De Bonte Bentheimer is een ouderwets landvarken, dat in een rustig tempo groeit en robuust genoeg is om buiten te leven. Het is eind 19e eeuw in het Drents-Duitse grensgebied bij Bentheim ontwikkeld door boeren die een boerderijvarken wilden met iets meer vlees (en spek) op de botten. Het was een erg gemakkelijk te houden varken en tot na de tweede wereldoorlog deed het 't dan ook prima in Duitsland en Nederland. Daarna ging het minder, de nadruk kwam immers te liggen op grootschalige varkenshouderij, met mager vlees en snelgroeiende rassen. Daar paste de Bonte Bentheimer niet meer in. Hij verdween.

Dankzij de inspanningen van een klein groepje mensen, waaronder Remy Hoeve op Terschelling, krabbelt het ras sinds het begin van deze eeuw weer overeind, nadat het vrijwel overal verdwenen was. De Stichting Zeldzame Huisdieren ondersteunt het en sinds 2008 is er een Nederlandse Vereniging met inmiddels zo'n 65 leden. Er is een stamboek, waar 150-200 varkens ingeschreven staan (hoewel niet met allemaal wordt gefokt) en er komen zelfs drie beerplaatsen beschikbaar in een KI-station. En uiteraard is er de website bontebentheimer.nl.

De Bonte Bentheimers blijken bij uitstek geschikt voor alternatieve manieren van varkenshouderij. Manieren waar Nederlandse, grootschalige houders alleen maar met verbazing (en misschien een beetje afgunst) naar kunnen kijken: Spaanse, Portugese en Italiaanse varkensboeren die een goed inkomen weten te verdienen met 10 zeugen die bovendien grotendeels buiten gehouden worden. In navolging daarvan is in Nederland Buitengewone Varkens van start gegaan. Zij laten Bonte Bentheimers buiten lopen, op stukken grond waar een eenvoudig sheltertje de varkens beschutting biedt. Omwonende 'hulpboeren' (ook naar het platteland getrokken Randstedelingen) houden een oogje in het zeil en helpen voeren. Marketing en verkoop houdt Buitengewone varkens in eigen hand. Het businessmodel bestaat uit 'investeerders' die in ruil voor hun inleg 3 jaar vleespakketten krijgen die hun meerwaarde ontlenen aan hun bijzonderheid.

Het vlees van de Bonte Bentheimers is wat vetter dan gangbaar varkensvlees. Het vet zit behalve in de speklaag ook door het vlees geaderd. Dat geeft het lekker veel smaak en houdt het mals. Diverse restaurants hebben het al ontdekt, particulieren kunnen er via webwinkel MergenMetz ook van kopen. Het vlees is duurder dan regulier varkensvlees omdat de Bonte Bentheimers er twee keer zo lang over doen om op slachtgewicht te komen.

Sinds deze week kent de Vereniging Het Nederlandse Bonte Bentheimer Landvarken het echtheidslabel 'Echt Bonte Bentheimer' toe aan varkenshouders die echte Bonte Bentheimers hebben, deze diervriendelijk houden en geen kruisingsproducten als zodanig aanbieden. Hiermee moet voor de afnemer, de consument, onomstotelijk helder worden dat het om echte Bonte Bentheimers gaat.

Of het gaat helpen in Tilburg, is nog de vraag. Daar wil kunstenaarsinitiatief PeerGrouP door middel van het project Het Varkenshuis de varkens weer dichter bij de mens brengen. In het Varkenshuis verzorgen buurtbewoners gezamenlijk op een stukje groen een paar varkens die uiteindelijk geslacht worden en ook door hen opgegeten. In Groningen was het een daverend succes. In Tilburg hebben de buurtbewoners zich verenigd in een actie "Geen varkens in de wijk".
In Brabant hebben ze blijkbaar zelfs van verantwoorde varkens de buik al vol. Ik proefde ze afgelopen woensdag en heb ze juist graag in mijn buik. Het is ook nooit goed.
Dit artikel afdrukken