ondernemers. Ook de populariteit van spelt is te danken aan de nieuwe voedingsautoriteiten. Hun kennis is volgens het Centrum betwijfelbaar, maar dat doet niets af aan hun populariteit.

Goliath staat inmiddels ver achter, maar de Davids blijven prikken. En dat terwijl het Voedingscentrum zijn toevlucht moet zoeken tot het smeren van wetenschap op het brood van mensen die margarine noch brood blieven.

De brief van de advocaat
Ik vroeg het Voedingscentrum: 'is het waar?' Ik kon me immers niet voorstellen dat een zichzelf respecterende organisatie geen betere methoden heeft om feitelijke onwaarheden te weerspreken. Toch bleek het waar, zo bevestigde mij het Voedingscentrum. De advocaat is echt op pad gestuurd en eist op straffe van de genoemde dwangsom dat Matthijn Tromp een tekst waarmee hij helemaal op zijn knieën gaat drie maanden lang bovenaan zijn website zet. De advocatenbrief sommeert hem de namen van financierende bedrijven en de suggestie dat het Voedingscentrum daarom niet betrouwbaar zou zijn te verwijderen. Het volgende punt en de dwangsom zijn als volgt verwoord door Mr. Jaap Bremer van het Haagse advocatenkantoor BarentsKrans:

bremer


Tromp vond het te ver gaan om op zijn knieën te moeten, schuld te bekennen en zijn mond drie maanden lang te moeten spoelen met azijn. Hij kwam met een prima oplossing: hij haalde zijn blog offline. Klaar is Kees, dacht hij. Zo makkelijk bleek het Voedingscentrum er niet over te denken. De advocaat verwijt hem namens zijn cliënte dat hij doelbewust Juglen Zwaan heeft aangezet tot het herpubliceren van een blog dat hijzelf uit de lucht had gehaald. Ik heb dat feitelijk gechecked bij Tromp en op basis van de schriftelijke correspondentie kunnen vaststellen dat dat niet het geval is geweest. Tromp vroeg Zwaan (en andere critici van het Voedingscentrum) of zij naar aanleiding van hun kritiek ook ervaring hadden met advocaten en dwangsommen namens het Centrum. Aangestoken door die vraag en wat daaruit bleek, schreef Zwaan zijn verbolgen stukje met verwijzing naar het blog dat in de krochten van het Internet nog te vinden is.

Nog een verwijt: herpublicatie
Daarom verwijt de advocaat Tromp nu ook nog eens dat hij Zwaan zijn oude blog als het ware weer laat herpubliceren én er de schijnwerpers op zet voor een breder publiek dan het ooit zou hebben gekregen. Kennelijk weet de advocaat niet dat de Waybackmachine oude versies bijhoudt van iedere site met een beetje traffic - tot in lengte van jaren en of je dat nu wilt of niet. Logisch dus dat Zwaan die oude en verwijderde versie* even opzocht om te laten zien dat - op de fouten na - Tromps tekst niet door een tierende dolle was geschreven.

Afgelopen donderdagmiddag ontving Tromp een mail van Mr. Bremer waarin deze hem sommeert te bevestigen dat u geheel en onvoorwaardelijk aan de sommatie zoals verwoord in de brief zult voldoen. Indien u dit onvoorwaardelijk toezegt en deze toezegging nakomt, dan is het Voedingscentrum bereid om de zaak te laten rusten. Tromp moet dus de passage dat hij heeft gezondigd 3 maanden lang bovenaan zijn site zetten en dagelijks minimaal € 1.000 betalen voor ieder geval van inbreuk op de reputatie van het Voedingscentrum zolang hij dat niet doet.

Grof geschut
Het klopt. Tromp kwam met feitelijk onjuiste informatie. Het Voedingscentrum haalde slechts 0,07% van zijn budget uit het bedrijfsleven met slechts 1 doel: het financieren van leerstoelen. Daarnaast werkt het Voedingscentrum mee aan zgn. Publiek Private Samenwerkingen (PPS) tussen Overheid, bedrijfsleven en zichzelf rond themacampagnes zoals bijv. die tegen voedselverspilling. Dat is inmiddels allemaal duidelijk op de site van het Centrum te lezen.

Die fout maakten ook vele critici voor hem. En nog steeds geloven ze bij bosjes dat Matthijn Tromp het bij het rechte eind had, ook al is dat niet waar. Ik weet dat er zelfs bosjes journalisten bij grote Nederlandse kranten werken die er precies zo over denken als hij. Het Voedingscentrum maakt daar nu korte metten mee. Het heeft er genoeg van dat het steeds als gefinancierd door het bedrijfsleven en daarom onbetrouwbaar wordt afgeschilderd, zo mailde het mij. Dat begrijp ik.

Alle gezanik gaat om wat aalmoezen uit de oude doos en PPS-constructies die nu eenmaal horen bij de manier waarop de Nederlandse overheid projectsubsidies verdeelt. Wat het Voedingscentrum na al die jaren nog steeds niet begrijpt is dat het door zijn benoemingenbeleid de schijn tegen heeft. Wat ik dan ook niet begrijp is dat er met zulk grof geschut is geschoten. Dat is meer dan een beetje dom. Zo weet je zeker dat je zult worden uitgelachen, zoals Ernesto Spruyt met een paar zinnetjes deed. Kennelijk is de functie corporate affairs & communications vacant. Dat heeft ervoor gezorgd dat Matthijn Tromp nu een beroemdheid is.

Deal?
Lief Voedingscentrum, ik begrijp best dat jullie getergd zijn door al die nieuwe door het publiek zelf benoemde autoriteiten, maar doe die de advocaat aan de kant, organiseer een middag voor al je critici en leg ze uit hoe lastig en soms krankzinnigmakend conservatief, niet-sexy en niet-aangesloten bij de actuele discussie de consensuswetenschap is waar jullie helaas mee moeten werken. Mochten jullie willen beginnen met een lunch, dan zou ik - heel dwars - gewoon Becel én roomboter naast het speltbrood en de haverkoeken op tafel zetten. Ik bied aan die dag te modereren. Deal?

-- | -- | --

Toegevoegd op 15 juli: * In reactie #21 vraagt Karin-Marijke Vis me wat Tromp nu precies verkeerd heeft gedaan, omdat ze in de tekst van het verwijderde blog weinig kwaad kan vinden. In een daaropvolgende reactie leg ik hieronder uit dat het inschakelen van de advocaat zijn oorsprong vond in een oudere versie van de tekst. Daarin beweerde Tromp dat het Voedingscentrum wordt gefinancierd door bedrijven die hij met naam en toenaam noemt. Dat veranderde hij in werd. Toen het VC hem verzocht dat nog verder aan te passen (er was immers geen sprake van financiering, maar van co-financiering van academisch onderzoek en onderwijs, beperkt bovendien) besloot Tromp zijn blog offline te halen. Daarmee was de kous af. Toen echter Zwaan het oude (maar aangepaste) blog uit de Waybakmachine weer in de schijnwerpers zette, eiste het VC bij monde van Mr. Bremer alsnog dat de hierboven geciteerde passage gedurende 3 maanden duidelijk zichtbaar op de site van Tromp wordt geplaatst.

Fotocredits: Paleis van Justitie, uitsnede, Danny Mekic'
Dit artikel afdrukken