Zo’n IPA-biertje brouw je zelf

De nieuwste trend in bierland heet IPA. Dat staat voor Indian Pale Ale, een biersoort die gebrouwen wordt met veel hop. Het bittere bier - met een licht zoetje - maakt al enkele jaren furore onder de craft brewers en micro-brouwerijen. Hun honger naar hop zorgde vorig jaar zelfs voor een dreigend hoptekort.

Bierbrouwpakket
Drie enthousiaste Groningers, Eelke Dijkstra, Dirk Blaauw en Martijn Wouters, brengen onder de naam Brouwbroeders bierbrouwpakketten op de markt. Met die pakketten - en online ondersteuning via hun website - helpen de broeders 'gewone' amateurs bier brouwen. Als proefkonijn ging ik aan de slag.

Mijn pakket reisde mee naar Frankrijk. Daar kon ik in alle rust bier brouwen en heb ik de beschikking over een oude kelder. Het brouwen bleek niet tijdrovend en is in een dagdeel te doen. Daarna gaat de natuur aan de slag. Die bepaalt hoelang het bier moet gisten, het moment van botteling en zelfs de lagering op fles voor je het eindresultaat kunt proeven.

Wachten, wachten, wachten
In het pakket: mout, gist, hop, een waterslot, gistemmer en uitgebreide gebruiksaanwijzing voor het brouwen van IPA-bier. Extra nodig buiten het pakket: een grote pan van minimaal 6 liter (liever nog 2) en een kookthermometer.
Bier brouwen blijkt een kwestie van grote hoeveelheden water koken/opwarmen, veel roeren, gas aan/gas uit, en geduld. Het brouwbeslag (de aangeleverde mout) moet in warm water weken en daarna gespoeld worden met heet water. Dan houd je bierbostel en 'wort' over. De wort moet een uur koken. Afhankelijk van het bier dat je brouwt, doe je er vroeg en/of laat je hop bij. Voor 'mijn' IPA zijn dit echte hopbellen, geen 'pellets'/korrels. Het ruikt heerlijk bloemig. Citroenig.



De eenmaal gekookte wort moet zo snel mogelijk afkoelen. Pas als het brouwsel op kamertemperatuur is, mag de gist erbij. De afgekoelde wort gaat door de zeef in de gistemmer, de gist erbij, de emmer dicht met het waterslot en het geheel verdwijnt naar 'een donkere ruimte waar een stabiele temperatuur van rond de 20 graden Celsius heerst'. Dat was nog even puzzelen. Ik brouwde onder zomerse omstandigheden in het zuiden van Frankrijk. Gelukkig bleek de oude wijnkelder koeler dan gedacht.

Het gisten duurt volgens de Brouwbroeders minimaal een week, of iets langer. Bij mij blijken de gisten het in de kelder buitengewoon naar hun zin te hebben. Ze borrelen maar door. Eén week, twee weken, drie weken.... In de kelder verspreidde zich een subtiel zoet aroma. Als de gistemmer eindelijk open gaat, zit er 'plat' bier in. Het heeft wel de geur en smaak, maar niet de bubbel van bier. Onderin de emmer zit een dikke drab van de uitgewerkte gistcellen.

Nagisting op fles
Bij het bottelen - in speciaal daarvoor verzamelde beugelflessen - gaat er nog een beetje suiker bij het bier. Dat zorgt er voor dat het bier in de fles nagist en koolzuur ontwikkelt. De afgevulde flesjes moeten dus opnieuw de kelder in. Na een week is het eerste biertje te proeven. Het is nog wat schuchter van bubbel en schuim, maar ruikt en smaakt al heerlijk. De maanden erna drinken we met toenemend genoegen de rest van het zelfgebrouwen bier. Biertje? Doe mij maar een IPA. Het smaakt romig en vol. Na één fles ben je voldaan.

Alle complimenten voor de Brouwbroeders. Dankzij hun uitstekende beschrijving en ingrediënten is mijn eerste kennismaking met een IPA geslaagd.



Volop keus
Wil je ook zelf brouwen? Dan kun je onder meer bij Brouwbroeders een pakket en navullingen bestellen. Ook de HEMA heeft zelfbrouwbierpakketten. In bijna ieder café kun je zonder schroom een IPA bestellen en natuurlijk kun je bij bierwinkels en bij micro-brouwers zelf terecht.
Ook de grote brouwers blazen hun partijtje mee: ter gelegenheid van de Week van het Bier introduceert Grolsch een Weizen-IPA. De zesde editie van de Brand Bierbrouwwedstrijd draaide voor de tweede keer om (laagalcoholisch) IPA. Het bier van winnaar Jeroen Free ligt eind dit jaar in de schappen. Ook Heineken ziet brood in IPA; de brouwer nam begin deze maand het resterende deel van de grootste IPA-brouwer van de VS, Lagunistas, over om de boot toch vooral niet te missen.