Nieuw onderzoek, zojuist verschenen in Nature en beschreven in The Scientist, bewijst dat resusaapjes die minder eten, niet langer leven dan hun soortgenoten in een normaal gevoede controlegroep. Ze zijn wel gezonder. Het onderzoek werd uitgevoerd door het National Institue on Aging (NIA).

Het gaat om een langlopend onderzoek bij resusapen. De dieren hebben een gemiddelde levensduur van 27 jaar. Van laboratoriumratten is inmiddels vastgesteld dat zij op een caloriebeperkt dieet tot 35 procent langer kunnen leven dan hun soortgenoten die een volledig menu tot hun beschikking hebben. Onderzoekers zijn al sinds de vroege twintigste eeuw bezig met de effecten van calorierestrictie. De aandacht richtte zich vooral op ratten, muizen en meelwormen. In de jaren '80 zijn in de VS twee aparte studies met resusapen opgezet om de (gezondheids)effecten van calorierestrictie te onderzoeken bij dieren met een langere levensduur en een grotere genetische variatie dan de standaard laboratoriumproefdieren. De Universiteit van Wisconsin publiceerde in 2009 de resultaten van hun 20-jarig onderzoek, het NIA doet dat nu.

De Wisconsin-studie concludeerde dat apen uit de controlegroep 3 keer zo vaak overleden aan ouderdomskwalen dan de apen op het caloriebeperkte dieet. Die laatste groep kreeg ook aantoonbaar minder hart- en vaatziekten, kanker en diabetes. Bij de apen in de nieuw gepubliceerde NIA studie is geen vergelijkbaar resultaat gevonden. Dat is opvallend, want daarmee lijkt calorierestrictie geen bijzonder effect te hebben op de levensduur.

Een interessante mogelijke verklaring die wordt geopperd voor deze verschillende uitkomsten is hoe en wat de apen te eten kregen. De Wisconsin apen kregen vooral 'purified nutrients' te eten. De controlegroep mocht overdag onbeperkt eten. Dat de controlegroep overgewicht ontwikkelde, was dus niet geheel onverwacht. Het NIA gaf z'n apen vooral onbewerkt voedsel en beperkte ook de hoeveelheid voedsel voor controlegroep, zodat die op een normaal gewicht bleef.

Beide studies laten soortgelijke gezondheidseffecten zien als gevolg van calorierestrictie. De apen uit de controlegroep kregen beduidend meer tumoren, meer hart- en vaatziekten, hadden slechtere bloedsuikerniveau's en vertoonden meer achteruitgang van hersenfuncties. Caloriebeperkte apen werden veel gezonder oud.

Beide langlopende onderzoeken worden de komende jaren voortgezet. De betrokken wetenschappers van beide studies werken nauwer samen aan het vergroten van het inzicht in welke variabelen daadwerkelijk bijdragen aan de gezondheidseffecten van calorie-beperkt eten. Steven Austad (Universiteit van Texas), gezondheidswetenschapper en commentator van het Nature-artikel, merkt niet voor niets op: 'De NIA-apen kregen minder diabetes en kanker, maar dit vertaalde zich niet in een langer leven'.
Niet langer, maar wel gezonder ouder worden is ook geen slecht vooruitzicht.

Fotocredits: ggallice
Dit artikel afdrukken