Geen hogere gezondheid
Niet alleen omdat biologisch beter is voor het milieu en voor het dierwelzijn, maar vooral ook omdat biologisch een gezonder imago heeft. Er is een rotsvast vertrouwen dat alles wat natuurlijk is, ook gezond is. Voor de productie van biologische producten zijn geen chemische stoffen gebruikt, geen kunstmest en geen pesticiden. Ook de productie van biologisch vlees gebeurt met biologische geteelde veevoer en zonder antibiotica. De dieren hebben meer bewegingsruimte en meer toegang tot de buitenlucht. Dat de kosten om zulke producten te verbouwen hoger zijn dan van de gewone landbouwproducten vinden we begrijpelijk. Omdat we er meer gezondheid voor terug krijgen, vindt men die hogere prijs gerechtvaardigd. Maar dat eerste blijkt volgens de genoemde een publicatie niet zo te zijn.
Geen RCT's
In Nederland onderzocht het Louis Bolk instituut mensen met kanker die biologische producten zijn gaan gebruiken.(ii) Van de deelnemers voelde 61% zich fitter en energieker tijdens het gebruik van biologische producten. De deelnemers hoopten door deze voeding hun ziekte te kunnen bestrijden. Er werd geen controlegroep bestudeerd, een ‘randomized controlled trial’ was dit onderzoek dus niet. Overigens, een RCT met voeding is vrijwel onmogelijk, deelnemers zijn bijna niet te blinderen als het gaat om voeding. Een eerlijke vergelijking met mensen die geen biologische voeding gebruikten, kon niet worden gemaakt.
Geen duidelijke conclusie
Wetenschappers van de Amerikaanse Stanford University onderzochten de relatie tussen biologische voeding en onze gezondheid. Zij constateerden dat onderzoek naar échte gezondheidskenmerken – zoals ziekte en sterfte – in relatie tot biologische producten niet voorhanden bleek. Slechts drie studies onderzochten de effecten van biologische producten op allergieën en campylobacterinfecties, er werden geen verschillen gevonden. Vervolgens keken de onderzoekers naar voedingswaarden, bacteriële verontreiniging en de aanwezigheid van landbouwgiffen.
De voedingswaarden van biologische producten bleken niet wezenlijk af te wijken van die van grootschalig geproduceerde niet-biologische producten. Zo waren er geen echte verschillen in vitamines en mineralen, uitgezonderd het mineraal fosfaat. Biologische melk bevatte iets meer van het gezonde omega-3 vet dan gewone melk. Ook de gezonde polyfenolen (antioxidanten) kwamen iets meer voor in biologische producten, maar de verschillen waren te gering voor een duidelijke conclusie.
Daarnaast is aangetoond dat biologisch voedsel minder vaak pesticiden bevatte, maar de gemeten hoeveelheden pesticiden vielen allemaal binnen de veilige norm. De bacteriële contaminaties verschilden evenmin veel, maar biologisch geproduceerd kippen- en varkensvlees bevatte wel minder vaak resistente bacteriën. Op dat aspect hebben biologische producten een pluspunt.
i) Smith-Spangler C, Brandeau ML, Hunter GE, Bavinger JC, Pearson M, Eschbach PJ, Sundaram V, Liu H, Schirmer P, Stave C, Olkin I, Bravata DM Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives?: a systematic review. Ann Intern Med. 2012;157:348-66
ii) Kan biologische voeding een bijdrage leveren aan de gezondheid van mensen met kanker? Ervaringen van de patiënt. Drs. Marja van Vliet, Dr.Ir. Lucy van de Vijver
Fotcredits: 100% puur appelsap, Zeppton
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Biologisch is niet persé vrij van antibiotica. Ook ken ik reguliere boeren die er voor kiezen om geen antibiotica te gebruiken. Antibiotica alsook hormonen zijn dan ook voor mij geen punt van onderscheid tussen wel en niet biologisch. Wel of niet gebruiken ligt dus bij de ondernemer en niet bij het keurmerk.
Hierbij de uitleg van Skal bij rundvlees, zie ook de andere dieren op de site.
"Voor de productie van biologische producten zijn geen chemische stoffen gebruikt, geen kunstmest en geen pesticiden."
Deze zin lijkt me klakkeloos overgenemen terwijl je van een wetenschapper een wat meer kritische blik zou mogen verwachten als het gaat om de holle frasen afkomstig uit de biologische sector.
Dat er met "chemische stoffen" in de meeste gevallen synthetische stoffen worden bedoeld, is een veel voorkomende onjuistheid waar je niet te zwaar aan moet tillen, tenzij het, zoals in dit geval, gaat om het demoniseren van alles wat uit een reageerbuis of fabriek komt. Alle stoffen zijn natuurlijk chemisch. Daarnaast is het complete onzin dat er in de biologische landbouw geen pesticiden gebruikt zouden worden. "Natuurlijke" ongedierteverdelgers zijn ook pesticiden. Opnieuw een marketingtruuk om in te spelen op het "natuurlijk is beter" onderbuikgevoel van de argeloze consument, een tactiek waar de biologische sector volledig van doorspekt is.
Als er getest wordt op pesticideresiduen op landbouwgewassen gebeurt dat nooit op elke mogelijk denkbare gifstof maar op bekende synthetische pesticiden, herbiciden en fungiciden. Veel "natuurlijke" ongediertebestrijdingsmiddelen uit de biologische industrie blijven op deze manier ongedetecteerd.
Voor de liefhebbers is hier een wat genuanceerder artikel over dit onderwerp.
HEt lijkt mij iig voor de natuur zelf altijd gezonder om natuurlijke bestrijdigsmiddelen ipv chemische te gebruiken, een hele echte biologische boer zal bijv bloemen tussen gewassen zetten om bepaalde insecten aan te lokken en andere te weren, maar op grote stukken land zal dat niet altijd handig zijn, omdat je dan heel veel handwerk krijgt, in kleinere tuintjes gaat het iig prima, afrikaantjes, goudsbloemen, diverse kruiden enz zijn hele goede natuurlijke bestrijders.
Iig is mijn ervaring dat biologisch niet gezond voor de portemonnee is, ik vind 20 euro voor een kilo kipfilet gewoon te duur, ondanks dat ik minder vlees eet, daar heb ik echt het geld niet voor helaas. En ook zal ik geen 2,50 tot 3 euro betalen voor een bloemkool als ik die ook voor 1 euro kan kopen.
Wat de troep op reguliere groente en fruit betreft, volgens de onderzoeken in het lab van the health ranger worden alle lichaamsvreemde stoffen er weer uitgewerkt doordat het zich hecht aan de onverteerbare vezels. In hoeverre dat ook werkelijk zo is zouden meerdere onderzoeken zich aan moeten wijden, maar met dat in het echterhoofd maakt het dus nauwelijks uit of je gewoon of bio eet
#2, interessant artikel, Bas. Maar 'genuanceerd' is het niet. Het doel van dat artikel is (slechts) om de gezondheidsclaims van biologische landbouw onderuit te halen en niet om ze te nuanceren.
Overigens, de stoffen kopersulfaat en rotenon zijn in de Nederlandse biologische landbouw niet toegestaan. Weer een zorg minder.
En de insteek van het artikel over de veiligheid van de reguliere bestrijdingsmiddelen is een beetje kortzichtig. Hun argument is dat uit alle bestaande onderzoeken blijkt dat er van de gebruikte bestrijdingsmiddelen in de toegestane doseringen geen giftige werking bij mensen bekend is.
Maar ja, ten eerste, de meeste mensen die kiezen voor biologisch vertrouwen niet zo op die onderzoeken en kiezen liever veilig dan vergissen. En ook niet onterecht. Want niet zelden duikt er een stof op waarvan na enkele jaren blijkt dat die toch niet zo ongevaarlijk is. (Netzoals met de natuurlijke middelen rotenon en pyrthrine, overigens). En ten tweede speelt ook het effect van bestrijdingsmiddelen op de omgeving een rol. Anno 2014 zijn we nog steeds bezig de lijst met toegestane bestrijdingsmiddelen (en andere stoffen) te herzien, omdat er steeds weer nieuwe kennis over de bijwerkingen ontstaat. Beroemd is bijvoorbeeld hexachloorbenzeen. Meer recent zien we dat glyfosaat toch langer in het milieu blijft hangen dan gedacht en over de neonicotinoiden is het laatste woord ook nog niet gezegd.
Het lijkt in de discussie over biologsiche landbouw alleen nog maar te gaan over de gezondheidsvoordelen. Maar biologische landbouw is ook (in sommige opzichten) beter voor de omgeving. In mijn vorige reactie had ik het al over de bestrijdingsmiddelen. Maar de biologische melkveehouderij - van de andere takken weet ik het niet - scoort per liter melk ook significant beter op de uitstoot van vermestende stoffen (stikstof en fosfaat) (Thomassen et al. 2008, helaas niet vrij toegankelijk).