Lucette Faber ergert zich. Aan de hypes, die je maar voorschrijven wat wel en niet mag omdat het al dan niet gezond voor je is. Maar waar blijft het 'lekker'? Lucette houdt zich liever aan het adagium van Seneca: 'alles met mate'.
Vorig jaar kocht ik bij het biologisch boerenbedrijf La Vialla in Toscane volkorenpasta, omdat je wel eens wilt proeven wat gezondheidsprofeten ons aanraden. Ik vond het product tamelijk taai, er moest flink wat zout in het water en ook na lang koken (tot 15 minuten) bleef de structuur plakkerig in de mond. Bovendien waren de stroken tagliatelle dik en de fusilli stroef.
Dit jaar las ik in hun nieuwe catalogus dat La Vialla de trend van de tijd heeft opgepikt door pasta van speltmeel aan te bieden. Volkoren is uit, spelt is in. Braaf bestel ik zes zakken speltpasta, want speltproducten vind ik erg lekker. Ik moet zegen: een vooruitgang. De tagliatelle en fusilli zijn smaakvoller en iets minder taai.
Spelt moet. Spelt is goed.
Maar al etend blijf ik denken: waar ben ik mee bezig? Eet ik dit nu om mezelf een beter mens te voelen volgens de voorschriften van voedingshypes of omdat ik het echt lekker vind? Kan ik wel echt genieten van iets dat ik nooit op m'n bord zou hebben liggen als niet recentelijk een groep mensen in de geschiedenis van onze graansoorten was gedoken en had verkondigd: Spelt! Het nieuwe geluk! 'Spelt moet. Spelt is goed.' En zie: spelt sloeg aan. Wij eten spelt in brood, koekjes, pannekoeken, hartige taarten en – pasta.
Mijn eerste olijf...
Ik heb het altijd leuk gevonden om nieuwe producten te proeven. Ooit at ik mijn eerste olijf, aubergine, oester, inktvis en dronk ik mijn eerste sherry. Maar die producten uit andere landen en streken hebben stapsgewijze, vooral dankzij onze vakantielust een plekje op ons menu veroverd. Omdat we ze lekker vonden.
Geplugd
Nu worden ons nieuwe producten aangeboden – door de strot geduwd is misschien een beter woord – die ergens uit een ver land zijn gehaald omdat ze daar een bevolkingsgroep gezond houden. Of lang laten leven. Of misschien wel een opwindend seksleven laten hebben. Soja, quinoa, Japans broodkruim, quorn, spelt – de lijst is veel langer. Nooit wordt er in de marketingstrategiën voor die producten gezegd 'proef eens wat lekker', nee, het is gezond. Deze producten worden in ons dagelijks menu geïmplanteerd, niet omdat ze zo lekker waren tijdens onze vakantie in Japan of Peru of de Malediven. Geplugd heet dat geloof ik in popmuziekjargon.
Ik word ziek van al dat gezonde voer. Natuurlijk kan ik kiezen om het niet te eten, wat ik ook meestal doe, maar dat dit pluggen zoveel succes heeft gaat mij toch enigszins onder de huid zitten. Tegenwoordig lijkt het niet meer mogelijk onbevangen van het eten op je bord te genieten. Aan elk hapje hangt een verhaal en het is zelden leuk. Het doet meestal een appèl op een van onze schuldgevoelens, persoonlijk of maatschappelijk. Het wondermooie adagium van Loesje: Geniét nou eens! zou in elke keuken moeten hangen, liefst boven de boekenkast met kookboeken waarin oerdiëten, zandloperdiëten, rawfoodrecepten elkaar verdringen, maar een lekker kookboek met gewone kost waarmee tientallen generaties groot en gezond mee geworden zijn, ontbreekt.
Verketteren
Wat is er mis met ons wanneer het nieuwe voedsel alleen nog recht van bestaan heeft omdat het helpt (nou ja, pretendeert te helpen) tegen diabetes, kanker, migraine, gewrichtspijn en allergie? Of, erger nog: ons een bijna eeuwig leven belooft? Wanneer staan mensen eens op in protest tegen het verketteren van goed, mooi, voedsel omdat het 'slecht' zou zijn?
Diëetgoeroe's die brood verketteren, of aardappelen, of boter, verloochenen onze innigste en oudste banden met de gaven van Moeder Aarde. In naam van wat? Kunnen wij hun voorschriften bewijzen zolang wij ieder geen twee paralelle levens kunnen leven? Zijn de moderne voedselintoleranties waar veel eigentijdse kost voor lijkt ontworpen, niet vooral het gevolg van innerlijke leegte en mateloze hunkering naar nieuwe prikkels?
Ik weet het, Seneca is een saaie filosoof voor de meeste mensen. Maar zijn 'alles met mate' (of het nog veel oudere Griekse adagium (Niets teveel' ) is toch eigenlijk waar het om draait. Zolang je maar niet, zoals Seneca, door de keizer gedwongen wordt zelfmoord te plegen kun je daarmee heel oud worden. En alles eten!
Heb ik na al dit gemopper ook nog iets lekkers voor op tafel? Jawel, spelt dus: een overheerlijke salade van speltpasta met gerookte zalm. Want het moet ook weer niet te gezond zijn (of te lekker, volgens Maarten 't Hart).
Salade van speltpasta met gerookte zalm
- 300 gr fusilli van speltmeel (La Vialla)
- 3 rijpe tomaten
- 2 sjalotjes
- ½ komkommer
- 250 gr gerookte zalm
- 4 hardgekookte eieren
- wat rucola of veldsla
- 1 dl extra vergine olijfolie
- drupje balsamico
- takje verse dragon
- zout, vers gemalen peper
Kook de pasta in goed gezouten water (of met groentebouillontablet) in 10 min. gaar, giet hem af en voeg de olijfolie toe. Laat dit enkele uren intrekken. Kook en pel de eieren, snijd tomaten en komkommer (geschild) in kleine blokjes, snijd de sjalotjes fijn. Meng kort voor het serveren de pasta met de tomaat, sjalot en komkommer. Voeg blaadjes dragon en zout en peper toe en de rucola of veldsla, meng alles voorzichtig.
Doe er nog wat olijfolie en de balsamico bij. Schep de salade op een grote schaal en garneer hem met halve harde eieren en plakken gerookte zalm.
Lekker met een koele Orvieto of San Gimignano erbij, en een stukje boerenbrood. Omdat het kan.
Fotocredits: Lucette M. Faber
Dit artikel afdrukken
Dit jaar las ik in hun nieuwe catalogus dat La Vialla de trend van de tijd heeft opgepikt door pasta van speltmeel aan te bieden. Volkoren is uit, spelt is in. Braaf bestel ik zes zakken speltpasta, want speltproducten vind ik erg lekker. Ik moet zegen: een vooruitgang. De tagliatelle en fusilli zijn smaakvoller en iets minder taai.
Spelt moet. Spelt is goed.
Maar al etend blijf ik denken: waar ben ik mee bezig? Eet ik dit nu om mezelf een beter mens te voelen volgens de voorschriften van voedingshypes of omdat ik het echt lekker vind? Kan ik wel echt genieten van iets dat ik nooit op m'n bord zou hebben liggen als niet recentelijk een groep mensen in de geschiedenis van onze graansoorten was gedoken en had verkondigd: Spelt! Het nieuwe geluk! 'Spelt moet. Spelt is goed.' En zie: spelt sloeg aan. Wij eten spelt in brood, koekjes, pannekoeken, hartige taarten en – pasta.
Mijn eerste olijf...
Ik heb het altijd leuk gevonden om nieuwe producten te proeven. Ooit at ik mijn eerste olijf, aubergine, oester, inktvis en dronk ik mijn eerste sherry. Maar die producten uit andere landen en streken hebben stapsgewijze, vooral dankzij onze vakantielust een plekje op ons menu veroverd. Omdat we ze lekker vonden.
Geplugd
Nu worden ons nieuwe producten aangeboden – door de strot geduwd is misschien een beter woord – die ergens uit een ver land zijn gehaald omdat ze daar een bevolkingsgroep gezond houden. Of lang laten leven. Of misschien wel een opwindend seksleven laten hebben. Soja, quinoa, Japans broodkruim, quorn, spelt – de lijst is veel langer. Nooit wordt er in de marketingstrategiën voor die producten gezegd 'proef eens wat lekker', nee, het is gezond. Deze producten worden in ons dagelijks menu geïmplanteerd, niet omdat ze zo lekker waren tijdens onze vakantie in Japan of Peru of de Malediven. Geplugd heet dat geloof ik in popmuziekjargon.
Ik word ziek van al dat gezonde voer. Natuurlijk kan ik kiezen om het niet te eten, wat ik ook meestal doe, maar dat dit pluggen zoveel succes heeft gaat mij toch enigszins onder de huid zitten. Tegenwoordig lijkt het niet meer mogelijk onbevangen van het eten op je bord te genieten. Aan elk hapje hangt een verhaal en het is zelden leuk. Het doet meestal een appèl op een van onze schuldgevoelens, persoonlijk of maatschappelijk. Het wondermooie adagium van Loesje: Geniét nou eens! zou in elke keuken moeten hangen, liefst boven de boekenkast met kookboeken waarin oerdiëten, zandloperdiëten, rawfoodrecepten elkaar verdringen, maar een lekker kookboek met gewone kost waarmee tientallen generaties groot en gezond mee geworden zijn, ontbreekt.
Verketteren
Wat is er mis met ons wanneer het nieuwe voedsel alleen nog recht van bestaan heeft omdat het helpt (nou ja, pretendeert te helpen) tegen diabetes, kanker, migraine, gewrichtspijn en allergie? Of, erger nog: ons een bijna eeuwig leven belooft? Wanneer staan mensen eens op in protest tegen het verketteren van goed, mooi, voedsel omdat het 'slecht' zou zijn?
Diëetgoeroe's die brood verketteren, of aardappelen, of boter, verloochenen onze innigste en oudste banden met de gaven van Moeder Aarde. In naam van wat? Kunnen wij hun voorschriften bewijzen zolang wij ieder geen twee paralelle levens kunnen leven? Zijn de moderne voedselintoleranties waar veel eigentijdse kost voor lijkt ontworpen, niet vooral het gevolg van innerlijke leegte en mateloze hunkering naar nieuwe prikkels?
Ik weet het, Seneca is een saaie filosoof voor de meeste mensen. Maar zijn 'alles met mate' (of het nog veel oudere Griekse adagium (Niets teveel' ) is toch eigenlijk waar het om draait. Zolang je maar niet, zoals Seneca, door de keizer gedwongen wordt zelfmoord te plegen kun je daarmee heel oud worden. En alles eten!
Heb ik na al dit gemopper ook nog iets lekkers voor op tafel? Jawel, spelt dus: een overheerlijke salade van speltpasta met gerookte zalm. Want het moet ook weer niet te gezond zijn (of te lekker, volgens Maarten 't Hart).
Salade van speltpasta met gerookte zalm
- 300 gr fusilli van speltmeel (La Vialla)
- 3 rijpe tomaten
- 2 sjalotjes
- ½ komkommer
- 250 gr gerookte zalm
- 4 hardgekookte eieren
- wat rucola of veldsla
- 1 dl extra vergine olijfolie
- drupje balsamico
- takje verse dragon
- zout, vers gemalen peper
Kook de pasta in goed gezouten water (of met groentebouillontablet) in 10 min. gaar, giet hem af en voeg de olijfolie toe. Laat dit enkele uren intrekken. Kook en pel de eieren, snijd tomaten en komkommer (geschild) in kleine blokjes, snijd de sjalotjes fijn. Meng kort voor het serveren de pasta met de tomaat, sjalot en komkommer. Voeg blaadjes dragon en zout en peper toe en de rucola of veldsla, meng alles voorzichtig.
Doe er nog wat olijfolie en de balsamico bij. Schep de salade op een grote schaal en garneer hem met halve harde eieren en plakken gerookte zalm.
Lekker met een koele Orvieto of San Gimignano erbij, en een stukje boerenbrood. Omdat het kan.
Fotocredits: Lucette M. Faber
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Voor mij geen speltpasta, daar word ik ziek van; zal mijn allergie wel weer zijn!
Ik wil de vraag eigenlijk omdraaien: Wat is er mis met de oer-Hollandse stamppot? Of "An apple a day keeps the doctor away!" en, omdat vet nu weer mag, roomboter op je brood? Natuurlijk alles, zeker de calorieën, met mate.
Nu supermarkten ook speltbrood verkopen (nou ja hoeveel spelt zit daar werkelijk in) vanwege de hype, kan de biologische winkel nauwelijks meer aan spelt meel komen.
Niks hype, ik verkies al jaren brood van volkoren speltmeel boven tarwebrood. Wel zelf bakken, want broodverbeteraars maken het juist slechter.
Spelt wordt in het najaar gezaaid, heeft liever geen bemesting en kan zonder bestrijdingsmiddelen. Spelt is daarom veel minder milieubelastend dan tarwe en bevat in tegenstelling tot tarwe praktisch geen residuen van bestrijdingsmiddelen. De opbrengst van tarwe is 2x zoveel dan van spelt, maar de speltprijs ligt 3x zo hoog!
Spelt heeft iets minder calorieën maar meer eiwit dan tarwe. De gluten van spelt zijn anders dan die van tarwe en breken snel af. Speltmeel wordt daarom maar kort gekneed of gemixed. Ik bak al 5 jaar speltbrood van volkoren speltmeel van de Lidl (D). Veel sneller klaar dan met tarwemeel want de gluten komen al vrij voordat je met kneden of mixen begint. In Duitsland wordt naast rogge en gerst veel spelt verbouwd, dat vaak lokaal wordt gemalen. Bakkers in Duitsland hebben ook meestal speltbrood. Jammer dat speltmeel bij ons moeilijk verkrijgbaar is. Ik vermoed dat het met onbekendheid te maken heeft, want in Duitsland hebben bijna alle supermarkten speltmeel (Dinkel-Vollkornmehl).
De weinige keren dat ik pasta eet, neem ik gewone pasta van harde tarwe want pasta van spelt vind ik geen succes.
Inleiding op recept is samen te vatten als "Ik wil genieten van mijn eten en ik erger me dus aan mensen die willen dat ik nadenk over de eventuele (on-)gezonde kanten van het voedsel". Allemaal emotie.
Een groot deel van de mensen kan zich die levenshouding - om concrete gezondheidsredenen - niet permitteren, Lucette (en het deel wat denkt zich dat wel te kunnen permitteren, kan dat ook niet, alleen weten ze het nog niet (of willen ze het niet weten)).
Overigens lijkt het recept me niet verkeerd.
Alleen maar voordelen aan spelt ? De opbrengst per hectare is ongeveer de helft van wintertarwe. In een wereld met bijna 1 miljard hongerige mensen zijn wij weer 'heerlijk' bezig met onze narcistische hobbies.