Met ingang van 1 januari 2023 krijgen alle grote zeeschepen een 'energielabel'. Dat moet leiden tot inzicht in wie de grootste vervuilers zijn én aansporen tot verbeteringsmaatregelen. De maatregel, de Carbon Intensity Indicator, is ontwikkeld door de International Marine Organisation (IMO). Het energielabel is in eerste instantie een 'papieren tijger'; boetes of sancties zijn niet meteen te verwachten. Maar met het stempel dat schepen opgedrukt krijgen, kunnen bedrijven die spullen laten overvaren, wél een klimaatvriendelijke(re) keuze maken. En dat kan voor consumentgedreven bedrijven best een flink verschil maken.
Op dit moment zijn de 55.000 transport- en cruiseschepen die de wereld rondvaren verantwoordelijk voor zo'n 3% van de mondial CO2-uitstoot. Met de toenemende handelsstromen zal dat naar verwachting in 2050 10% zijn.

Om daar grip op te krijgen ontwikkelde de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) de Carbon Intensity Indicator (CII). Per 1 januari 2023 wordt de CII ingevoerd voor alle vracht-, RoPax- en cruiseschepen van meer dan 5.000 brutoton.

Met de CII krijgt het schip een A, B, C, D of E-label, dat aangeeft of het prestatieniveau hoog dan wel laag is, waarbij C de index is. Het label wordt vastgelegd in het Ship Energy Efficiency Management Plan (SEEMP) van het schip. Een schip dat gedurende drie opeenvolgende jaren de beoordeling D of E krijgt, moet een plan met corrigerende maatregelen indienen om aan te tonen hoe de vereiste indexbeoordeling (C of hoger) zal worden bereikt. Op RTL Nieuws zegt Louis Stolper van redersvereniging KVNR dat het nog wel enige jaren zal duren voor er daadwerkelijk boetes of sancties in werking treden als schepen geen verbetering laten zijn. Daar moet de scheepvaart de tijd voor krijgen. Vooralsnog is het dan ook een 'papieren tijger'.

Maar dat neemt niet weg dat een aantal Nederlandse bedrijven al volop bezig is met energiebesparende maatregelen. Zo heeft het schip Frisian Sea 'vliegtuigvleugels' in de vorm van zuilen gekregen die windkracht gebruiken voor extra stuwkracht. Het bedrijf Marine Performance Systems bedacht een apparaat om onder een schip miljarden luchtbelletjes te creëren waardoor het gaat 'zweven'. Dat bespaart 8 tot 12% aan brandstof. Er zijn al moderne zeiltransportschepen. Schepen kunnen ook langzamer gaan varen. Of producenten kunnen letterlijk alle zeilen bijzetten voor een goed verhaal.