Carrefour is na marktleider E. Leclerc met een marktaandeel van bijna een vijfde van de markt de tweede grootste supermarkt van Frankrijk, een van de grootste markten binnen de Europese Unie.

In reactie op de uitspraken van Bompard hebben Braziliaanse vleesproducenten massaal de levering aan winkels van Carrefour in Brazilië zelf stopgezet. Grote Braziliaanse slachthuizen en vleesverwerkers zoals JBS, Marfrig en Masterboi hebben hun samenwerking met de keten opgeschort. Dat heeft inmiddels in tientallen Braziliaanse Carrefour-winkels geleid tot lege schappen bij de slagerijafdeling. De brancheorganisaties eisen dat Bompard zijn uitspraken terugneemt en waarschuwen dat de situatie verder kan escaleren als dat niet gebeurt.

De Braziliaanse vleesindustrie beschouwt de uitspraken van Bompard als een directe aanval op hun reputatie. In een gezamenlijke verklaring stellen vier grote belangenorganisaties dat als Braziliaans vlees niet goed genoeg is voor de Franse markt, het ook niet geschikt zou zijn voor Carrefour-winkels in andere landen.

Politieke context en economische risico’s
Bompard deed zijn uitspraken tegen de achtergrond van de onderhandelingen over het Mercosur-EU-handelsakkoord, dat al jaren controversieel is. Franse boeren protesteren hevig tegen dit akkoord, uit angst voor concurrentie van goedkopere Zuid-Amerikaanse landbouwproducten, waaronder met name rundvlees, suiker en verder vooral soja, tarwe en maïs. Ze stellen dat de milieu- en productiestandaarden in Mercosur-landen, zoals Brazilië, minder streng zijn. Dat zou de lage prijzen verklaren; in werkelijkheid liggen de productiekosten in Brazilië lager. In Frankrijk blokkeren boeren wegen en demonstreren ze tegen het akkoord, dat volgens hen ernstige schade kan toebrengen aan hun sector.

De Braziliaanse regering ziet de uitspraken van Bompard als een poging om de ratificatie van het handelsakkoord te saboteren. De Braziliaanse minister van Landbouw Carlos Fávaro noemde het een "gecoördineerde actie" die de positie van Brazilië ondermijnt.

Interne tegenstrijdigheden
Het Franse moederbedrijf van Carrefour benadrukt dat de maatregel alleen geldt voor winkels in Frankrijk en geen kritiek inhoudt op de kwaliteit van Braziliaans vlees. Het is volgens Carrefour een reactie op de crisis in de Franse landbouwsector. In Brazilië roept deze nuancering echter weinig begrip op. De boycot door Braziliaanse vleesproducenten benadrukt het economische belang van de Braziliaanse markt voor Carrefour: met een omzet van €21,5 miljard is Brazilië na Frankrijk de grootste markt van het concern. De omzet van Carrefour in Frankrijk wordt niet apart gepubliceerd. Het bedrijf heeft een marktaandeel van bijna 20% in de Franse markt die €134,8 miljard bedraagt.



Breder effect
De uitspraak van Bompard sluit aan bij een bredere trend onder Franse bedrijven. Eerder maakte Danone bekend te stoppen met de import van Braziliaanse soja, hoewel het bedrijf die beslissing later nuanceerde. Ook Les Mousquetaires, eigenaar van Intermarché en Netto, heeft aangegeven Mercosur-vlees te weren.

De reacties van de Franse supermarkten en hun Braziliaanse toeleveranciers laten zien hoe internationale handelspolitiek, nationale belangen en commercie in landelijke contexten met elkaar botsen. Voor Carrefour lijkt het besluit in eigen land politiek winstgevend, maar het heeft grote gevolgen voor de vestigingen in Brazilië, een essentiële pijler van de winst- en verliesrekening van het bedrijf als mondiale speler.

De vraag is nu of Carrefour bereid is de dialoog te zoeken met Braziliaanse producenten en de relatie te herstellen, of dat het bedrijf de prijs betaalt voor zijn politieke keuze in Frankrijk. Gisteren verklaarde de Braziliaanse minister van Landbouw Fávaro fel dat de beslissing van Carrefour om de aankoop van vlees uit Mercosur-landen op te schorten een "onevenredig protectionisme" van Frankrijk laat zien. Daarmee agendeert hij het commerciële besluit van Carrefour besluit als een kwestie tussen Frankrijk - en wellicht de EU - en de Mercosur-landen, terwijl de politiek nog moet besluiten over het handelsakkoord
Dit artikel afdrukken