3 min
De meest uiteenlopende cijfers over de CO2-uitstoot van vlees doen de ronde. Mark Soetman zette er een aantal op een rij.
Op 2 februari plaatste Eva Jinek op haar site het artikel Vlees verpest onze planeet, waarom eten we het dan nog Als bron noemt ze de veelbesproken documentaire Cowspiracy. Dankzij de populaire presentatrice weet Nederland nu dat koeien meer broeikasgassen dan de totale transportsector produceren. Jinek zegt het zo: ”dus meer dan alle auto’s, vrachtwagens, treinen, schepen en vliegtuigen bij elkaar. En niet zomaar een beetje, de koeien zijn goed voor 51% van alle uitstootgassen, de transport voor 13%." Daar word je wakker van.
Toch wrijf je je ogen even uit. De Partij van de Dieren hield het cijfer namelijk beperkt tot 18%. Milieucentraal rekende twee jaar geleden uit dat juist ons reisgedrag voor de meeste CO2-uitstoot zorgt. De verschillen in cijfers en beelden die ze oproepen, zijn reden om op zoek te gaan naar de cijfers die in omloop zijn over het aandeel van de dierhouderij in de CO2-uitstoot als gevolg van menselijke activiteit en consumptie.
De FAO, die algemeen als betrouwbaar geldt, zei in het bekende en veel geciteerde rapport Livestock’s Long Shadow aanvankelijk dat de dierhouderij een aandeel van 18% in de totale uitstoot moet worden toegerekend. Later corrigeerde de organisatie dat aandeel naar 14,5%. Dat getal staat alleen voor het effect van dierhouderij exclusief de productie van eieren en melk.
De Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA), die onder de Obama-regering gold als een goede bron, houdt de totale uitstoot van de landbouw op 4%, waarvan ongeveer 2% voor veeteelt. Het lage cijfer ten opzichte van de FAO is deels begrijpen omdat de EPA de opname van CO2 door landbouw verdisconteert.
De Partij van de Dieren noemt 18%; Wakker Dier blijkt wat conservatiever en noemt 14,5%. Het Nederlandse bureau Blonk Milieuadvies houdt het op 18%. In ander onderzoek van de FAO wordt 18% voor de landbouw als geheel genoemd en zou - op basis van de verhoudingen die de EPA ziet - mogelijk 9% van de CO2 aan veeteelt moeten worden toegerekend. Het klimaatpanel IPCC heeft het over 10% en later over 12% voor de landbouw als totaal.
Eva Jineks 51% voor veeteelt lijkt nogal ver bij de werkelijkheid vandaan te liggen. Nog bonter maakte De Correspondent het. Het nieuwe blad voor kwaliteitsjournalistiek noemt - zonder enige bronvermelding - 80%.
De cijfers variëren van 2 tot 51%. De Correspondent plaats ik tussen haakjes, want die is wel erg ver verwijderd van de andere cijfers.
Maar hoe zit het met de laagste cijfers in al deze variatie? Daar geeft wellicht de Duitse oceanograaf en klimaatdeskundige Stefan Rahmstorf een antwoord op. Hij rekent voor dat 97% van de jaarlijkse CO2-uitstoot door de natuur zelf wordt geproduceerd, los van menselijke activiteit dus. Dat laat 3% voor menselijke uitstoot over. De biosfeer stoot zijn 97% echter in een gesloten kringloop uit, zegt Rahmstorf heel nadrukkelijk. Het gaat om ongeveer 770 miljard ton jaarlijks. Mensen voegen jaarlijks 22 miljard ton toe die niet zomaar opgenomen kunnen worden in de bestaande balans van het gesloten ecosysteem. Die 3% lijkt een schijntje op het geheel, maar het betekent dat we - uitgaande van die 22 miljard - iedere 35 jaar een totaal CO2-volume toevoegen dat net zo groot is als dat van de natuur maar geen functie heeft in het bestaande ecosysteem. Rahmstorf, zeker geen klimaatscepticus, maakt zich daar grote zorgen over omdat hij denkt dat door mensen veroorzaakte klimaatverandering ook in gematigde gebieden een grote impact gaat hebben. Tegelijk laat hij wellicht zien dat wie door het gebruik van fossiele brandstoffen meer voedsel gaat telen dan er op aarde was, een nieuw gesloten systeem zou kunnen maken. Daarop wijzen de cijfers van de EPA een beetje, ook al weten we sinds kort dat het gewas beslist niet alle uitstoot kan opnemen. Dat neemt niet weg dat de cijfers van de EPA pijnlijk zijn voor ons vanuit de media gevoede begrip dat we met vleesminderen ons bestaan op aarde kunnen redden.
Zou 97 of 98% van de door mensen veroorzaakte uitstoot dan helemaal niets of in ieder geval veel minder met ons vlees of voedsel te maken hebben? Het is denkbaar, want vooral plantaardige voedselproductie neemt weer CO2 op om te kunnen groeien.
Voor hoeveel niet in een kringloop vervatte en daarom dus gevaarlijke toegevoegde CO2-uitstoot zorgen vlees en landbouw nou echt? Ik zou het heel graag willen weten. Jij waarschijnlijk nu ook.
Dit artikel afdrukken
Toch wrijf je je ogen even uit. De Partij van de Dieren hield het cijfer namelijk beperkt tot 18%. Milieucentraal rekende twee jaar geleden uit dat juist ons reisgedrag voor de meeste CO2-uitstoot zorgt. De verschillen in cijfers en beelden die ze oproepen, zijn reden om op zoek te gaan naar de cijfers die in omloop zijn over het aandeel van de dierhouderij in de CO2-uitstoot als gevolg van menselijke activiteit en consumptie.
De cijfers variëren dus van 2 tot 51%. De Correspondent plaats ik maar tussen haakjes, want die is wel erg ver verwijderd van de andere cijfersVan 2% tot 80%
De FAO, die algemeen als betrouwbaar geldt, zei in het bekende en veel geciteerde rapport Livestock’s Long Shadow aanvankelijk dat de dierhouderij een aandeel van 18% in de totale uitstoot moet worden toegerekend. Later corrigeerde de organisatie dat aandeel naar 14,5%. Dat getal staat alleen voor het effect van dierhouderij exclusief de productie van eieren en melk.
De Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA), die onder de Obama-regering gold als een goede bron, houdt de totale uitstoot van de landbouw op 4%, waarvan ongeveer 2% voor veeteelt. Het lage cijfer ten opzichte van de FAO is deels begrijpen omdat de EPA de opname van CO2 door landbouw verdisconteert.
De Partij van de Dieren noemt 18%; Wakker Dier blijkt wat conservatiever en noemt 14,5%. Het Nederlandse bureau Blonk Milieuadvies houdt het op 18%. In ander onderzoek van de FAO wordt 18% voor de landbouw als geheel genoemd en zou - op basis van de verhoudingen die de EPA ziet - mogelijk 9% van de CO2 aan veeteelt moeten worden toegerekend. Het klimaatpanel IPCC heeft het over 10% en later over 12% voor de landbouw als totaal.
Eva Jineks 51% voor veeteelt lijkt nogal ver bij de werkelijkheid vandaan te liggen. Nog bonter maakte De Correspondent het. Het nieuwe blad voor kwaliteitsjournalistiek noemt - zonder enige bronvermelding - 80%.
De cijfers van de EPA zijn pijnlijk voor ons vanuit de media gevoede begrip dat we vooral door vleesminderen ons bestaan op aarde kunnen reddenStefan Rahmstorf
De cijfers variëren van 2 tot 51%. De Correspondent plaats ik tussen haakjes, want die is wel erg ver verwijderd van de andere cijfers.
Maar hoe zit het met de laagste cijfers in al deze variatie? Daar geeft wellicht de Duitse oceanograaf en klimaatdeskundige Stefan Rahmstorf een antwoord op. Hij rekent voor dat 97% van de jaarlijkse CO2-uitstoot door de natuur zelf wordt geproduceerd, los van menselijke activiteit dus. Dat laat 3% voor menselijke uitstoot over. De biosfeer stoot zijn 97% echter in een gesloten kringloop uit, zegt Rahmstorf heel nadrukkelijk. Het gaat om ongeveer 770 miljard ton jaarlijks. Mensen voegen jaarlijks 22 miljard ton toe die niet zomaar opgenomen kunnen worden in de bestaande balans van het gesloten ecosysteem. Die 3% lijkt een schijntje op het geheel, maar het betekent dat we - uitgaande van die 22 miljard - iedere 35 jaar een totaal CO2-volume toevoegen dat net zo groot is als dat van de natuur maar geen functie heeft in het bestaande ecosysteem. Rahmstorf, zeker geen klimaatscepticus, maakt zich daar grote zorgen over omdat hij denkt dat door mensen veroorzaakte klimaatverandering ook in gematigde gebieden een grote impact gaat hebben. Tegelijk laat hij wellicht zien dat wie door het gebruik van fossiele brandstoffen meer voedsel gaat telen dan er op aarde was, een nieuw gesloten systeem zou kunnen maken. Daarop wijzen de cijfers van de EPA een beetje, ook al weten we sinds kort dat het gewas beslist niet alle uitstoot kan opnemen. Dat neemt niet weg dat de cijfers van de EPA pijnlijk zijn voor ons vanuit de media gevoede begrip dat we met vleesminderen ons bestaan op aarde kunnen redden.
Zou 97 of 98% van de door mensen veroorzaakte uitstoot dan helemaal niets of in ieder geval veel minder met ons vlees of voedsel te maken hebben? Het is denkbaar, want vooral plantaardige voedselproductie neemt weer CO2 op om te kunnen groeien.
Voor hoeveel niet in een kringloop vervatte en daarom dus gevaarlijke toegevoegde CO2-uitstoot zorgen vlees en landbouw nou echt? Ik zou het heel graag willen weten. Jij waarschijnlijk nu ook.
Nog 5
Je hebt 0 van de 5 kado-artikelen gelezen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Hoi Wouter, over die kaas, dat hoor je mij ook niet zeggen dat kaas een kleinere footprint dan vlees zou hebben. Ik bedoel dat we in een ander consumptiepatroon best nog kaas en vlees kunnen consumeren, alleen niet in de hoeveelheden van nu.
Hendrik, het klimaatprobleem van nu komt toch echt door al die marginale 'meerstapjes' die jij, ik en anderen hebben gezet. Een belangrijke bijdrage zou zijn als we allemaal marginale stapjes terugzetten door anders te consumeren. Er komt geen grote oplossing. Opmerkelijk vind ik het wel dat je het collectief niet-handelen opzoekt terwijl er steeds meer initiatieven zijn die wel anders proberen te leven. Of individuen die een beetje anders leven.
Beter laat dan nooit: nog een nieuw element in de discussie over broeikasgassen als gevolg van vleesproductie.
Reeds in deze draad genoemd:
- de CO2 die vee produceert is eerder vastgelegd door planten en draagt in principe dus niks bij aan het broeikaseffect
- dat doet wel de fossiele energie die wordt gebruikt in alle stappen van de keten van kunstmest via gras (of soja) en vee tot mond
- ook de methaan uit de pens en de mest van vee draagt bij. Het wordt weliswaar in een jaar of 12 afgebroken maar is intussen een zeer krachtig broeikasgas.
Nu het element dat ik nog wil toevoegen:
- bij de teelt van veevoer ontstaat ook lachgas (N2O) uit mest of kunstmest. Lachgas is een broeikasgas dat eeuwen lang in de atmosfeer blijft en fors bijdraagt aan het broeikaseffect.
Maar stel dat we geen vlees eten, maar bijvoorbeeld bonen, dan kan er ook lachgas ontstaan. Weliswaar niet uit stikstofkunstmest (dat hebben vlinderbloemigen niet nodig), maar wel uit biologische stikstofbinding (door Rhizobium bacteriën in de wortelknolletjes). Hoe veel dat is zou ik niet weten, maar we moeten het wel in de vergelijking betrekken.
Liesbeth, een kleine correcte op jouw #197: de foodprint van kaas is helaas niet kleiner dan die van vlees. Slecht nieuws voor mij, want ik ben dol op kaas.
#210 Harry, ik heb me afgevraagd of het nog wel zinvol is om op dit #209 soort reacties nog te reageren. Immers wat is het verschil in de houding van mij, iemand die er van overtuigd is dat er een wetenschappelijke consensus is bij klimaatwetenschappers en eigenlijk marginaal iets doet (kan doen) aan dit klimaatprobleem en iemand die dit gigantische probleem feitelijk ontkent en dus ook niks (wil) doet(n). Ik blijf fossiel verstoken, hij ook.
Verder is het hele verhaal gewoonweg wetenschappelijke onzin. Voorbeeld: De verticale verdeling van de koolstofdioxide in te stratosfeer. Zie ook deze bron.
Heel even kort, Meneer Hebers. Waar u het over heeft heeft vrij weinig met het klimaatopwarmend effect te maken. Het gaat erom dat CO2, en andere broeikasgassen, zich als een 'vervuilend' deeltje in de atmosfeer gedragen. De warmte die de aarde overdag opslaat agv zonne-instraling, wordt 's nachts voor een deel als infrarode straling terug in de atmosfeer gebracht. Broeikasgassen werken als een schild en kaatsen mn die infrarode straling weer terug naar het aardoppervlak waardoor de aarde - en de atmosfeer - minder afkoelt. Naarmate we meer CO2 uitstoten (en minder opslaan in de vorm van biomassa) wordt dat effect groter ('radiative forcing'). Dat is het klimaatopwarmend effect dat door de mens wordt veroorzaakt.
Meneer Hebers, u zit er een faktor 10 naast met uw CO2-concentratie. Nogal een aardige fout. En zoveel te lager de "natuurlijke" concentratie, zoveel te groter het effect van de hoeveelheden CO2 die vanuit fossiele bronnen de atmosfeer ingepompt worden. Dus ik zou maar uitkijken.
En kost de afbraak (of het "uiteenspatten") van de door u genoemde minieme hoeveelheden CO2 dan zoveel energie dat de temperatuur van grote volumes lucht met ettelijke graden daalt? Daar klopt iets helemaal niet. Trouwens, wordt er geen enorme hoeveelheid energie voor die reactie geleverd door diezelfde bliksem?