2 min
Dat zegt de Gezondheidsraad sinds gisteren op zijn website. De Nederlandse voedingswetenschap gaat nu denken en adviseren in voedingspatronen in plaats van losse stofjes en past daarop zijn adviezen aan.
De Schijf van Vijf wordt er voor omgebouwd. De Gezondheidsraad laat Professor Daan Kromhout aan het woord en schrijft:
Om de vijf à tien jaar bundelt de Gezondheidsraad de meest recente wetenschappelijke inzichten over de relatie tussen voeding en gezondheid in de Richtlijnen Goede Voeding. De richtlijnen van de raad worden vervolgens door het Voedingscentrum vertaald naar praktische adviezen voor de consument. De Schijf van Vijf is hiervan het bekendste voorbeeld. Hoe de schijf eruit komt te zien, is nu nog niet te zeggen. Wel belooft prof. Daan Kromhout – als voorzitter van de Beraadsgroep Voeding van de Gezondheidsraad – dat er een accentverschuiving in de nieuwe richtlijnen gaat plaatsvinden.
Wat wordt de grootste verandering ten opzichte van de huidige Richtlijnen Goede Voeding?
In de vorige richtlijnen lag het accent steeds op voedingsstoffen, macronutriënten en micronutriënten. De laatste jaren zijn wetenschappers minder naar afzonderlijke voedingsstoffen gaan kijken, maar meer naar de relatie tussen voedingsmiddelen, voedingspatronen en gezondheid. De voedingsstoffen zijn natuurlijk nog steeds van belang, maar het geheel is meer dan de som der delen. Niet alleen bij wetenschappelijk onderzoekers maar ook bij voedingskundigen is nu een omslag in het denken nodig van de klassieke voedingskundige benadering waarbij de nadruk ligt op nutriënten, naar aanbevelingen met voedingsmiddelen en voedingspatronen.
Hoe nieuw is deze benadering?
Je moet het meer zien als een accentverschuiving. In de richtlijnen van 2006 hebben we bijvoorbeeld al veel aandacht besteed aan vis. Dat resulteerde in de praktische aanbeveling om twee keer per week vis te eten, waarvan één keer vette vis. Helaas eten we in Nederland nog steeds te weinig vis. Ik ben benieuwd of voedingsvoorlichters daar wat op weten te vinden, want het zou goed zijn als onze visconsumptie omhoog ging.
De aandacht voor voedingssupplementen is toch wel nieuw?
Veel Nederlanders gebruiken tegenwoordig dagelijks voedingssupplementen. Volgens de Voedselconsumptiepeiling gaat het om ongeveer veertig procent van de Nederlanders. De vraag is welke supplementen zinvol zijn en welke niet. Houden we onze adviezen beperkt tot vitamine D, waarover de raad in 2012 naar buiten trad, of zijn er ook redenen om aan andere vitamines aandacht te besteden?
Blijft het gezond om mediterraan of Japans te eten?
We bestuderen de wereldwijd verschenen wetenschappelijke literatuur over de relaties tussen voedingsstoffen, voedingsmiddelen, voedingspatronen en gezondheid. Daarbij besteden we ook aandacht aan de traditionele keukens van de Kretenzers en de Japanners omdat de mensen daar gemiddeld gezonder oud worden dan hier. Hun patronen zijn niet een-op-een naar hier te vertalen, maar wel kun je elementen in hun voeding vinden die ook voor ons gezond zijn. Veel groente en fruit eten bijvoorbeeld, en goede vetten en oliën gebruiken. En bewegen, want een zittend leven is voor niemand goed.
Eerdere Richtlijnen Goede Voeding vormden een lijvig boekwerk. Is dat weer de verwachting?
De Gezondheidsraad publiceert steeds minder op papier en steeds vaker digitaal. Ook de nieuwe richtlijnen zullen als documenten via de website van de Gezondheidsraad te raadplegen zijn. In verschillende achtergronddocumenten maken we een systematische analyse van de stand van de wetenschap over voedingsstoffen, voedingsmiddelen en voedingspatronen in relatie tot chronische ziekten. Ook laten we stap voor stap zien welke keuzes de raad maakt om tot richtlijnen te komen. De achtergronddocumenten vormen de bouwstenen voor het uiteindelijke compacte advies met de nieuwe richtlijnen. Daar mogen de voedingsvoorlichters dan weer mee aan de slag om ze verder te vertalen naar verschillende doelgroepen.
Als we ons niet vergissen, staat hierboven dat de Gezondheidsraad toch in stofjes blijft denken, maar dat gaat doen vanuit manieren waarop mensen eten. En verder dat je gevarieerd en met mate moet eten en moet bewegen. Denk je dat er iets verandert, dat Nederland gezonder gaat laten eten?
Fotocredits: Things you don't believe when you're 16, uitsnede, Adrian Clark
Dit artikel afdrukken
Om de vijf à tien jaar bundelt de Gezondheidsraad de meest recente wetenschappelijke inzichten over de relatie tussen voeding en gezondheid in de Richtlijnen Goede Voeding. De richtlijnen van de raad worden vervolgens door het Voedingscentrum vertaald naar praktische adviezen voor de consument. De Schijf van Vijf is hiervan het bekendste voorbeeld. Hoe de schijf eruit komt te zien, is nu nog niet te zeggen. Wel belooft prof. Daan Kromhout – als voorzitter van de Beraadsgroep Voeding van de Gezondheidsraad – dat er een accentverschuiving in de nieuwe richtlijnen gaat plaatsvinden.
Wat wordt de grootste verandering ten opzichte van de huidige Richtlijnen Goede Voeding?
In de vorige richtlijnen lag het accent steeds op voedingsstoffen, macronutriënten en micronutriënten. De laatste jaren zijn wetenschappers minder naar afzonderlijke voedingsstoffen gaan kijken, maar meer naar de relatie tussen voedingsmiddelen, voedingspatronen en gezondheid. De voedingsstoffen zijn natuurlijk nog steeds van belang, maar het geheel is meer dan de som der delen. Niet alleen bij wetenschappelijk onderzoekers maar ook bij voedingskundigen is nu een omslag in het denken nodig van de klassieke voedingskundige benadering waarbij de nadruk ligt op nutriënten, naar aanbevelingen met voedingsmiddelen en voedingspatronen.
Hoe nieuw is deze benadering?
Je moet het meer zien als een accentverschuiving. In de richtlijnen van 2006 hebben we bijvoorbeeld al veel aandacht besteed aan vis. Dat resulteerde in de praktische aanbeveling om twee keer per week vis te eten, waarvan één keer vette vis. Helaas eten we in Nederland nog steeds te weinig vis. Ik ben benieuwd of voedingsvoorlichters daar wat op weten te vinden, want het zou goed zijn als onze visconsumptie omhoog ging.
De aandacht voor voedingssupplementen is toch wel nieuw?
Veel Nederlanders gebruiken tegenwoordig dagelijks voedingssupplementen. Volgens de Voedselconsumptiepeiling gaat het om ongeveer veertig procent van de Nederlanders. De vraag is welke supplementen zinvol zijn en welke niet. Houden we onze adviezen beperkt tot vitamine D, waarover de raad in 2012 naar buiten trad, of zijn er ook redenen om aan andere vitamines aandacht te besteden?
Blijft het gezond om mediterraan of Japans te eten?
We bestuderen de wereldwijd verschenen wetenschappelijke literatuur over de relaties tussen voedingsstoffen, voedingsmiddelen, voedingspatronen en gezondheid. Daarbij besteden we ook aandacht aan de traditionele keukens van de Kretenzers en de Japanners omdat de mensen daar gemiddeld gezonder oud worden dan hier. Hun patronen zijn niet een-op-een naar hier te vertalen, maar wel kun je elementen in hun voeding vinden die ook voor ons gezond zijn. Veel groente en fruit eten bijvoorbeeld, en goede vetten en oliën gebruiken. En bewegen, want een zittend leven is voor niemand goed.
Eerdere Richtlijnen Goede Voeding vormden een lijvig boekwerk. Is dat weer de verwachting?
De Gezondheidsraad publiceert steeds minder op papier en steeds vaker digitaal. Ook de nieuwe richtlijnen zullen als documenten via de website van de Gezondheidsraad te raadplegen zijn. In verschillende achtergronddocumenten maken we een systematische analyse van de stand van de wetenschap over voedingsstoffen, voedingsmiddelen en voedingspatronen in relatie tot chronische ziekten. Ook laten we stap voor stap zien welke keuzes de raad maakt om tot richtlijnen te komen. De achtergronddocumenten vormen de bouwstenen voor het uiteindelijke compacte advies met de nieuwe richtlijnen. Daar mogen de voedingsvoorlichters dan weer mee aan de slag om ze verder te vertalen naar verschillende doelgroepen.
Als we ons niet vergissen, staat hierboven dat de Gezondheidsraad toch in stofjes blijft denken, maar dat gaat doen vanuit manieren waarop mensen eten. En verder dat je gevarieerd en met mate moet eten en moet bewegen. Denk je dat er iets verandert, dat Nederland gezonder gaat laten eten?
Fotocredits: Things you don't believe when you're 16, uitsnede, Adrian Clark
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
"Als we ons niet vergissen, staat hierboven dat de Gezondheidsraad toch in stofjes blijft denken,"
Welke stofjes worden genoemd in dit stuk?
"En verder dat je gevarieerd en met mate moet eten"
En waar staat dat in dit stuk?
'wel kun je elementen in hun voeding vinden die ook voor ons gezond zijn' klinkt idd als denken in stofjes, en niet als totaalbenadering. Het Kretenzer en Japanse dieet zijn gewoon gezond in hun totaal. Des te meer 'stofjes' je weglaat, of relatief weinig gebruikt, des te meer deze totaalbenadering aangetast raakt.
Wel is het zo dat sommige wilde kruiden en groenten hier niet te vinden zijn... en dat veel knoflook/ gember of rauwe vis (zelfs haring) consumeren hier niet snel doorgang zullen vinden... al zijn er redelijk wat liefhebbers.
Als ik kijk naar de elementen die genoemd worden: "Veel groente en fruit eten bijvoorbeeld, en goede vetten en oliën gebruiken." dan zie ik geen benadering die zich op individuele stofjes concentreert, wel een benadering waar het risico in steekt dat een stuk samenhang in het dieet en zeker de samenhang tussen dieet en levenswijze te weinig aandacht krijgt.
"... Hun patronen zijn niet een-op-een naar hier te vertalen..."
Merkwaardig dat men het nodig blijft vinden om voedingspatronen naar hier te vertalen. Het GR en het VC hebben toch als doel om te adviseren wat gezond is, dan past daar toch ELK voedingspatroon in dat gezond wordt geacht? Misschien is het nu juist die vertaalslag die het advies tot nu toe tot zo'n tandeloze tijger maakte. Het komt een beetje betuttelend over, of conservatief. Maar dan niet conservatief wat wetenschap en achtergrond betreft, maar wat voor 'de Nederlander' als normaal wordt gezien. Eet je liever rauwkost met kruiden, feta en olijfolie in plaats van brood? Prima toch, is allemaal nog verkrijgbaar in NL ook.
Dat er gekeken wordt naar andere landen met betrekking tot gezonde voeding is prima, maar vertaal het dan wel naar wat wij voornamelijk hier in ons eigen land hebben, eten naar de seizoenen bijv. In Japan zul je geen boerenkool stamppotten vinden, maar boerenkool is wel een wintergroente die je hier overvloedig kunt kweken. Vertaal een roerbak met paksoi dan bijv naar een roerbak met boerenkool of andere koolsoort die het hier goed doet(hoewel paksoi ook in ons land prima groeit).