De officiële term voor composteren is ‘natural organic reduction’, ofwel ‘natuurlijke organische afbraak’. Het proces wordt in het Engels ook wel terramation genoemd, een samentrekking van terra (aarde) en cremation (crematie) en het gebeurt in wat je in het Nederlands een compostuarium zou kunnen noemen.

Hoe is dit anders dan een lichaam begraven, waarbij ook micro-organismen de afbraaktaak op zich nemen? Bij terramation wordt het lichaam in een container gelegd met zo’n drie keer het lichaamsgewicht aan organisch materiaal zoals alfalfa, stro en zaagsel (wat helpt om de juiste ratio tussen koolstof en stikstof te krijgen). Dan breken micro-organismen het lichaam bovengronds in enkele weken af, onder toevoeging van extra zuurstof. Hierbij krijgen ze bij sommige bedrijven hulp van ‘mechanical steps’ om ook de botten tot grond te maken door ze in stukjes te breken die weer verder kunnen composteren.

Herdenkingsboom
De hitte die ontstaat door de microbiële activiteit, doodt pathogenen. Wat overblijft is een hoop vruchtbare grond, die te gebruiken is als mest. Zo zijn de nutriënten uit ons lichaam snel en gericht weer terug te brengen in de natuur. Nabestaanden kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen om er een herdenkingsboom mee te planten.

Bij een normale begrafenis hangt de afbraaktijd van een lichaam af van factoren als materiaal van kist en bekleding, de hoogte van de grondwaterstand, de zuurgraad van de bodem en wormenactiviteit. Gemiddeld duurt het een jaar of 7 voordat alleen de botten van een overledene nog over zijn. Terramation verkort dat proces dus aanzienlijk.

Hoewel composteren prachtig klinkt, roept het wel de vraag op wat er gebeurt met alle medicijnresten en ander afval in ons lichaam.

Als het lichaam gecomposteerd is, halen medewerkers van het compostuarium het 'grofvuil' zoals heupimplantaten, schroeven, stents en ander anorganisch materiaal uit de compost.

Volgens het bedrijf Recompose breken micro-organismen tijdens het composteerproces medicijnen en antibiotica tot onder veilige niveaus af en zijn de niveaus aan zware metalen acceptabel voor wat je van een compost mag verwachten

In Nederland staat de Wet op de lijkbezorging nog geen andere bestemmingen toe dan begraven, cremeren en de terbeschikkingstelling aan de wetenschap. Eind 2018 stelde D66-Kamerlid Monica den Boer voor om composteren in de wet op te nemen. Dat idee werd toen niet overgenomen.

Of boerenkool en brood?
Alles wat in de VS gebeurt, waait uiteindelijk over naar het Verenigd Koninkrijk en daarna verovert het snel het vaste land van de EU, met Nederland als koploper. Ons land heeft onder de vorige minister van landbouw nadrukkelijk ingezet op circulaire landbouw. Dat betekent ook mensenmest (waar we inmiddels achterlopen op onder meer Frankrijk en het VK) en misschien wel lichamen weer opnemen in de voedselketen. In de VS kun je een boom worden na je dood, hier straks misschien wel een kropje sla, tomaat, boerenkool of brood en pasta van een met mensencompost bemeste tarweakker.
Dit artikel afdrukken