Melamine in de babymelk, verrot vlees bij McDonald's en KFC, gierige koks die giftige afvalolie recyclen tot kookolie, criminele bendes die vlees van zieke varkens en kadavers toch op de markt brengen, zijn schering en inslag. Wij schrikken nauwelijks meer op van voedselveiligheidsschandalen in China.

De Chinezen zelf zijn het inmiddels zat. Hun vertrouwen is geschaad.

The New York Times doet verslag van een aantal initiatieven van Chinese technologiebedrijven om het vertrouwen van burgers in hun voedsel terug te winnen.

Executies om voedselveiligheid
China heeft 1,4 miljard te voeden monden. De voedselketen in het land is niet hecht georganiseerd zodat zich tussen alle schakels van de keten problemen voor kunnen doen. Overheid en staats-landbouwbedrijven proberen die problemen met verschillende aanpakken te lijf te gaan. Dat gaat van het intensiveren van fabrieksinspecties, grootschalige laboratoriumtests, strengere handhaving tot zelfs strenge strafmaatregelen als executies.

Helaas boeken de autoriteiten nog te weinig resultaat. Het vertrouwen bij de bevolking is nog lang niet hersteld. Een aantal grote Chinese technologiebedrijven ziet daarom kans om commerciële oplossingen te introduceren voor de behoefte aan een veilig gevoel. Dat verklaart de opkomst van smartphone apps, online martkplaatsen en fancy gadgets waarmee de veiligheid van voedsel beter kan worden gewaarborgd.

Slimme eetstokjes
Yoyvio is een agrarisch bedrijf opgericht door computerfabrikant Lenovo. Het omvat boerderijen in Chili, Australië, China en twee grote Chileense fruitbedrijven. Yoyvio volgt en documenteert elke stap - temperatuur, irrigatieschema, soort zaden - in het teeltproces en brengt zo transparantie in de hele food chain van fruit. Consumenten kunnen in de winkel hun kiwi's scannen met hun smartphone en krijgen het hele doopceel van de kiwi te zien.

Een uit de hand gelopen 1 april grap van zoekmachine gigant Baidu’s ligt nu als prototype klaar. De zogenaamde ‘Smart Chopsticks’ zijn eetstokjes die eventueel gebruikte gootolie detecteren en de zuurgraad en temperatuur van je maaltijd kunnen meten.

Het pilotprogramma Jutudi, opgericht door Alibaba, is een e-commerce variant van 'buy local'. Gebruikers kopen groente en fruit van Chinese boerderijen die aan strenge private regels moeten voldoen. Ze plukken virtueel van hun eigen percelen - al kan de uiteindelijke levering uit heel China komen. Het programma gebruikt socialistisch-realistische illustraties van twee vrouwen in gouden graanvelden, met glanzend rode tomaten, goed verzorgde varkens en sappige vruchten. Nostalgie, misschien een herinnering aan de dagen van Mao Zedong, toen boeren nog op een voetstuk stonden.

’Certificaten kunnen vervalst worden’
Hoewel de technologiebedrijven niet, zoals de traditionele voedingsindustrie, met schandalen besmet is, moeten ze nog wel het vertrouwen van hun Chinese klanten verdienen. Dat is niet zo gemakkelijk. De vele voedselschandalen hebben iedere Chinees tot een voedselveiligheidsexpert gemaakt. "Hoe meer we lezen, hoe banger en zorgvuldiger we zijn", zegt een klant die het scanrapport van de kiwi leest, maar ze toch niet koopt. "We weten allemaal dat certificaten vervalst kunnen worden", voegt ze toe. In de tracking van Lenovo heeft ze vooralsnog dus ook maar weinig vertrouwen.

Het lijkt er op dat Chinezen qua voedselveiligheid hun heil nog altijd het liefst bij buitenlandse bedrijven zoeken. Dat opent fraaie perspectieven voor het ’Holland’ keurmerk waarmee Nederlandse agrifoodbedrijven de Chinese markt willen gaan veroveren.

Fotocredits: FrankOWPhotography
Dit artikel afdrukken