In drie rivieren in de staat Pennsylvania werden mannelijke vissen aangetroffen die eitjes in zich droegen. Wetenschappers en autoriteiten zijn hard op zoek naar de oorzaak van deze hermafrodiete vissen. Ze richten zich daarbij op chemicaliën in het water, en vooral op de zogenoemde endocriene verstoorders - hormonen en chemicaliën die een hormoonwerking hebben.
Oestron
Het belangrijkste hormoon dat werd aangetroffen is oestron, een 'zwak vrouwelijk hormoon' dat een krachtige endocriene verstoorder is. Dit hormoon wordt vaak aangetroffen in het afvalwater van zuiveringsinstallaties en als uitspoelsel van mest (van koeien, kippen en varkens). Dat betekent dat het dus van zowel agrarische als menselijke 'bronnen' afkomstig is. De onderzoekers troffen echter ook nieuwe stoffen en vervuilingen aan, waarvoor ze zelfs nieuwe laboratoriumtechnieken moesten ontwikkelen om ze te kunnen meten.
Geschrokken
De onderzoekers zijn geschrokken van hun eigen bevindingen: "we verwachtten niet dat het probleem zo wijdverbreid zou zijn. Het aantal vissen dat aangetast was en de ernst daarvan waren verrassend", zegt Vicky Blazer, visbioloog, in de LA Times.
Ze voegde daaraan toe dat de gevonden stoffen ook voor mensen gevaarlijk zijn (denk ook aan restanten van medicijnen in het water). Voor de vissen is er letterlijk geen ontsnappen aan, de vervuilende stoffen verzadigen hun leefklimaat. Maar mensen kunnen mogelijk nog wel beschermd worden door verbetering in waterzuiveringstechnologieën en het opvangen van mest, zei Blazer.
Dit artikel afdrukken
Oestron
Het belangrijkste hormoon dat werd aangetroffen is oestron, een 'zwak vrouwelijk hormoon' dat een krachtige endocriene verstoorder is. Dit hormoon wordt vaak aangetroffen in het afvalwater van zuiveringsinstallaties en als uitspoelsel van mest (van koeien, kippen en varkens). Dat betekent dat het dus van zowel agrarische als menselijke 'bronnen' afkomstig is. De onderzoekers troffen echter ook nieuwe stoffen en vervuilingen aan, waarvoor ze zelfs nieuwe laboratoriumtechnieken moesten ontwikkelen om ze te kunnen meten.
Geschrokken
De onderzoekers zijn geschrokken van hun eigen bevindingen: "we verwachtten niet dat het probleem zo wijdverbreid zou zijn. Het aantal vissen dat aangetast was en de ernst daarvan waren verrassend", zegt Vicky Blazer, visbioloog, in de LA Times.
Ze voegde daaraan toe dat de gevonden stoffen ook voor mensen gevaarlijk zijn (denk ook aan restanten van medicijnen in het water). Voor de vissen is er letterlijk geen ontsnappen aan, de vervuilende stoffen verzadigen hun leefklimaat. Maar mensen kunnen mogelijk nog wel beschermd worden door verbetering in waterzuiveringstechnologieën en het opvangen van mest, zei Blazer.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Jopie #24, ik weet niet of je mijn antwoord niet goed hebt gelezen of dat je het bewust verdraait.
Ik heb nooit gezegd dat er geen harde bewijzen zijn, ik heb alleen gezegd dat ik ze tot nu toe nog niet gezien heb. Subtiel verschil.
Die "curieuze zin" is een semantisch foutje van mij, beetje makkelijk om me daar op aan te spreken. Het is vrij duidelijk wat ik daar bedoel.
Ik heb geen idee waar je vandaan haalt dat harde bewijzen mij niet interesseren als dat in een wetenschappelijk rapport staat. En met die opmerking over de wetenschapsjournalistiek leg je me voor de zoveelste keer in de mond dat ik in een soort frame van "pure waarheden" denk terwijl ik naar mijn mening zeer zorgvuldig ben geweest in al te rigide uitspraken in dit topic.
Je sluit af met een sarcastische opmerking, alsof ik heel laconiek doe over een in jouw ogen enorm gevaar.
Misschien heb ik mezelf niet duidelijk genoeg uitgedrukt in mijn reacties in deze draad, of misschien heb je ze inderdaad niet zo goed gelezen maar ik denk dat ik terecht heb opgemerkt dat er weinig deugt van het artikel in de LA Times wat opent met het feit dat er hermafrodiete vissen gevonden zijn, dat vervolgens aan hormoonverstorende chemicalien wijt en met geen woord rept over het feit dat hermafrodie bij deze vissoort heel gewoon is.
Een goede journalist zou niet alleen op de hoogte zijn van deze omstandigheid, maar de desbetreffende wetenschappers hier ook mee confronteren om uiteindelijk op zijn minst te kunnen komen met cijfers waaruit blijkt dat de verschijnselen ongewoon veelvuldig voorkomen en wat het gevolg voor de mens zou kunnen zijn, meegenomen dat wij niet zo makkelijk van geslacht veranderen.
Maar kennelijk zijn mensen ineens veel minder kritisch als het gaat om informatie die bevestigt wat ze al denken te weten.
@Bas, je volgt een interessante route. Eerst # 12 stel je dat er geen "harde" bewijzen zijn en vraag je je af wat er "waar is van de huidige opwinding over hormoonverstoorders". Een curieuze zin, de huidige opwinding is waar, getuige het artikel, of de opwinding terecht is is een tweede.
Daarna geef je aan dat harde bewijzen je niet interesseren als dat in een wetenschappelijk rapport staat en dat je de waarheid zoekt in de wetenschapsjournalistiek. Tja, is een optie.
"De meeste vissen die op koraalriffen leven veranderen ergens in hun leven van geslacht". Ik geloof je op je woord. Maar de meeste voorntjes doen dat niet en daarom is interseksualiteit daar wel een probleem. In het artikel van de Gezondsraad staat overigens een twee hoofdstukken van de effecten van deze stoffen op zeezoogdieren en vogels.
Maar Bas, maak je vooral geen zorgen.
Dick V. en Jopie, ik waardeer jullie filosofische pogingen om een ieders waarheden te relativeren. En de meeste zaken zijn vanuit verschillende perspectieven te bekijken. Ik heb het hier alleen niet over verschillen in waarheidsbevinding of -beleving. Ik vraag me gewoon af of ik me zorgen moet gaan maken. Is geslachtsverandering bij vissen een serieuze waarschuwing dat er teveel rotzooi in het water zit of is hun drempelwaarde misschien zo laag dat er weinig voor nodig is? De meeste vissen die op koraalriffen leven veranderen ergens in hun leven van geslacht. Daarom stel ik vraagtekens bij het gevaar van gevonden stoffen in het water. Er wordt mij iets te makkelijk geroepen dat de gevonden stoffen ook voor mensen gevaarlijk zijn.
Ik heb de tijd en de expertise niet om me door elk wetenschappelijk rapport heen te worstelen, dus ik moet het grotendeels hebben van de wetenschapsjournalistiek. Die vind ik in bovenstaand stuk ondermaats.
@Bas #12, ik herinner me dat Rotterdamse sportvissers, die hun hengeltje uitgooiden in de Nieuwe Waterweg, in de jaren '90 ook melding maakten van botjes met hom en kuit. Ik kan er nu niets van terugvinden (waar is Klootwijk?), maar kwam wel een rapport tegen van de Gezondheidsraad over hormoonontregelaars in ecosystemen.
Daarin wordt beschreven dat in die periode bij bot tot 40 km uit de Noordzeekust oestrogene effecten bij mannelijke bot werd waargenomen. In een Engels onderzoek uit 1998 werd in een aantal (vervuilde) riviersystemen ook bij blankvoorn interseksualiteit gevonden die opliep tot 90% van de populatie. Interseksualiteit is dus niet beperkt tot smallmouth baarsjes in Pennsylvania in 2014.
Of er harde bewijzen zijn: dat hangt af van het kamp waar je je in bevindt. Ik denk dat het verhaal van de Gezondheidsraad voor jou niet hard genoeg is. De vraag of het "waar" is, is misschien wel irrelevant. Ik kom er de laatste tijd achter dat het begrip "waar" nog subjectiever is dan bijv. "duurzaam". Waarmee jij en ik wel met een eigen, hoogst individuele "waarheid" zullen blijven rondlopen. Ik ben me daarvan bewust, jij ook?
Uit het rapport van de Gezondheidsraad: "Wel staat vast dat in de buurt van zuiveringsinstallaties, maar ook in het water van de Rijn en de Maas, oestrogene activiteit en concentraties van natuurlijke en synthetische hormonen zijn gemeten waarbij effecten op vissen verwacht mogen worden." Bas, ter ondersteuning van jouw waarheid: er worden ook natuurlijke hormonen genoemd. En synthetische, voor mijn waarheid. En misschien vind je het hele rapport wel onzin. Waarheidsvinding is een boeiend proces.
Is het belangrijkste feit niet:
Het belangrijkste hormoon dat werd aangetroffen is oestron, een 'zwak vrouwelijk hormoon' dat een krachtige endocriene verstoorder is. Dit hormoon wordt vaak aangetroffen in het afvalwater van zuiveringsinstallaties en als uitspoelsel van mest (van koeien, kippen en varkens). Dat betekent dat het dus van zowel agrarische als menselijke 'bronnen' afkomstig is.
Dat dit invloed kan hebben op het hormoonevenwicht in het water en daarmee op het natuurlijk evenwicht: de waarschijnlijkheid lijkt toe te nemen.
En inderdaad kunnen (sommige) vissen gemakkelijk een geslachtverandering ondergaan. De vraag is natuurlijk, verschuift het evenwicht mannetjes, hermafrodiet, vrouwtjes in een bepaalde richting en kan deze sexchange verklaard worden met hormoon actieve afvalstoffen uit onze waterzuiveringsinstallaties.
Economisch gezien, moeten afvalzuiveringsinstallaties aangepast worden om deze stofjes uit te filteren? Dit gaat miljarden kosten en in een tijd van bezuinigingen een onhaalbare zaak.
Er moet dus meer kennis verzameld worden, echter kennis kost geld. In deze tijd van crisis moet onderzoek geld opbrengen. Onafhankelijk onderzoek wordt onmogelijk gemaakt, fundamentele kennis kost eenmaal geld.
Indien we dit geld, als samenleving (hieronder valt ook het bedrijfsleven) niet willen investeren dan zal het een discussie blijven tussen de wetenschap van idealisten en de industrie. De praktijk zal het uitwijzen.